۲۰۰ هزار طلبه (زن+مرد)در کشور مشغول به تحصیل و فعالیت هستند.
آمارطلبه های کشور- و-قم + آمارحوزه های علمیه
حسینیبوشهری "مدیر حوزههای علمیه کشور"گفت: در آغاز سال تحصیلی جدید ۱۵۰ هزار دانشجوی طلبه در بیش از ۵۰۰ حوزه علمیه در سراسر کشور مشغول به تحصیل میشوند.
امروز بیش از ۸۵ هزار طلبه و استاد تنها در مدارس علمیه قم مشغول فعالیتهای دینی و فرهنگی هستند/شهریور۱۳۹۴ فارس
مراسم تودیع «آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری» و معارفه «آیت الله علیرضا اعرافی» به عنوان مدیر جدید حوزههای علمیه کشور بعد از ماه مبارک رمضان در قم برگزار خواهد شد./دی ۱۳۹۹
آمار حوزه های علمیه اززبان معاون اداری مالی حوزه های "خواهران"کشور«اصغر عبدالهی »
شاخص | آمار |
تعداد حوزههای علمیه فعال در سراسر کشور | ۴۸۰ حوزه علمیه |
تعداد طلبههای شاغل به تحصیل در حوزههای علمیه سراسر کشور | ۶ هزار طلبه |
تعداد اساتید ثابت فعال در حوزههای علمیه سراسر کشور | ۵ هزار استاد ثابت |
نسبت اساتید زن به اساتید مرد حوزههای علمیه | یک به پنج |
تعداد اساتید حقالتدریس حوزههای علمیه سراسر کشور | ۲ هزار استاد |
تعداد افراد شاغل در کادر مدیر و معاون حوزههای علمیه کشور | ۱۰۰ هزار نفر |
تعداد حوزههای علمیه در دست ساخت در سراسر کشور | ۱۷۰ حوزه علمیه |
اطلاعات مندرج در جدول از مصاحبه «اصغر عبدللهی»(معاون اداری مالی حوزههای علمیه خواهران کشور) با ایرنا استخراج شده است./ ۹ دی ۱۳۹۴ -همشهری
«حجت الاسلام سیدجلال رضوی مهر» (مشاور رییس سازمان اوقاف و امور خیریه کشور در امور حوزه های علمیه) گفت: ۲۰۰ هزار طلبه خواهر و برادر هم اکنون در کشور مشغول به تحصیل و فعالیت هستند .
ˈ روز شنبه ۸ شهریور ۱۳۹۳در نشست خبری/تابناک بنقل ازایرنا«حجت الاسلام سیدجلال رضوی مهر»
آمارطلاب خارجی حوزه علمیه قم
«حجت الاسلام محمدحسن زمانی»(معاون امور بین الملل حوزه های علمیه سراسر کشور) گفت:
تاکنون 17 هزارنفر از طلبه های خارجی در این حوزه فارغ التحصیل شده اند /ایرنا-دیماه۱۳۹۲
مصاحبه با معاونت گزینش و آمار مرکز مدیریت حوزه علمیه
مدیر اجرایی پیام حوزه: در حضور جناب«حجت الاسلام احمد فرخ فال»(معاونت گزینش و آمار حوزه علمیه قم )هستیم . به عنوان اولین سؤال بفرمایید به عقیده جنابعالی رسالت دین و قلمرو نفوذ دین در جوامع بشری چیست و ما به عنوان حوزه های علمی که متکفل آرمان ها و اهداف دین هستیم، این رسالت دینی را چگونه می توانیم متحقق کنیم؟
«حجه الاسلام احمد فرخ فال»:بسم الله الرحمن الرحیم . با تشکر از مجله پیام حوزه (نشریه شورای عالی) و با آرزوی موفقیت برای همه عزیزان . در ارتباط با این سؤال باید عرض کنم که براساس قرآن کریم و روایات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، کار تخصصی گسترش دین در جامعه بر عهده متخصصان و دین شناسان گذاشته شده است . که این متخصصان و دین شناسان همان روحانیان و علمای موجود و تربیت یافته در حوزه های علمیه هستند . شهید آیت الله مطهری نکته جالبی می فرمایند:
اگر کسی بخواهد برای تبیین جایگاه دین و یا برای شناخت دین حرکتی را انجام بدهد، چه اثباتا و چه نفیا باید خود متخصص باشد .
یعنی اگر کسی بخواهد مردم را دین شناس بکند باید خودش دین شناس باشد و اگر بخواهد راجع به روش و مکتبی، انتقادی داشته باشد آن هم باید دین شناس باشد . بنابراین کسی می تواند متصدی این منصب (نفوذ دین در جامعه) باشد که خود متخصص دین باشد و این بر اساس آیه «نفر» و روایاتی که از اهل بیت عصمت و طهارت رسیده است بر عهده روحانیت است و به اعتقاد ما همان گونه که رهبر کبیر انقلاب قدس سره فرمودند:
«اسلام و دین بدون روحانیت یعنی متخصص، آن اسلام ناب نخواهد بود .»
از این رو وظیفه حوزه های علمیه در ارتباط با نکته ای که فرمودید بسیار حساس و عمیق و ظریف است و همواره حوزه های علمیه با شناخت عمیق از جامعه خود، باید راه کارهای نفوذ بیش تر دین را در جامعه شناسایی کرده، سپس وارد عمل شود .
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر: آیه «آیه نفر» کدام آیه درقران است؟
و شایسته نیست مؤمنان همگی (به سوی میدان جهاد) کوچ کنند، چرا از هر گروهی از آنان، طایفهای کوچ نمیکند (تا طایفهای در مدینه بماند)، که در دین (و معارف و احکام اسلام) آگاهی یابند و به هنگام بازگشت به سوی قوم خود،آنها را بیم دهند؟! شاید (از مخالفت فرمان پروردگار) بترسند، و خودداری کنند.
مدیر اجرایی پیام حوزه: اگر وظیفه دین، این است که همه شؤون زندگی بشر را متکفل باشد، طبیعتا همان طور که اشاره کردید، وظیفه حوزه هم این است که همه آن چه برای اداره حیات بشری لازم است تبیین کند . حال این سؤال مطرح می شود که این رسالت و وظیفه مهم، چه شرایط و ویژگی هایی را برای حوزه های علمیه و دانش آموختگان آن، ایجاب می کند؟
«حجت الاسلام احمد فرخ فال»: دو شرط در پذیرش داوطلبان حوزه لازم و ضروری است: یکی حسن سابقه، بویژه برای طلابی که با مدرک دیپلم و بالاتر پذیرش می شوند .
شرط دوم که در داوطلب بسیار مهم است، استعداد و انگیزه او از پذیرفتن راه و طریق روحانیت و تحصیل در مدارس علمی است . اگر فردی استعداد لازم را نداشته باشد نمی تواند حامل علوم آل محمدصلی الله علیه وآله باشد . اگر این دو عنصر (سابقه و استعداد) در طلاب مبتدی وجود داشته باشد، به نظر من چنین کسی می تواند حامل این علوم باشد و بعد بتواند به وظیفه خودش عمل کند . داوطلبان حوزه همه که فقیه نمی شوند . حوزه های علمیه بر اساس نیازی که در جامعه هست موظف است افرادی که زمینه لازم را دارند را برای تحصیل جذب کند . طبیعتا باید افراد مستعد و با حسن سابقه را گزینش کرد و همه نیازهای جامعه را پاسخ داد . جامعه ما در منصب های مختلف از ما عناصری را به عنوان روحانی مطالبه می کند که ما از بین داوطلبان موظفیم این عناصر را تربیت کنیم، ما خطیب نیاز داریم، افرادی که در مسایل اعتقادی مردم را یاری بدهند نیاز داریم، امام جماعت نیاز داریم، افرادی که در مسایل عبادی و فروع دین که مردم را راهنمایی کنند نیاز داریم، افرادی که مناصب قضا را به دست بگیرند، نیاز داریم . در کنار همه این نیازها عناصر مستعد و شاخصی را نیاز داریم که فقیه در دین باشند . فقهای دین، مبانی دینی را فرا می گیرند و بر اساس مبانی دین، استخراج احکام می کنند . آن هم با نظاماتی که دارد و باید استخراج شود .
مدیر اجرایی پیام حوزه: آیا در پذیرش، طلاب به گونه ای توجیه می شوند که برای تبیین رسالت دین در اجتماع مهیا شوند؟
حجه الاسلام فرخ فال: اگر دفترچه های راهنمای امسال را ملاحظه بفرمایید، تمام رشته های کوتاه مدت، بلند مدت، تحصیلات مختلف و علومی که این طلبه باید فراگیرد در تمام سطوح، تبیین شده و به نظر ما در پذیرش امسال یک داوطلب می تواند با آگاهی کامل، رشته مورد علاقه خودش را انتخاب بکند و بعد از آن که انتخاب کرد، توسط هسته های گزینش در مصاحبه ها و تحقیقات راهنمایی می شوند . مثلا اگر در حوزه علمیه قم ۵۰۰ نفر نیاز داشته باشیم، در مرحله اول ۱۵۰۰ نفر را ما پذیرش می کنیم، سپس در مصاحبه و تحقیقات ۱۰۰۰ نفر را کنار می زنیم . طبیعی است با مبانی حوزه نمی توانند منطبق باشند، در مصاحبه و تحقیقات ریزش می کنند . البته آن چه آمار نشان می دهد خیلی بیش تر از این هاست، در سال تحصیلی ۸۰ – ۸۱ بیش از ۵۰۰۰ نفر، داوطلب تحصیل در قم هستند ولی در مرحله اول از این ۵۰۰۰ نفر ۱۵۰۰ نفر را انتخاب می کنیم . و در مرحله دوم نیز ۷۰۰ نفر ریزش می کند . همه این ها به خاطر این است که این نگرانی ها رفع شود .
مدیر اجرایی پیام حوزه: بهتر است وارد جنبه کاربردی و اثباتی مساله پذیرش شویم . به نظر جناب عالی آیا تشکیلات حوزه، اعم از شورای عالی و مرکز مدیریت و امکانات حوزه (استاد متون آموزشی و) . . . این توان و فرصت را دارند، مجموعه ای که وارد حوزه می شوند را سازماندهی کنند تا در آن زمینه هایی که فرمودید سازماندهی شوند؟
حجه الاسلام فرخ فال: ما معتقدیم حوزه های علمیه پیش از پیروزی انقلاب وظایف خود را با همه تنگناهای سیاسی و اقتصادی که داشتند به نحو خوبی انجام داده اند و شخصیت های بزرگ در همه عرصه ها حضور جدی داشتند . اما واقعیت این است که تنگناهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که در گذشته برای حوزه های علمیه بوده، باعث شد حوزه ها برای تشکیل یک حکومت در تمام ابعاد آماده نباشند . لذا وقتی که انقلاب پیروز شد شما دیدید که شخصیت های مهم علمی و سیاسی حوزه درگیر مسایل حکومتی شدند . از طرفی دیگر مبنایی که رهبر کبیر انقلاب قدس سره و مقام معظم رهبری، هم چنین مراجع عظام تقلید دارند، این است که استقلال حوزه ها حفظ شود . استقلال حوزه ها اقتضا می کند که با احتیاط کامل در همه جوانب حرکت کنیم .
الآن در شرایطی قرار داریم که امکانات حوزه ها و مدارس علمیه جوابگوی نیازمندی های حکومت و جامعه نیست و بنده از همین جا عرض می کنم که ما استمداد می کنیم از مراجع عظام، مقام معظم رهبری و شخصیت هایی که به نوعی در ارتباط با حوزه هستند که باید به داد حوزه ها و مدارس علمیه رسید، امروز روزی نیست که ما بتوانیم به یک محصلی که در شهرستان ازدواج کرده بگوییم شما با شهریه ماهی ۱۲ هزار تومان زندگی کن . اصلا امکان ندارد . ما اگر بخواهیم حوزه های علمیه به مسوولیت خود (با رعایت همه جوانب) عمل کنند، باید از امکانات مجهز برخوردار باشیم . امکانات موجود حوزه ها جوابگوی نیازمندی خودشان و رفع نیازهای جامعه نیست .
مدیر اجرایی پیام حوزه: بفرمایید در کل کشور چه تعداد افراد برای ورود به حوزه داوطلب می شوند و چه مقدار داوطلب، برای قم هستند و از این تعداد چقدر پذیرش می شوند؟
حجه الاسلام فرخ فال: آماری که ما در دو، سه سال اخیر داشته ایم، هر سال حدود ۱۰ تا ۱۴ هزار نفر از جوانان مستعد، داوطلب تحصیل در حوزه های علمیه سراسر کشور بوده اند و از این تعداد حدود یک سوم برای تحصیل در مدارس حوزه علمیه قم و مدارس علمیه سراسر کشور گزینش و جذب می شوند .
البته آماری که عرض می کنم مربوط به حوزه های علمیه سراسر کشور به جز استان خراسان و شهرستان اصفهان بوده و امسال هم، چنین است . یعنی حدود ۱۳ هزار نفر ثبت نام کرده اند . این تعداد در آزمونی که در سراسر کشور برگزار می شود شرکت می کنند . قبول شدگان از این آزمون به تناسب نیاز حوزه به حوزه ها و مدارس سراسر کشور تقسیم می شوند . در قم الآن پیشنهاد حدود ۵۰۰ نفر است . البته این تعداد ورودی جوابگوی مسوولیت ها و ماموریت های حوزه نیست، اما ما نگاه به امکانات مان می کنیم . همه مسوولان و شخصیت های بزرگوار و علما به این مطلب اذعان دارند که ما حتی برای همین تعدادی که در این دو، سه سال جذب و پذیرش کرده ایم هم امکانات نداریم و همواره مورد اعتراض بزرگان هستیم که وقتی امکانات نیست چرا پذیرش می کنید؟ ! امیدواریم مشکل امکانات در حوزه ها حل شود .
مدیر اجرایی پیام حوزه: تلقی ما این است که معمولا به افرادی که دیپلم هستند توجه بیش تری برای جذب می شود . اگر این ذهنیت درست باشد با توجه به طولانی بودن مدت تحصیل در حوزه، آیا بهتر نیست که بیش تر به سوم راهنمایی توجه بشود . چون در یک سنینی وارد حوزه می شوند که هم راحت تر شخصیت آن ها شکل می گیرد و هم این که با توجه به مدت زمان طولانی تحصیل زمانی که به بهره علمی می رسند، کارآیی لازم را دارند؟
حجه الاسلام فرخ فال: گرچه مسوولان مدارس بر اساس سیاست های شورای عالی حرکت می کنند و ایده های مختلفی در این بعد دارند .
برای طلبه شدن:سوم راهنمایی بهترازلیسانس است
در همین مدارس قم آن دسته از مدارسی که بیش از بقیه موفق هستند، دو ایده وجود دارد: یکی این که سوم راهنمایی باشند و ایده دیگر این است که دیپلم باشند . بعضی از مدارس موفق ایده شان این است که بین سوم راهنمایی و دیپلم آمادگی بهتری دارند .
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:هرچقدر سن پایین باشد،شخصیتش هنوزشکل نگرفته-،خلقت وطینتش پاکتراست،بتعبیردیگر"طبیعت ثانویه"پیدانکرده ویا اینکه "ذائقه"اش تغییرپیدانکرده،چون خلقت انسان خداگونه است،تازمانیکه لقمه های حرام وشبهناک تغذیه نکرده ومتأثراز آموزه ها"غیردینی"نبوده باشد-تعلیم وتربیت اینگونه افرادآسانتراست،پذیرش حرفها وافکارراحتتراست(دلهامثل زمین مستعدی است که آماده هربذری است،بستگی به باغبان است که ازاین زمین چگونه استفاده کند)/پایان توضیحات.
در مقام جذب و پذیرش ما براساس آزمونی که داریم از مستعدترین افراد انتخاب کرده ایم و انتخاب می کنیم و چون هنوز به یک سیاست قاطعی نرسیده ایم که فقط سوم راهنمایی و یا دیپلم را پذیرش کنیم، ما از سوم راهنمایی و دیپلم ها سعی کرده ایم از مستعدترین آن ها استفاده کنیم و براساس آزمون و معدل و مصاحبه و تحقیق عمل می کنیم .
مدیر اجرایی پیام حوزه: حضرت عالی اشاره ای به آزمون داشتید، بفرمایید که محتوای آن چیست؟
حجه الاسلام فرخ فال: آزمونی که برای سال تحصیلی ۸۱ – ۸۲ داریم دومین سال خود را می گذراند البته در سال های ۶۹ تا ۷۳ هم آزمون بوده، اما این آزمون قوی تر و محورها و موضوعاتی که در این آزمون هست، همان گونه که در دفترچه های راهنما برای داوطلبین تعریف شده است، نکات و ابعاد مختلفی در نظر گرفته شده است: یکی استعداد سنجی افراد است که تا حدودی استعداد آن ها مشخص باشد و یکی هم تشخیص گرایشات مذهبی، دینی و اخلاقی فرد است خلاصه سؤالات متناسب با سطح معلومات سوم راهنمایی و دیپلم تنظیم شده و برای ما مشخص می کند که استعداد و آمادگی ذهنی افراد و گرایشات مذهبی آنان چه میزان است .
مدیر اجرایی پیام حوزه: با بیان روشن تر بفرمایید که شما برای استعداد سنجی، آزمون هوش می گیرید؟
حجه الاسلام فرخ فال: هم سؤالاتی در این زمینه است و هم بیش تر مباحث مربوط به علومی است که در همان پایه مربوطه خوانده اند .
مدیر اجرایی پیام حوزه: آیا پیش از مصاحبه (یعنی در سؤالات کتبی) احکام سؤال می کنید؟
حجه الاسلام فرخ فال: احکامی که متناسب با دروسی که طی کرده اند سؤال می شود . و همین طور مسایل اعتقادی و . . .
مدیر اجرایی پیام حوزه: از جمله مسایلی که در مصاحبه ها به دست آوردیم و دغدغه خیلی از بزرگان هم هست، این است که آیا در حوزه بحث استعداد سنجی و ذوق یابی طلاب در دوره عمومی (شش ساله) وجود دارد به گونه ای که طلاب در استعدادهای خاص خودشان دسته بندی شوند و بعد هم تحت یک برنامه تا آخر بروند؟
حجه الاسلام فرخ فال: الآن خصوصا در برنامه ای که در دفترچه راهنما ذکر شده، این امر تبیین شده است و مشاورهایی که در مدارس علمیه خصوصا در حوزه علمیه قم که از طرف معاونت تهذیب حمایت و پشتیبانی می شوند، با نظام آموزشی حوزه هماهنگ شده و به گونه ای عمل می کنند که سعی می کنند داوطلب و محصل در آن مسیری قرار بگیرد، که منفعت و مصلحت او است .
مدیر اجرایی پیام حوزه: بیش تر طلاب به نحوه تدریس اساتید ایراد وارد می کنند و این که در تدریس، اساتید وحدت رویه ندارند و هر کس به روش خاص خود تدریس می کند، آیا بهتر نیست که برای توجیه اساتید دوره های تربیت مدرس کوتاه مدت برگزار شود تا همه اساتید به یک شکل تدریس کنند؟
«حجت الاسلام احمد فرخ فال»: بله سؤال خوبی مطرح شد، خلایی که در حوزه ها و مدارس علمیه ما وجود دارد این است که مرکز تربیت مدرس نداریم، یعنی محصلین فعال ما مسوولیت تدریس را در حوزه ها می پذیرند و این ها امکان دارد که سلایق مختلفی داشته باشند . در دروس سطوح عالی و خارج مشکل ایجاد نمی شود، چون کسی که می خواهد مثلا درس مکاسب را بخواند ۳۰ درس مکاسب گفته می شود طلبه، متناسب با سلیقه خود استاد را انتخاب می کند، اما وقتی که این برنامه های ما در مدارس اعمال بشود، این اقتضا را دارد که ما مرکز تربیت مدرس داشته باشیم . در شورای معاونان هم در سال گذشته تصویب شد که تربیت مدرس در ابعاد مختلف، کار و برنامه اش را اعلام کند و بعد اجرا شود، ولی بنده هنوز اطلاعی ندارم از این که آن برنامه کامل شده است یا خیر! ، این خلاء وجود دارد و ما هم در حوزه های علمیه شهرستان ها رنج فراوانی می بریم .
مدیر اجرایی پیام حوزه: ما افرادی را برای حوزه گزینش می کنیم که یا بعد از دوره متوسطه هستند یا در آخر دوره راهنمایی، آیا بهتر نیست شیوه آموزشی ای داشته باشیم مثل دبیرستان های ویژه علوم اسلامی یا مدارس راهنمایی ویژه علوم اسلامی که یک مقداری از مسیر را طی کرده، سپس وارد حوزه شوند؟
حجه الاسلام فرخ فال: بله شکل ایده آلی که همه مسوولان درباره پذیرش، الآن پی گیر آن هستند، این هست که ما مدارس و دبیرستان هایی به عنوان پیش حوزوی داشته باشیم که اولا در کنار تدریس دروس عمومی، برای محصلان آمادگی خاصی را برای ورود به حوزه ایجاد بکند و ثانیا این که مراحل جذب و گزینش در طول تحصیل در همان مدارس پیش حوزوی انجام گیرد تا خللی در سیستم تحصیلی طلبه از نظر روانی به وجود نیاید .
طبیعی است وقتی که نزدیک به ۱۴ هزار نفر در کل کشور ثبت نام می کنند و بعد ۳ تا ۴ هزار نفر پذیرش می کنیم، این ها موجب نگرانی هایی می شود، خصوصا آن هایی که در مصاحبه ها و گزینش ها ریزش می کنند، بله، شکل ایده آل همین است که فرمودید، الآن امکاناتی که در اختیار حوزه هست در آن حد نیست که ما بتوانیم این گونه مدارس پیش حوزوی را داشته باشیم .
مدیر اجرایی پیام حوزه: راجع به گزینش و مصاحبه باید گفت: گزینش و مصاحبه به صورت فردی انجام می شود . اولا بفرمایید آیا در مقام گزینش اصول و ضوابط و معیارهای تبیین شده است که مصاحبه کننده ها ملزم باشند در آن چارچوب خاص رفتار کنند، یا نه شما صرفا افرادی را که توانایی این را دارند که با گفت وگو تا حدودی شخصیت افراد را ارزیابی کنند، انتخاب می کنید و مصاحبه می کنند؟
حجه الاسلام فرخ فال: الآن حدود ۴ سال است که ملاک ها و عناوین و محورهای مصاحبه را مشخص کرده ایم . عناصری که می توانند این سیاست ها را به شکل مساوی اعمال بکنند دعوت می شوند یک جلسه توجیهی دارند و کل محورها و عناوین آموزش داده می شود . و براساس آن عنوان ها، مصاحبه انجام می شود . اگر در خلال مصاحبه با نظارت هایی که هسته های گزینش دارند، احساس بشود که کوچک ترین اعمال سلیقه خارج از محدوده عناوین و محورها شده، بحث مصاحبه مجدد مطرح می شود در سال های گذشته شیوه هایی در دست داشتیم، به خاطر این که اعمال سلیقه فردی نشود گرچه این خیلی محدود و کم است .
مدیر اجرایی پیام حوزه: آیا معیار در مصاحبه ها، یک معیار کلی است؟
حجه الاسلام فرخ فال: چارچوب و معیار کاری ما در مسایل اجتماعی و سیاسی مشخص است . در مسایل سیاسی، سؤالاتی است که اصلا در آن گرایش های موجود مطرح نشده است، کلی است و همه در آن اتفاق نظر دارند (سیاست هایی که از سوی رهبر کبیر انقلاب تنظیم شده و مقام معظم رهبری و مراجع عظام بر آن تکیه دارند) رعایت شده است . در مسایل اخلاقی طوری است که اصلا به این جهاتی که شما مطرح کردید کاوش نشده است . اما آن چه که در حاشیه این سؤالات – اگر مطرح شود – شخص مصاحبه کننده، حق ندارد آن را در نمره دخالت بدهد، به خاطر این که سؤالات و عناوین همه امتیاز بندی شده است .
مدیر اجرایی پیام حوزه: در مصاحبه هایی که با طلاب مدارس داشتیم عده ای از مصاحبه زمان پذیرش ابراز رضایت نمی کردند، علت را بیان فرمایید؟
حجه الاسلام فرخ فال: ما در قضیه پذیرش با مشکلاتی روبه رو هستیم . ببینید وقتی که از ۱۰ تا ۱۴ هزار نفر، ۳ هزار نفر پذیرش شوند این یعنی نه گفتن، آن هم به چه کسانی می گوییم، نه، به کسانی که ادعا دارند که آباء و اجدادشان همه خواهان روحانیت هستند و باید حتما به حوزه بروند و حوزه به تناسب سنخیت کارش و محدودیت امکاناتش باید گزینش بکند . پس گزینش به یک معنا یعنی «نه » و این طبیعی است که مشکلات به وجود آورد .
مدیر اجرایی پیام حوزه: شما دقت و وسواس دارید، ولی وقتی که طلبه وارد مدرسه می شود با برخوردهایی مواجه می شود،این ضعف از طلبه است یا از مدیرحوزه؟
حجه الاسلام فرخ فال:بنده اعتقادم بر این است که ما بهترین جوان ها را برای حوزه جذب کرده ایم . باید در مدارس ما روش مدیریت ها و نظارت ها پاسخ گوی این مسایل باشد و برنامه ریزی های کلان و کاربردی اعمال بشود . امیدواریم که برنامه ریزی های جدید جوابگوی مثبتی برای اصلاح سیستم مدیریتی و آموزشی و تربیتی در مدارس ما باشد .
مدیر اجرایی پیام حوزه: آیا ارتباط شما صرفا در همین مرحله مصاحبه و گزینش است یا نه، در ادامه مسیر، آسیب شناسی هم می کنید . یعنی یک گروهی مثلا تربیت و اخلاق طلاب را کنترل می کند؟
حجه الاسلام فرخ فال: این سؤال، سؤال حساسی است . در حد امکانات، معاونت گزینش و آمار، کار نظارت بر مسایل اعتقادی، سیاسی و اجتماعی و اخلاقی را بویژه در مدارس علمیه قم، اعمال می کند .
و از نظر مشکلات بر عکس بعضی از افراد که مدعی می شوند مشکلات و مسایل زیاد هست، بنده به عنوان معاون گزینش و آمار عرض می کنم، با توجه به جمعیت حوزه های علمیه نسبت به دیگر مراکز آموزشی و افراد حوزه و روحانیت و طلاب نسبت به جامعه، وقتی که در نظر گرفته می شود، مشکلات سیاسی و اعتقادی و اخلاقی حوزه ها آن قدر کم هست که می شود گفت، النادر کالمعدوم و بحمدالله طلاب خوبی در حوزه های علمیه وجود دارند ومشکلات سیاسی و اعتقادی و اخلاقی، بسیار اندک است، ولی همین مقدار کم را هم با برنامه ریزی باید اصلاح کنیم ./منبع:http://www.hawzah.net/پیام حوزه – تابستان و پاییز ۱۳۸۱، شماره ۳۴ و ۳۵
درحوزه علمیه «شهریه» چگونه ،به چه کسانی تعلق می گیرد وچه کسانی شهریه می دهند؟
شهریه طلاب چیست؟:
مبلغی کمک مالی است که بصورت ماهیانه از طرف مراجع تقلید به طلبه ها پرداخت میشود.
چرا شهریه میدهند؟
طلبه ها وقت خود را بصورت شبانه روزی در خدمت تحصیل و تبلیغ دین قرار میدهند از این رو مراجع تقلید برای گذران نسبی زندگی و رفع نیازهای ضروری طلبه ها مبلغی را بصورت ماهیانه به آنها کمک میکنند تا آنها بتوانند ضروریات زندگی را تامین کنند و به یادگیری و تبلیغ و ترویج اسلام بپردازند، پرداخت شهریه برای مدت تحصیل ترسیم شده است و طلبه ها بعد از فراغت از تحصیل یا یافتن منبع درآمد مستمر حق استفاده از آن را ندارند و حتی برخی از مراجع تقلید تاکید کرده اند که طلبه هایی که در درس شرکت نمیکنند شرعا مجاز به دریافت شهریه نیستند. باید تاکید کرد که دوره دروس طلبگی طولانی مدت است و طلبه ها در ده سال اول تحصیل تمام وقت مشغول درس هستند از این رو امکان اشتغال همزمان وجود ندارد.
به چه کسانی شهریه میدهند؟
«طلبه هایی که بصورت تمام وقت در حوزه علمیه مشغول هستند و درس میخوانند میتوانند از شهریه استفاده کنند».
طلابی که درآمدی مستمر بغیر از شهریه دارند شرعا مجاز به گرفتن شهریه نیستند.
طلبه هایی که در مسیر درس خواندن توقف کنند و درجا زنند حق گرفتن شهریه را ندارد.
و مدیریت حوزه در این زمینه اقداماتی را انجام میدهد.
«روحانیونی که جذب ادارات(شاغل)می شوند شهریه آنها قطع میشود».
البته برخی از شغل هایی که در راستای ترویج اسلام مانند تبلیغ باشند مجازند بخشی از شهریه را دریافت کنند.
مکانیزم هایی برای همه این قوانین وجود دارد اما بسیاری از طلاب اخلاقاً این قوانین را رعایت میکنند و اگر نیازی نداشته باشند شهریه دریافت نمیکنند.
درحوزه های علمیه چه کسانی شهریه میدهند؟
در حوزه علمیه پرداخت شهریه توسط یک عالم، نشانه ای از مرجعیت است شهریه توسط مراجع تقلید به طلبه ها داده میشود، هر مرجع تقلید با توجه به تعداد مقلدین خود و پرداخت وجوهات توسط آنها قدرت مالی پیدا میکند و میتواند شهریه پرداخت کند، مبلغ پرداخت شهریه یک مرجع تقلید میتواند از یک هزارتومان شروع شود و تا پنجاه یا صدهزار تومان افزایش یابد، برخی از مراجع تقلید بصورت مستمر و ماهیانه شهریه میدهند و البته معلوم است که باید از مراجعی باشد که مقلدین بیشتری دارد، برخی از مراجع نیز هر از چند ماهی شهریه میدهند که به آن تقسیمی می گویند این تعداد از مراجع معمولا در منطقه ای خاصی مقلد دارند با وجوهاتی اندک. با فوت مرجع تقلید شهریه او نیز قطع میشود.
چه زمانی شهریه میدهند؟
زمان پرداخت شهریه بر اساس ماههای قمری است «پنج روز اول هر ماه قمری شهریه پرداخت می کنند» سه روز صبح و بعد از ظهر و دو روز فقط عصر.
«برخی از دفاتر شهریه تا بیستم ماه شهریه میدهند» وطلبه میتواند تا آن زمان مراجعه کند، برخی از دفاتر فقط پنج روز اول شهریه میدهند و اگر طلبه ای مراجعه نکند شهریه این ماه پرداخت نمیشود برخی از دفاتر نیز شهریه ماه گذشته را هم میدهند و این در صورتی است که طلبه ای نتوانسته باشد شهریه ماه گذشته را بگیرد. روز اول و آخر شهریه صفها بسیار شلوغ است.
نحوه دریافت شهریه درحوزه علمیه؟
« مُقَّسِم شهریه در حوزه علمیه» کسی است که پول را پرداخت میکند، اسمهای طلبه ها در دفتر شهریه ثبت شده است، طلبه ها برای گرفتن شهریه در صفهایی بعضا طولانی قرار میگیرند تا نوبت آنها شود، «دفاتر مراجع برای طلبه ها کارت شهریه صادر میکنند تا هر شخص با کارت خود مراجعه کند».
برخی از دفاتر نیابتی هم شهریه پرداخت میکنند، البته بسبب اعتراض های طلبه ها و علما بعضی از دفاتر، شهریه را به کارت طلبه ها واریز میکنند تا از اتلاف وقت آنها در صفهای طولانی جلوگیری شود.
معیارهای پرداخت شهریه درحوزه علمیه چیست؟ دو معیار اصلی برای پرداخت شهریه وجود دارد، اولی میزان سطح علمی طلبه است هر مقدار سطح علمی بالاتر باشد شهریه بیشتری میگیرد، سطح یک، سطح دو، سطح سه، سطح چهار، هرکدام از این سطوح شهریه خاص خود را دارند، معیار دوم، مجرد یا متاهل بودن است طلبه های متاهل دو برابر طلبه های مجرد شهریه میگیرند. البته قاریان قرآن و نهج البلاغه شهریه بیشتری میگیرند.
شهریه حوزه علمیه از چه منبع مالی تامین میشود؟
شهریه از محل خمس پرداخت میشود، خمس پولی است که یک مسلمان یک پنجم از سود خالص سالیانه خود به مرجع تقلید پرداخت میکند، تبلیغ و ترویج اسلام یکی از محل مصرف خمس است، از منظر مکتب شیعه خمس یکی از فروع دین و واجب شرعی است، هر مومن خمس خود را به مرجع تقلید خود میدهد، معمولا نمایندگان مراجع در استانها مسئول جمع آوری خمس هستند. شهریه طلبه ها از این محل است و بودجه ای دولتی نیست بلکه به پشتوانه مردم تامین میشود همین مساله باعث استقلال مالی روحانیت از دولت در طول تاریخ بوده است.
طلبه ها چقدر شهریه میگیرند؟
مقدمات مجرد: پنجاه هزارتومان، مقدمات معیل: نود و پنج هزارتومان، سطح یک مجرد:هشتاد و پنج هزار تومان، سطح یک معیل: صدو پنجاه و پنج هزار تومان، سطح دو مجرد: صد و ده هزار تومان ، سطح دو معیل: دویست و ده هزرا تومان ، سطح سه مجرد: صدو پنجاه هزار تومان ، سطح سه معیل: دویست هشتاد هزرا تومان
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:این آمار برای سال ۱۳۹۰ است(سایت روات حدیث).«تابلو اعلانات حوزه علمیه»
مزایای صف شهریه درحوزه علمیه
*صف شهریه بهترین مکان برای دیدن رفقا است، شما میتوانی طلبه ای را که سالها ندیده ای در صفهای طولانی شهریه ببینی و احوالپرسی کنی و از اوضاع و احوال هم مطلع بشی.
روز اول شهریه»ویژه طلبه هایی است که قرض ها فشار آورده و جیب خالی شده است.
و «روز آخر شهریه» ویژه طلبه هایی است که وضعشان خوب است.
*در روزهای شهریه همه دنبال آن هستند تا جیب طلبه ها را تیغ بزنند جلوی در فیضیه یکی عطر میاره بفروشه، یکی کتاب، یکی CD، یکی هم صندوق کمک به فلسطین را راه اندازی کرده، دیگری شارژ تلفن و تا دلت بخواد همه میان فیضی ببرن.
«بوفه فیضیه» این چند روز حال و هوای خاصی داره جمع های دوستانه داخل «بوفه» تشکیل میشه ، یکی از طلبه ها باید دوستانشو میهمان کنه.
*طلبه ها به شوخی میگن خدا این مراجعی را که شهریه میدن زیاد کنه، چرا که «مرجع تقلید بیشتر شهریه بیشتر».
«صف های شهریه درحوزه علمیه»
–یکی از حرفهای تکراری طلبه ها اینه که خدایا این «صفهای شهریه» را کی جمع میکنن، اخه بابا چقدر باید وقت تلف بشه، با این حرفهای بحث بسمت و سوی انتقاد از حوزه و مراجع میره و بحثهای تکراری.
«تابلو اعلانات حوزه علمیه»
«تابلو اعلانات فیضیه» در این روزها بسیار شلوغ و پرکار است چرا که هر اطلاعیه ای توسط چند هزار نفر خوانده میشود از اینرو انبوهی از اطلاعیه ها دیده میشود خادمین مجبورند هر روز تابلو را به زباله دان خالی کنند./منبع:http://rezataran.ir/ دلنوشته های یک طلبه. بااصلاحات مدیریت سایت-پیراسته فر