بیماری کبد چرب (استئاتوز) چیست؟علائم بیماری ودرمان کبدچرب

«بیماری کبد چرب» (استئاتوز کبدی)....«تجمع چربی در سلول‌های کبد»

کاهش اشتها و کاهش وزن/تهوع و استفراغ/زردی/دردشکم« ازنشانه های کبدچرب است»

بیماری «کبد چرب» چیست؟
بیماری کبد چرب (استئاتوز) یک بیماری شایع است که به دلیل تجمع بیش از حد چربی در کبد ایجاد می‌شود.

مراحل بیماری(کبدچرب)«بیماری کبدچرب» ممکن است از یک وضعیت خفیف تا شکل جدی‌تر متغیر باشد که می‌تواند منجر به آسیب و عوارض کبدی شود. اگرچه بیماری کبد چرب اغلب بدون علائم رخ می‌دهد،

مراحل مختلف بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD). اول، کبدهای سالم کبد چرب غیر الکلی (NAFL) با استئاتوز سلولی کبدی به عنوان ویژگی اصلی ایجاد می کنند. در صورت عدم درمان، NAFL ممکن است به شکل شدیدتر استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) پیشرفت کند که به عنوان التهاب و فیبروز علاوه بر استئاتوز سلولی کبدی تعریف می شود. با پیشرفت بیماری، NASH ممکن است به سیروز و حتی به کارسینوم کبدی (HCC) تبدیل شود.

​

تجمع غیر طبیعی چربی در NAFLD. افزایش تجمع چربی کبدی به دلیل جذب مقادیر زیادی از اسیدهای چرب آزاد (FFAs) تری گلیسیریدهای سنتز شده توسط کبد از بافت چربی سفید (WAT)، غذاهای پرچرب و قند بالا، و لیپوژنز de novo (DNL) است. . مقاومت به انسولین نقش حیاتی در این فرآیند ایفا می کند. مقاومت به انسولین باعث افزایش جذب گلوکز و افزایش لیپولیز WAT می شود. این منجر به فعال شدن مسیر DNL می شود. اختصارات: ChREBP، پروتئین اتصال دهنده عنصر پاسخ کربوهیدرات. SREBP-1c، پروتئین اتصال دهنده عنصر تنظیم کننده استرول 1c. ACC، استیل کوآ کربوکسیلاز؛ FAS، اسید چرب سنتاز.

​

سیستم اکسیداسیون اسیدهای چرب در NAFLD. سیستم اکسیداسیون اسیدهای چرب از پراکسی زوم، میتوکندری و میکروزوم تشکیل شده است. میتوکندری نقش حیاتی در اکسیداسیون اسیدهای چرب و تامین انرژی دارد. گلوکز گلیکولیز را افزایش داد و محتوای پیروات را از طریق مسیر de novo lipogenesis (DNL) افزایش داد. پیرووات وارد میتوکندری می شود و به استیل کوآ تبدیل می شود. بخشی از استیل کوآ وارد چرخه اسید تری کربوکسیلیک (TCA) می شود و سپس اسیدهای چرب آزاد (FFAs) را از طریق مسیر DNL سنتز می کند. FFA های سنتز شده همراه با FFA های پلاسما از طریق کارنیتین پالمیتوئیل ترانسفراز 1 (CPT1) وارد میتوکندری شده و به acyl-CoA تبدیل می شوند. Acyl-CoA با اکسیداسیون β به استیل-CoA تبدیل می شود و برای تولید انرژی وارد TCA می شود. اجزای زنجیره تنفسی میتوکندری به طور غیر طبیعی توسط الکترون ها کاهش می یابد و با اکسیژن واکنش می دهند و تعداد زیادی گونه های اکسیژن فعال (ROS) تولید می کنند. ROS رسوب چربی را بیشتر اکسید می کند تا پراکسید لیپیدی تشکیل دهد که منجر به واکنش التهابی می شود. اختصارات: ETC، زنجیره انتقال الکترون. PPAR، گیرنده فعال شده با تکثیر پراکسی زوم.

«اکسیداسیون»(Oxidative ) چیست؟
«اکسیداسیون» یک فرآیند طبیعی و ضروری است که در بدن شما اتفاق می افتد. 

«استرس اکسیداتیو»(Oxidative stress)چیست؟

«استرس اکسیداتیو» زمانی اتفاق می افتد که بین فعالیت رادیکال آزاد و فعالیت آنتی اکسیدانی عدم تعادل وجود داشته باشد. هنگامی که رادیکال های آزاد به درستی کار می کنند، می توانند به مبارزه با عوامل بیماری زا کمک نمایند. عوامل بیماری زا منجر به عفونت می شوند.

زمانی که رادیکال‌های آزاد بیش از حدی باشد که آنتی‌اکسیدان‌ها بتوانند متعادل بمانند، رادیکال‌های آزاد به بافت چربی، DNA و پروتئین‌های بدن آسیب وارد می کنند. پروتئین ها، لیپیدها و DNA بخش بزرگی از بدن شما را تشکیل می دهند، به طوری که آسیب به آن‌ها می تواند به تعداد زیادی از بیماری ها در طول زمان منجر شود.

استرس اکسیداتیو عدم تعادل بین رادیکال های آزاد و آنتی اکسیدان ها در بدن هستند.​

«آنتی اکسیدان ها» نیز مولکول هایی هستند که می توانند الکترون را به یک رادیکال آزاد اهدا کنند، بدون اینکه خود را ناپایدار کنند. این امر باعث می شود رادیکال آزاد تثبیت شود و واکنش کمتری پیدا کند.

اما برخی از مشکلات گوارشی وجود دارد که می‌تواند نشان‌دهنده بیماری کبدی باشد.

«۴علامت اصلی گوارشی درتشخیص بیماری کبد چرب»:

​

۱-درد شکم

یکی از شایع‌ترین علائم مرتبط با بیماری شدید کبد چرب، درد یا ناراحتی شکم است. این درد اغلب به عنوان یک درد مبهم دائمی در سمت راست بالای شکم، جایی که کبد قرار دارد، توصیف می‌شود و ممکن است با احساس پری یا نفخ همراه باشد.

درد می‌تواند خفیف تا شدید باشد و پس از خوردن یک وعده غذایی چرب یا سنگین بدتر می‌شود. اگر درد یا ناراحتی مداوم در ناحیه شکم را تجربه می‌کنید، حتما برای معاینه و تشخیص مناسب به پزشک مراجعه کنید.

۲-تهوع و استفراغ

تهوع و استفراغ نیز ممکن است نشان دهنده بیماری شدید کبد چرب باشد و زمانی که کبد مملو از چربی باشد، می‌تواند منجر به التهاب و اختلال در عملکرد طبیعی آن شود. این می‌تواند بر هضم و متابولیسم غذا تأثیر بگذارد و در نتیجه حالت تهوع و استفراغ گاه به گاه ایجاد شود.

احتمال بروز این علائم بعد از مصرف غذاهای چرب بیشتر است. اگر تهوع و استفراغ مکرر همراه با سایر مشکلات گوارشی رخ می‌دهد، حتما برای ارزیابی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

۳-از دست دادن اشتها و کاهش وزن

در مراحل پیشرفته بیماری کبد چرب، شما از کاهش اشتها و کاهش وزن ناخواسته رنج می‌برید. این ممکن است به این دلیل باشد که کبد کمتر قادر به پردازش مواد مغذی و تولید صفرا برای کمک به هضم و جذب چربی‌ها است. در نتیجه، بدن ممکن است در جذب مواد مغذی مهم از غذا دچار مشکل شود که منجر به از دست دادن اشتها و کاهش وزن می‌شود.

اگر متوجه کاهش قابل توجه و غیر قابل توضیح اشتها یا وزن شدید، توصیه می‌شود برای ارزیابی جامع با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.

۴-زردی

زردی روی پوست و چشم می‌تواند در موارد شدید بیماری کبد چرب رخ دهد. این ناشی از تجمع بیلی روبین است، رنگدانه زردی که هنگام تجزیه گلبول‌های قرمز تولید می‌شود. وقتی کبد نتواند به طور موثر بیلی روبین را پردازش کند، تجمعی در بدن ایجاد می‌شود که منجر به زردی می‌شود. در صورت مشاهده زردی، حتما سریعا به پزشک مراجعه کنید.

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:سایت«کلینیک کلیولند»نوشت: یک کبد سالم حاوی مقدار کمی چربی است.اما زمانی که چربی وزن کبدبه پنج تا ۱۰ درصد برسد، مشکل ساز می شود.

چرا بیماری کبد چرب مضر است؟

در بیشتر موارد، کبد چرب هیچ مشکل جدی ایجاد نمی کند یا مانع از عملکرد طبیعی کبد شما نمی شود. اما برای هفت تا ۳۰ درصد افراد مبتلا به این بیماری، بیماری کبد چرب با گذشت زمان بدتر می شود.

​

این بیماری طی سه مرحله پیشرفت می کند:

* کبد ملتهب (متورم) می شود که به بافت آن آسیب می رساند. این مرحله «استئاتوهپاتیت» نامیده می شود.

 ​

*«بافت اسکار»(scar tissue) در جایی تشکیل می شود که کبد شما آسیب دیده است. این فرآیند «فیبروز» نامیده می شود.

* «بافت اسکار گسترده» جایگزین بافت سالم می شود. در این مرحله «سیروز کبدی» رخ می دهد.

«اسکار»جیست؟

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«بافت اسکار»(scar tissue) به برآمدگی شبیه کمربند در درکبد  و به علائم وآثاربخیه روی پوست بدن ،بعدازعمل جراحی را «اسکار»می گویند.

«سیروز کبدی»

«سیروز کبدی» در نتیجه آسیب شدید به کبد رخ می دهد.

«بافت اسکار سخت» که جایگزین «بافت سالم کبد» می شود، عملکرد کبد را «کُند» می کند و در نهایت، می تواند عملکرد کبد را به طور کامل مسدود کند.

«سیروز» همچنین می تواند منجر به نارسایی کبد و سرطان کبد شود.

انواع بیماری کبد چرب چیست؟

دو شکل اصلی بیماری کبد چرب وجود دارد که عبارتند از:

- بیماری کبد چرب ناشی از الکل

بیماری کبد چرب ناشی از الکل، همانطور که از عنوان آن پیداست ناشی از مصرف الکل است. حدود پنج درصد از مردم در ایالات متحده به این شکل از بیماری کبدی مبتلا هستند.

- بیماری کبد چرب غیر مرتبط با الکل

بیماری کبد چرب غیر مرتبط با الکل (NAFLD) با مصرف الکل ارتباطی ندارد. این بیماری از هر سه بزرگسال یک نفر و از هر ۱۰ کودک یک کودک در ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می دهد. متخصصان هنوز علت دقیق بیماری کبد چرب غیر مرتبط با الکل را پیدا نکرده اند اما عوامل متعددی مانند چاقی و دیابت می توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.

علائم و علل بیماری کبدچرب

چه کسانی به بیماری کبد چرب مبتلا می شوند؟

در صورت داشتن موارد زیر شانس ابتلای شما به این بیماری بیشتر است:

- نژاد اسپانیایی یا آسیایی دارید.

- چرخه های قاعدگی شما متوقف شده است.

- چاقی با سطح بالای چربی شکم داشته باشید.

- فشار خون بالا، دیابت یا کلسترول بالا دارید.

- مبتلا به آپنه انسدادی خواب هستید. وقفه تنفسی در خواب یا آپنه خواب (به انگلیسی: Sleep apnea) یک اختلال خواب است که باعث توقف یا کاهش تنفس برای مدتی کوتاه (اما با تعداد دفعات زیاد) در طول خواب می‌شود.

چه عواملی باعث بیماری کبد چرب می شود؟

برخی از افراد بدون داشتن هیچ گونه بیماری قبلی به بیماری کبد چرب مبتلا می شوند. اما این عوامل خطر احتمال ابتلا به آن را افزایش می دهند:

- داشتن اضافه وزن/چاقی

- ابتلا به دیابت نوع دو یا مقاومت به انسولین

- داشتن سندرم متابولیک (مقاومت به انسولین، فشار خون بالا، کلسترول بالا و سطح تری گلیسیرید بالا)

- همچنین مصرف برخی از داروها نیز می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

علائم بیماری کبد چرب چیست؟

افراد مبتلا به بیماری کبد چرب اغلب هیچ علامتی ندارند تا زمانی که بیماری تا حد سیروز کبدی پیشرفت کند. اگر علائمی دارید، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- درد شکم یا احساس پری در سمت راست بالای شکم

- حالت تهوع، از دست دادن اشتها یا کاهش وزن

- پوست و سفیدی چشم مایل به زرد

- ورم شکم و پاها

- خستگی شدید یا آشفتگی ذهنی

- ضعف

داشتن وزن مناسب و ورزش کردن از جمله عواملی هستند که به درمان کبد چرب کمک می‌کنند.

بیماری کبد چرب، اغلب بدون علامت بوده اما می‌تواند به‌ مرور زمان و با افزایش میزان چربی کبد با علائمی از جمله دل‌ درد، بی‌اشتهایی، ضعف مفرط، تهوع، کاهش وزن، کاهش تمرکز و توجه و ... خود را نشان دهد.

به طور کلی غذاهایی که با آسیب سلولی مبارزه کرده، استفاده از انسولین را برای بدن آسان‌تر می‌کنند یا التهاب را کاهش می‌دهند، می‌توانند به معکوس کردن این وضعیت کمک کنند.

بنا به اظهار و تاکید متخصصان، «کبدچرب درمان دارویی قطعی ندارد» و تغییر در شیوه زندگی، درمان اصلی و پیشگیرانه این بیماری است. با این حال، از آنجایی که شرایط هر فردی با دیگری متفاوت است، باید با پزشک خود برای داشتن یک برنامه غذایی مناسب مشورت کند.

«رژیم غذایی مدیترانه‌ای» چیست؟

«رژیم مدیترانه ای»(Mediterranean Diet ) بر مصرف کمتر گوشت قرمز، شکر و چربی اشباع شده و گنجاندن بیشتر میوه ها و سبزیجات، آجیل و غلات کامل در رژیم غذایی روزانه شما تاکید دارد.

​

«رژیم غذایی مدیترانه‌ای» برای کبد چرب مفید است. اگرچه این رژیم غذایی برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب طراحی نشده است اما این سبک از غذا خوردن انواع موادی را ارائه می‌دهند که به کاهش چربی کبد کمک می کنند از جمله چربی های سالم، آنتی اکسیدان ها و کربوهیدرات های پیچیده.

«مواد غذایی مفید»برای کبدچرب

برخی از مواد غذایی که به پیشگیری وبهبود کبد چرب کمک می‌کنند عبارتند از:

ماهی و غذای دریایی،میوه ها،آجیل،روغن زیتون،سبزیجات،آووکادوها،حبوبات وغلات کامل.