پیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلیپیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلیکشف(سیاره یتیم)توسط تلسکوپ فضایی
علت« یتیم شدن»سیاره ها چیست؟
کشف«سیاره یتیم»(orphan planet) توسط تلسکوپ فضایی
تلسکوپ فضایی جیمز وب شِش «جهان یتیم» را در یک ابر درخشان کیهانی کشف کرد
اخترشناسان با استفاده از «تلسکوپ فضایی جیمز وب شش»(James Webb Shesh Space Telescope) جهان سیاره‌ای یتیم را، که به دور ستاره‌ها نمی‌چرخند، مشاهده کرده‌اند.
«سیارههای یتیم» یا «سیارههای سرگردان» به سیاراتی گفته می‌شود که مداری حول یک ستاره مشخص ندارند و بر گرد مرکز کهکشان‌ها می‌گردند.
«علت یتیم شدن سیاره ها»
«سیارههای یتیم» به هنگام شکل‌گیری منظومه‌های سیاره‌ای «به بیرون پرتاب شده‌اند»، و یا اینکه «هیچگاه وابستگی گرانشی به هیچ ستاره‌ای پیدا نکرده‌اند»
«سیارههای سرگردان» در یک «سحابی ستاره‌ساز» به نام «ان‌جی‌سی ۱۳۳۳» (NGC 1333) مشاهده شده که ۹۶۰ سال نوری از ما فاصله دارد و در یک ابر گاز و غبار بزرگتر به نام ابر مولکولی پرسئوس واقع شده است.
تلسکوپ فضایی هابل قبلاً تصاویری از این سحابی گرفته بود، اما غبار موجود در فضا مشاهده آن را مشکل کرده بود. تلسکوپ جیمز وب اما با دوربین فروسرخ خود توانست از میان غبار سحابی بگذرد و آن را به شکلی شفاف به تصویر بکشد.
درون این «سحابی»(nebula) ،ستارگان تازه متولد شده، «کوتوله‌های قهوه‌ای» (ستارههای کوچکی که به دلیل فقدان همجوشی هسته‌ای در مرکزشان هرگز نتوانستند به خورشید‌های نورانی تبدیل شوند) و اجرام با جرمی حدوداً ۵ تا ۱۰ برابر سیاره مشتری قرار دارند.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:سحابی(nebula) چیست؟
«سحابی»(nebula) از گاز و غبار ابری به شکل ابرهای نرم و موز و در مرکز، لایه‌های نازک و بسیار دقیق که به هم فشرده شده‌اند،ستارگان بزرگ و درخشان احاطه شده توسط شش نقطه نورانی طولانی بر روی تصویر نقطه‌گذاری شده‌اند و همچنین ستارههای کوچک نقطه‌مانندی که در ابرها جاسازی شده‌اند.
«ابرها»(درسحابی) با «رنگ آبی» نزدیک به ستاره ها روشن شده اند.
«رنگ های نارنجی»(سحابی) ابرهایی را نشان می دهند که در «نور مادون قرمز» می درخشند
این اجسام آسمانی البته کم‌جرم‌ترین اجرامی هستند که در دل سحابی تولید شده‌اند. فرایند جاری در داخل سحابی معمولاً منجر به تشکیل ستارگانی می‌شود که بسیار بزرگتر از سیاره‌ها یا کوتوله‌های قهوه‌ای هستند.
سحابی «ان‌جی‌سی ۱۳۳۳» /: ناسا
ری جایاوردهانا، اخترفیزیکدان دانشگاه جانز هاپکینز، نویسنده ارشد این مطالعه، در این باره می‌گوید: «ما از حساسیت بی‌سابقه تلسکوپ وب در طول موج‌های فروسرخ برای جستجوی کم‌نورترین اعضای یک خوشه ستاره‌ای جوان استفاده کردیم. ما در واقع به دنبال پاسخگویی به یک سوال اساسی در نجوم بودیم: چگونه جسمی مانند یک ستاره می‌تواند شکل بگیرد؟».
«آدام لانگولد»(اخترفیزیکدان در دانشگاه جانز هاپکینز) و یکی دیگر از نویسندگان این مطالعه، در این باره اضافه کرد: «ما در حال بررسی محدودیت‌های فرآیند تشکیل ستاره هستیم. اگر جسمی دارید که شبیه یک سیاره مشتری جوان است، آیا ممکن است در شرایط مناسب به ستاره تبدیل شود؟ این زمینه مهمی برای درک تشکیل ستاره‌ها و سیاره‌ها است.»
هرچند به طور معمول ستاره‌ها از ابرهای گاز و غبار تشکیل می‌شوند، با این حال نویسندگان این مطالعه می‌گویند این امکان وجود دارد که اجرام ستاره‌ای نیز مشابه سیارات شکل بگیرند.
یکی دیگر از از اجرام تازه کشف‌شده دارای جرم تخمینی پنج مشتری یا حدود ۱۶۰۰ زمین است. دیسک گرد و غباری که این جسم را احاطه کرده نشان می‌دهد که این جسم همچون یک ستاره شکل‌گرفته است.
با توجه به اینکه دیسک‌های گاز و غبار ممکن است سیاره‌ها را به وجود آورند، ممکن است این شیء سیاره‌مانند سیارههای کوچکی را نیز تشکیل دهد.
«الکس شولز»(اخترفیزیکدان در دانشگاه سنت اندروز در بریتانیا)، در این باره می‌گوید: «اینجا ممکن است مهد کودکی سیاره‌ای یا یک منظومه سیاره‌ای مینیاتوری باشد، در مقیاسی بسیار کوچکتر از منظومه شمسی ما.»
اخترشناسان که برای مطالعه دقیق این سحابی از ابزار فروسرخ تلسکوپ جیمز وب استفاده کرده‌اند و می‌گویند موفق شده‌اند یک اتفاق نادر را نیز مشاهده کنند: یک کوتوله قهوه‌ای با یک جسم همراه سیاره‌مانند.
«دکتر جایاوردهانا» در این باره می‌گوید: «احتمالاً چنین جفتی، مانند سیستم‌های ستاره‌ای دوتایی، از تکه تکه شدن ابر در هنگام انقباض شکل گرفته است.»
وی اضافه کرد: «تنوع سامانه‌هایی که فضا تولید کرده است قابل توجه است و ما را وادار می‌کند تا مدل‌های خود را از شکل‌گیری ستاره‌ها و سیاره‌ها اصلاح کنیم.»
سیارههای سرگردان حدود ۱۰ درصد از اجرام آسمانی درون سحابی مورد مطالعه را تشکیل می‌دهند. این اجرام اسرارآمیز در سراسر کهکشان راه شیری وجود دارند، اما تعدادشان زیاد نیست.
نگاره فرضی از یک سیاره سرگردان با اندازه‌ای مشابه سیاره مشتری/ ناسا
دانشمندان می‌گویند اجرام آسمانی کشف‌شده که اندکی بزرگتر از سیاره مشتری هستند، اطلاعاتی منحصر به فرد را درباره چگونگی شکل‌گیری ستارگان و سیارات در سراسر کیهان در اختیار دانشمندان می‌گذارند.
تیم محققان قصد دارند در آینده بر این متمرکز شود که چگونه چنین اجرامی می‌توانند منظومه‌های سیاره‌ای کوچک خود را تشکیل دهند.
تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومن ناسا که در مه ۲۰۲۷ به فضا پرتاب خواهد شد می‌تواند صدها سیاره سرگردان را پیدا کرده و به ستاره‌شناسان کمک کند تا اسرار این جهان‌های مرموز را کشف کنند.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:سیاره های یتیم
میلیاردها سیاره یتیم
تحقیقات نشان داده است که« به ازای هر ستاره حدود ۲۰ سیاره سرگردان» وجود دارد که به هیچ منظومه ستاره‌ای تعلق ندارند. بدین ترتیب تعداد این سیارات عددی برابر با میلیاردها میلیارد در کهکشان راه شیری، و عددی محاسبه‌ناپذیر در مقیاس کیهان است.
«گاوین کلمن»(ستاره شناس دانشگاه کوئین مری لندن) این دنیاهای عجیب را تداعی‌کننده «حس شگفتی و رمز و راز» می‌داند. او به خبرگزاری فرانسه گفت: «همه ما با دیدن خورشید [بزرگترین ستاره منظومه شمسی] در آسمان بزرگ شدیم، از همین روی فکر کردن به سیاره‌ای که در فضا در حال حرکت است و هیچ ستاره‌ای در افق ندارد، می‌تواند جذاب باشد.»
البته برخی از این «سیارات یتیم» آن‌قدرها هم تنها نیستند. از بیش از «۲۰ سیاره یتیم» تایید شده توسط اقلیدس، حداقل ۴سیاره به صورت دوتایی و در مدار یکدیگر قرار دارند.
به گفته ادواردو مارتین «بعضی از نزدیکترین همسایگان ما بدون شک سیارات یتیم هستند.» بدون بهره مندی از پرتوهای خورشید مجاور، این ستارگان به شدت سرد بوده و بدون شک سطحی یخی دارند.