پیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلیپیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلیمندائیان"صابیئین" چه کسانی هستند؟+غسل تعمیدواعتکاف
صابئین مندائی گروهی از اقوام سامی نژادند که محل اصلی ظهورشان در فلسطین و اطراف رودخانه اردن بوده است واما پس از مهاجرت از موطنشان، در ناحیه بین النهرین، در جنوب عراق و نیز در ایران در کنار رودخانه های پرآبی مانند دجله و فرات و کارون(خوزستان ایران) زندگی می کنند
«صابئی ها»(صابئین)چه کسانی هستند؟
«صابئین» از ماده «صَبَأَ» به معنای تغییر(انحراف)دین می‌باشد، هر کسی که از دین وآئین برگشته باشد «صابئی»نامیده می شود.
قرآن در سه آیه کلمه «الصابئون» و «الصابئین» را استفاده کرده است(۶۲بقره،۶۹ مائده،۱۷ حج).
مفسران و علماء نیز نظرات مختلف ومتفاوتی در مورد آنان ارائه کرده‌اند،برخی«صائبی ها» رامشرک دانسته اند.
مشرکان مکه به پیامبر اسلام را «الصابئ» می گفتند،آنهامعتقدبودندکه حضرت محمد(ص)دین خود را تغییر داده و خود را مسلمان خوانده است. به همین جهت در مورد ایشان تعبیر الصابئ استفاده می‌شده است، برخی مسلمانان نیز تعبیر «الصابئ» استفاده می‌شد،برخی از قبائل نیز برای اینکه مسلمان شدن خود را نشان دهند از تعبیر «صبأنا صبأنا» استفاده می‌کردند.
واما امروزه صابئان به یک گروه اطلاق می‌گردد که آنان را «صابئان مندایی» می‌نامند. این گروه خود را پیرو حضرت یحیی(ع) می‌دانند. آنان معابدی از نی و گِل، کنار رودخانه‌ها بنا میکنند.
مراسم غسل تعمید مندائیان - رود کارون
پیروان آیین مندایی که پیروان حضرت یحیی (ع) به شمار می آیند از امروز آغاز سال مندایی را جشن گرفتند؛ صابئین قبل از عید بزرگ به نظافت خانه های خود می پردازند و برخی از آن ها دو روز قبل از عید (مصادف با ۲۷ تیر) مراسم غسل تعمید را در ساحل شرقی کارون در اهواز انجام می دهند و بعد از آن اعتکاف ۳۶ ساعته خود را آغاز می کنند./ الف+فارس+مهر+انتخاب+عصرایران+تسنیم،یورونیوزو...
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:درکشور«روسیه»رودخانه شوسووالا-شهر«یکاترینبورگ»هم چنین مراسمی برگزارمی شود،که درادامه خواهیددید.
مراسم اعتکاف
دعاکنارساحل
« ﮔﻨﺰﻭﺭﺍ ﻧﺠﺎﺡ ﭼﺤﯿﻠﯽ»(ﺭﻫﺒﺮ صابئین مندایی ﺍﯾﺮﺍﻥ)خوزستان
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:صابئین مندائی گروهی از اقوام سامی نژادند که محل اصلی ظهورشان در فلسطین و اطراف رودخانه اردن بوده است واما پس از مهاجرت از موطنشان، در ناحیه بین النهرین، در جنوب عراق و نیز در ایران در کنار رودخانه های پرآبی مانند دجله و فرات و کارون(خوزستان ایران) زندگی می کنند
غسل تعمیم
غسل
کمک درتغسیل تعمید
کمک میکنند تا سربزیرآب برود-غسل انجام بگیرد
تغسیل
اعتکاف
مراسم مندایی ها
مراسم صائبین مندائئ
اعتکاف مندایی ها/غسل تعمید صابئین مندائی در ساحل کارون
دعاخوانی
اهدای شاخه درخت بعدازتغسیل
زنان نیز غسل می کنند
تغسیل زنان
نظافت پیروان مندائیان
«ایرنا»اینگونه گزارش می کند:
پیروان دیانت صابئین مندائی در اهواز با برگزاری آیینی میلاد حضرت یحیی (ع) را در ساحل رودخانه کارون گرامی داشتند.
آیین غسل تعمید صابئین مندایی، به مناسبت میلاد حضرت یحیی (ع) و آغاز سال ۲۰۲۲ یحیایی، صبح یکشنبه در ساحل کارون اهواز برگزار شد.
«بهرام عباده اهوازی» عضو انجمن صابئین مندایی درباره آیین های امروز در گفت وگو با ایرنا اظهار کرد: روز میلاد حضرت یحیی (ع) یکی از اعیاد مندائیان به شمار می رود که در آن مراسم غسل تعمید در ساحل رودخانه ها انجام می شود و نوزادی که به دنیا آمده و تا پیش از این عید تعمید نشده اند، نیز در همین روز غسل داده می شوند.
وی افزود: این عید به مدت یک روز در آب جاری رودخانه های جهان که مندائیان در آنجا سکونت دارند، برگزار و آیین غسل تعمید آن بعد از طلوع آفتاب آغاز می شود تا پیش از غروب به پایان می رسد.
وی گفت: صابئین مندائی دارای ۲ سالنامه هستند که یکی از آنها سال یحیایی و همزمان با میلاد حضرت یحیی (ع) و دیگری ۲۶ تیر مصادف با هبوط حضرت آدم (ع) است که عید بزرگ «دهوا ربا» نامیده می شود که امسال مصادف با سال ۴۴۵۳۸۸ است.
عباده اهوازی توضیح داد: «صابئین مندایی» در سال چهار عید دارند که شامل پنج روز مقدس «بنجه» در اواخر اسفند و اوایل فروردین، میلاد حضرت یحیی، عید بزرگ «دهوا ربا» و عید کوچک «دهوا حمینا» یا آغاز آفرینش زمین است که در آبان برگزار می شود.
پیروان مندایی در کنار رودخانه های دجله، فرات و کارون زندگی می کنند و کتاب مقدس آنها «گنزا ربّا» یا گنج عظیم نام دارد که آموزه های حضرت آدم و فرزندش شیتل (شیث در فرهنگ اسلامی) را دربرداشته و حاوی روش ها و قوانین آیین مندایی است.
همه مناسک صابئین مندایی وابسته به آب جاری و اصلی ترین رکن دینی آنها غسل تعمید است.
جمعیت منداییان در عراق۵۰ هزار نفر و در ایران ۱۴هزار نفر برآورد شده است.
واژه صابئین به عنوان یک دین، سه بار در قرآن (سوره بقره آیه ۶۲، سوره انعام آیه ۶۹ و سوره حج آیه ۱۷) آمده است./پایان گزارش ایرنا۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۸
وَکَذَٰلِکَ أَنزَلْنَاهُ آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ وَأَنَّ اللَّـهَ یَهْدِی مَن یُرِیدُ ﴿١٦﴾ إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالصَّابِئِینَ وَالنَّصَارَىٰ وَالْمَجُوسَ وَالَّذِینَ أَشْرَکُوا إِنَّ اللَّـهَ یَفْصِلُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ ۚ إِنَّ اللَّـهَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ ﴿١٧حج﴾
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالنَّصَارَىٰ وَالصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ بِاللَّـهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ ﴿٦٢بقزه﴾
عصرایران درگزارشی اینچنین می نویسد:
تعمید یعنی ارتباط روحی و روانی با خداوند و تطهیر روح و روان و جسم. هر شخص مندائی مکلف است برای فرزند خود در سی و یکمین روز تولد انجام دهد، تا اگر مشکلی برای وی پیش آمد کلیه ی مراسم دینی برای وی بدون نقص انجام گردد.
هر شخص مندائی در چهار عید بزرگ مندائی باید تعمید شود و خود با آرمان های هزراران ساله ی مندائی تجدید بیعت کند و چنانچه دچار خطایی غیر عمد شده باشد، از خداوند طلب مغفرت می کند، ولی حتا اگر گناه بزرگ را انجام داده باشد باز هم باید تعمید کند و توبه نماید و از خداوند در هنگام تعمید طلب بخشش کند و البته غفران خطای آن با خداوند است.
تعمید بر دو نوع است؛ شومیثا و زهریثا.
«شومیثا »یک تعمید عادی است و همه بوثه های موجود در آن خوانده می شود.
درغسل« زهریثا »در بوثه بیشتر خوانده می شود. بوثه در تعبیر دینی، شبیه چند آیه از قرآن است.
زهریثا برای زائو و عروس و داماد بعد از هفت روز و برای اشخاصی است، که جنازه بلند کرده باشند.
شخص تعمید شونده وقتی برای تعمید خود را آماده می کند و به کنار رودخانه برود، شخص تعمید شونده از سمت راست تعمید کننده (روحانی) وارد آب می شو،د دور زده و پشت سر روحانی قرار می گیرد و شخص روحانی بر روی آن آب می پاشد و خود شخص باید سه بار کامل در آب فرو رود و بعد از سه بار (برای تطهیر روح و روان و جسم) نزدیک دست راست تعمید کننده می آید، اول روحانی اِکلیل یاس که در انگشت کوچک دست راست وی است برمی دارد و زیر عمامه ی وی قرار می دهد و این به معنای منوّر شدن فکر آن شخص است، سه بار پیشانی آن را از چپ به راست نشان می کند، که به معنای سه ی فرشته هیبل زیرا (جبرئیل رسول) و دو فرشته همراه او شیتل و اُنش است.
وقتی از آب خارج می شود به طرف طریانه می رود و طریانه را دور می ریزد و در جایی می نشیند و در آخر، مرد روحانی از کتاب سیدرا اد مصوتا برای تعمید شونده دعای تبرّک می خواند و به تعمید خاتمه می دهد.
تعمید، در کتاب محقق مندائی آقای ساهی خمیسی که با نام (آیا صابئین مندائی را می شناسید؟) زیر چاپ است، بطور کامل شرح داده شده است.
امروز یکشنبه، ۲۵ مرداد ۱۳۹۴ در شهر اهواز و در روخانه ی کارون، شاهد مراسم تعمید صابئین مندائی بودیم.
این عقد، بین داماد - از شهروندان استکهلم سوئد – از روحانیان دین مندائی است با درجه ی گنزورانامزد ایشان از مندائیان ایران است و برای این مراسم، "رهبر صابئین مندائی جهان" جناب ریش اد اما «ستار جبار حلو» از عراق آمده بودند.
با این عقد، آقای ترمیذا "طالب دراجی" به درجه ی گنزورا ارتقا پیدا کرد.
بروال، این ازدواج را به "گنزورا سلوان شاکر" و خانم "شارت جیزان" تبیریک می گوید.
پایان گزارش عصرایران/ ۲۶ مرداد ۱۳۹۴
جلسات مختلف دراعتکاف
اجتماع -تجماعات معتکفین
مندائیان را در خوزستان به نام «صابئین مندایی» می‌شناسند
معتکفین
مراسم اعتکاف
مدیریت سایت-پیراسته فر:خبرگزاری مهردرباره مراسم غسل تعمیداینگونه گزارش می کند:
دعاخوانی
تغسیل
تغسیل
غسل
قصابان -ذبح
پایان گزارش خبرگزاری مهر/۲۶ تیر ۱۳۹۷
***
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:درروسیه -رودخانه شوسووالا-شهر«یکاترینبورگ»هم چنین مراسمی دارند:
باحجاب وبی حجاب درمراسم شرکت می کنند.
برگزاری مراسم غسل تعمید در شهرهای روسیه
مراسم غسل تعمید به نشانه یادآوری تعیین مسیحیت به عنوان یک دین رسمی و دولتی در روسیه عهد کهن روز یکشنبه۳۰جولای۲۰۱۹(۸ مرداد ۱۳۹۸) در سراسر این کشور برگزار شد.
حدود ۱۵۰ نفر در در یکاترینبورگ، از شهرهای مهم روسیه که در استان سوردلوفسک واقع شده به همین منظور در کنار رودخانه شوسووالا جمع شدند و در این مراسم شرکت کردند.
این آقای روحانی مسئول «تغسیل»است
افراد شرکت کننده در این مراسم با غوطه ور شده در آب رودخانه تلاش کردند خود را از گناه منزه کنند و سپس پوششی سفید رنگ به تن کردند که سمبل پاکیزگی روح است.
در پی پیشنهاد کلیسای ارتدوکس برای رسمیت بخشیدن به مراسم غسل تعمید، روز برگزاری این مراسم در سال ۲۰۱۰ به فهرست تعطیلات رسمی اضافه شد.
غسل تعمید در مسیحیت برگرفته از غسل تعمید داده شدنِ مسیح توسط یحیای تعمیددهنده در رود اردن است./یورونیوز
افراد شرکت‌کننده در این مراسم با غوطه ور شده در آب رودخانه تلاش کردند خود را از گناه منزه کنند و سپس پوششی سفید رنگ به تن کردند که سمبل پاکیزگی روح است. در پی پیشنهاد کلیسای ارتدوکس برای رسمیت بخشیدن به مراسم غسل تعمید، روز برگزاری این مراسم در سال ۲۰۱۰ به فهرست تعطیلات رسمی اضافه شد. غسل تعمید در مسیحیت برگرفته از غسل تعمید داده شدنِ مسیح توسط یحیای تعمیددهنده در رود اردن است./۸ مرداد ۱۳۹۸ایلنا ویورونیوز.
مندائیان نمازشان را کنار رودخانه می‌خوانند
لباس سفید به تن میکنند و سپیده‌دم یکشنبه‌ها برای غسل تعمید و نماز کنار رودخانه کارون می‌روند. مندائیان را در خوزستان به نام «صابئین مندایی» می‌شناسند.
پیروان حضرت یحیی رسوم و سنت‌های خاصی دارند که با آیین هزاران ساله، آنها را به جای می‌آورند. در دین مندایی طلاق وجود ندارد، فقط از گوشت گوسفند نر استفاده میکنند، نمازشان را کنار رودخانه می‌خوانند، زبان و خطی خاص دارند، دروغ را بشدت نهی میکنند. آب را مقدس می‌دانند و معتقدند آب به فرمان خدا و از عالم نور برای حیات و زندگی به زمین فرستاده شده است. منداییان را با لباس‌های خاص سفید رنگ می‌شود صبح‌های زود و پیش از غروب آفتاب زیر پل سفید و روبه‌روی کارخانه قدیم سیلوی اهواز ملاقات کرد. می‌آیند و به شیوه خودشان وضو می‌گیرند و نماز می‌خوانند. آنها را در اهواز به نام «صبی» می‌شناسند. محل زندگی‌شان نزدیکی رودخانه کارون است و بیشتر جمعیت‌شان در حرفه نقره‌کاری و میناکاری و زرگری فعالیت دارند.
دکتر مسعود فروزنده، نویسنده کتاب «ایران سرزمین صلح ادیان» در کتابش درباره منداییان چنین می‌نویسد: «قوم صابئین مندایی پیروان حضرت یحیی هستند که نزدیک به هزار و ۹۵۰ سال پیش به دلیل اذیت و آزار برخی از اهالی شهر قدس به سوی رودخانه فرات مهاجرت و در شهرهای بغداد، بصره، عماره، خرمشهر و هویزه و شوشتر و اهواز مستقر شدند. صابئین اگرچه در قانون اساسی جمهوری اسلامی جزو چهار دین پذیرفته شده نیست اما بنا به فتوای رهبری آنها برای برگزاری آیین خود آزادند. حجت الاسلام یونسی دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام در این زمینه می گوید: «با توجه به فتوای راهگشای مقام معظم رهبری در اهل کتاب بودن دین صابئین و حقانیت این دین کهن و یکتاپرست و افزودن نظر فقهای دیگر، می توان آن را به عنوان یک ماده الحاقی به ادیان رسمی دیگر ملحق کرد.»
منداییان، در ازدواج و ایجاد رابطه خونی با دیگر ادیان سختگیرند و معتقدند وقتی آدم و حوا خلق شدند و ازدواج کردند، صاحب سه دختر و سه پسر شدند و چون ازدواج برادر و خواهر ممنوع است از دنیای نور و به امر خداوند ۶۰ خانواده مشابه این خانواده هشت نفری به زمین فرستاده شد که اولین اجتماع بشری را شکل دادند.»
رهبر منداییان ایران
ملاقات یکی از پیروان دین منداییان در کنار کارون که برای نماز آمده بود، بهانه‌ای شد برای مصاحبه با «گنزورا نجاح چحیلی»، رهبر دینی صابئین مندایی ایران. او هم مثل بسیاری از همکیشانش در زمینه میناکاری و زرگری فعالیت دارد. او را در عبادتگاهشان در خیابان شهید غلامپور، نزدیکی‌های بلوار ساحلی شرقی که برخی از مراسم‌های مذهبی و حتی همایش‌های‌شان را آنجا برگزار میکنند، ملاقات می‌کنم. ساختمانی یک طبقه که بی‌شباهت به هیأت‌های مذهبی خودمان نیست؛ سالنی فرش‌شده و بزرگ با تابلوهای بسیاری از رهبران و گذشتگان این قوم روی دیوار که برای هر غریبه‌ای جذاب است. قفسه‌های باریک شیشه‌ای به دیوار نصب شده‌اند که کتاب‌های مقدس منداییان، لباس ویژه مراسم مذهبی را توی آن چیده‌اند.
«گنزورا چحیلی »۶۰ ساله با لباس‌هایی یکدست سفید وسط سالن ایستاده؛ مردی لاغر اندام و نسبتاً قد بلند با ریشی که خیلی وقت است سفیدی در آن دویده. بعد از اجازه گرفتن برای عکاسی و شروع مصاحبه، از او می‌خواهم درباره آیین و سنت‌های منداییان برایم بگوید. برخی در شهرهای دیگر و حتی خود اهواز آشنایی زیادی با منداییان ندارند و برخی تصور میکنند آنها ستاره‌پرست و آب‌پرست هستند ولی گنزورا چحیلی درباره دین صابئین می‌گوید:
«قدمت ما از زمان حضرت آدم است. اورشلیم زندگی می‌کردیم و به خاطر برخی آزارها به ایران و عراق مهاجرت کردیم و به خاطر تقدس آب در کنار رودخانه‌ها ساکن شدیم تا راحت‌تر بتوانیم فریضه‌های دینی‌مان را به جای بیاوریم. پیامبران ما حضرت آدم، حضرت شیت، حضرت نوح، حضرت سام و حضرت یحیی هستند.
کتاب مقدس مندائیان
کتاب مقدس ما «صحف آدم» یا «کنزا ربا» و به خط آرامی قدیمی است. زبان ما منداییان یکی از زبان‌های سامی است.»
از چحیلی درباره لباس سفیدی که پیروان این دین می‌پوشند، می‌پرسم. به گفته او، لباسی که منداییان هنگام مراسم به تن میکنند از« کتان خالص» است و هیچ پلاستیکی در آن بکار برده نمی‌شود. سفیدی نشانه پاکی است و به همین خاطر شریعت‌شان این رنگ را برای برگزاری مراسم مذهبی برای آنها انتخاب کرده است. لباس پیروان حضرت یحیی از ۵تکه تشکیل شده که در مراسم تعمید استفاده می‌شود. پیراهن بلند یا همان رسته، شلوار، کمربند یا همیان که از پشم گوسفند است، حمایل و دستار بلندی که آن را همانند عمامه می‌پیچند و روی سر می‌گذارند و زن‌ها هم به عنوان روسری از آن استفاده میکنند.
ازدواج و جدایی بین صابئین
می‌گویند در دین مندایی عروسی با تشریفات خاصی برگزار می‌شود و چیزی به نام طلاق وجود ندارد. گنزورا درباره مراسم عروسی می‌گوید: «برای اینکه دو مندایی با هم ازدواج کنند، آنها را در مراسمی خاص در آب رودخانه تعمید می‌دهیم تا گذشته از طهارت جسم، روح و روان آنها هم پاک شود. این مراسم در حضور خدا، فرشتگان و جمعیتی که برای این مراسم آمده‌اند برگزار می‌شود. عروس و داماد در پیشگاه خدا عهد می‌بندند به هم دروغ نگویند و خیانت نکنند.»
در مراسم ازدواج منداییان که صبح بسیار زود و در کنار رود کارون حضور داشتم، ابتدا عروس با لباس یکدست سفید از جنس کتان وارد رودخانه کارون شد، سپس تعمیدکننده طی تشریفاتی خاص و با ریختن آب رودخانه روی سر عروس او را تعمید داد و دعایی به زبان مندایی خواند. بعد از عروس نوبت به داماد جوان رسید. وی هم تعمید داده شد و در ادامه« گنزورا »دعایی برای آنها خواند و سه بار سر عروس و داماد را به نشانه وصال روحانی به آرامی به هم چسباند. پس از این مراسم که در حضور اقوام عروس و داماد و بیش از یک ساعت به طول انجامید، آنها آماده شدند برای مراسم دیگری که در معبد برگزار می‌شود و عده زیادی از منداییان در آن حضور پیدا میکنند. اما گذشته از جالب بودن این مراسم ازدواج که نمونه‌اش را در اقوام و ادیان دیگر در کشورمان ندیده بودم، موضوعی که شاید عجیب به نظر برسد جدایی زوج مندایی است. پیروان حضرت یحیی در شریعت خود سنتی به عنوان طلاق ندارند. گنزورا نجاح درباره این مسأله می‌گوید: «ما کلمه‌ای به نام طلاق نداریم. در کتاب مقدس ما توصیه شده اگر زوجی باهم تفاهم دارند و می‌توانند با هم خوشبخت شوند، ازدواج کنند. ما جماعت صلح‌طلبی هستیم و بندرت رخ می‌دهد که بین پیروان‌مان اختلافی به وجود بیاید. مرد یا زن در دین ما به دو دلیل می‌تواند متارکه کند، یکی به دلیل دروغی که زندگی را تحت تأثیر قرار دهد و بنیان آن را به هم بزند و دیگری خیانت در زناشویی است که گناهانی نابخشودنی است.»
مقررات خاص برای ذبح حیوانات
منداییان از هر گوشتی برای خوردن استفاده نمی‌کنند و مراسم خاصی برای ذبح پرندگان یا گوسفند دارند. آنها پرندگانی را ذبح میکنند که از گوشت تغذیه نکنند و چنگال نداشته باشند مثل عقاب و شاهین و قرقی چرا که اعتقاد دارند ذبح آنها حرام است. اما از چهارپایان فقط از گوشت گوسفند نر استفاده میکنند. البته گوسفند قربانی نباید بیمار باشد و هیچ زائده غیرمعمول و غده‌ای نداشته باشد وگرنه ذبح نمی‌شود.
رهبر دینی منداییان کشور در این باره عنوان می‌کند: «اگر گوسفند نری که برای ذبح انتخاب شده دارای نقیصه‌ای باشد آن را ذبح نمی‌کنیم به این دلیل که احتمال دارد بیماری‌اش به انسان منتقل شود و ذبح آن را حرام می‌کنیم. اما ذبح گوسفند یا پرندگان حلال گوشت طی مراسم خاصی صورت می‌گیرد. گوسفند را در آب جاری غسل می‌دهیم و بدون اینکه به لباس‌مان یا زمین بخورد روی نی‌هایی مخصوص می‌گذاریم و در حضور شخصی معتمد که شاهد بر اعمال ذبح است، حیوان قربانی می‌شود. سپس گردن گوسفند با نمک و آتش ضدعفونی می‌شود.»
آیین دفن و کفن مردگان
منداییان اعتقاد دارند روحی که قرار است از جسم خارج شود و به آسمان برود باید پاک و طاهر باشد به همین دلیل اگر کسی درحال احتضار است و چیزی به مرگش نمانده، او را در رودخانه غسل می‌دهند و پس از پوشاندن کفن، منتظر می‌مانند تا خداوند امانت را از آنها پس بگیرد. اما اگر فرد مندایی در اتفاقی غیرمنتظره از دنیا برود، جسد او را در رودخانه غسل می‌دهند و کفن و دفن او توسط ۴ نفر که به آنها «اشکندا» می‌گویند، صورت می‌گیرد. پس از این مراسم غذایی برای آمرزش روح تازه گذشته بین مستمندان توزیع می‌شود.
نجاح چحیلی از مراسم وفات منداییان می‌گوید: «صابئین مرگ را تولد ابدی می‌دانند و برای کسی که از دنیا می‌رود عزاداری و گریه نمی‌کنند. وقتی کسی می‌میرد روحش از جسم او آزاد می‌شود و این دنیای فانی را ترک می‌کند. در آیین ما نباید برای تازه گذشته گریه کرد. ما از این کار نهی شده‌ایم و لباس سیاه هم نباید بپوشیم.»
اشتراکات دینی با سایر ادیان
از رهبر دینی منداییان می‌خواهم درباره اشتراکات دین مندایی با سایر ادیان برایم بگوید چراکه آنها مثل برخی ادیان دیگر وضو، غسل، نماز و روزه دارند: «هر دین جدیدی از دین‌های گذشته وام گرفته و برخی از آیین‌ها و رسوم‌شان باهم مشترک است. در اسلام بخشی از حرکات وضو با وضوی ما یکی است، در یهود محرمات‌شان یا ذبح و قربانی کردن‌شان با ما مشترک است. در مسیحیت غسل تعمید دارند و ماهم تعمید داریم ولی اشتراک اصلی همه ما اعتقاد به وحدانیت خداوند بزرگ است. همه ادیان به معاد اعتقاد دارند و هر کدام به نوعی خدا را عبادت میکنند.»
نجاح چحیلی در ادامه می‌افزاید: «دین ما با سیاست کاری ندارد و به ما توصیه شده کاری با سیاست نداشته باشیم چراکه سیاست تلفیقی از دروغ و ریا و تزویر است و نمی‌شود سفید را با سیاه مخلوط کرد. دین و اعتقاد به خدا سفید است و سیاست سیاه.»
ایران وطن اصلی ماست
پیروان حضرت یحیی نزدیک به ۲ هزار سال پیش از اورشلیم به کشورهای دیگر از جمله ایران و عراق که آن زمان بخشی از ایران بود، آمده‌اند و آنهایی که در خوزستان و شهرها و استان‌های دیگر ساکن شدند، ایران را وطن اصلی خود می‌دانند و حتی در جنگ تحمیلی هم به دفاع از وطن جنگیده‌اند. گنزورا از جنگ ۸ ساله و زمانی که ارتش بعث به نزدیکی‌های اهواز رسیده بود برایم می‌گوید: «ما از ساکنان اصلی ایران هستیم و به آن تعصب داریم و اجازه نمی‌دهیم کسی به آن نگاهی چپ بیندازد. زمانی که ارتش بعث عراق به ۱۰ کیلومتری اهواز رسید با هر چیزی که دم‌دستمان بود برای مقابله با آنها رفتیم. پیران و کودکان و زنان را به شهرهای دیگر فرستادیم و با چوب و میله آهنی و هر چیزی که فکر می‌کردیم به دردمان می‌خورد همراه با برادران مسلمان به مقابله با دشمن رفتیم. زمان جنگ، گذشته از اینکه بسیاری از جوانان ما در جبهه حضور داشتند و تعدادی اسیر و جانباز و شهید شدند آنهایی که پشت خط بودند در خطوط مختلف کارخانه یخ‌سازی می‌زدند. صنعتکاران مندایی با تعمیر یا تولید قطعات ماشین‌آلات سنگین خاکریز و سنگر درست می‌کردند. بازاریان ما هم برای تجهیز رزمندگان کمک مالی می‌کردند.»
در دهه ۸۰ جمعیت منداییان حدود ۷۰ هزار نفر تخمین زده می‌شد ولی جمعیت آنها در دهه ۹۰ کاهش داشته و بیشتر پیروان حضرت یحیی هم‌اکنون در کشور عراق بسر می‌برند.
نماز کنار رودخانه کارون
گفت‌وگو با گنزورا نجاح چحیلی که به پایان می‌رسد، می‌گوید دوست دارد مردم سایر شهرها، منداییان را بشناسند. دین صابئین دینی موروثی است و امکان گرویدن به این دین از سوی غیر منداییان وجود ندارد. بیشتر ساکنان خیابان غلامپور مندایی هستند و پیش از غروب برخی از آنها برای به جای آوردن نماز بسوی کارون می‌روند. همراه با یکی از آنها بسوی کارون می‌روم. لباس سفیدی به تن دارد، لب آب می‌نشیند و به شیوه خودشان وضو می‌گیرد و رو به شمال کارون نماز می‌خواند. چون اعتقاد دارند آب از شمال آسمان به زمین فرستاده شده. چند نفری از بالای پل سفید به نظاره مرد مندایی ایستاده‌اند؛ مرد سفیدپوشی که دست‌هایش را بالا گرفته و زیرلب دعا می‌خواند./۱۰ شهریور ۱۳۹۷ایسنابنقل ازروزنامه ایران
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:گزارشی ازحضور « رهبر صابئین مندایی جهان شیخ صلاح چحیلی درایران-اهواز» بنقل از/۱۲ مهر ۱۳۹۶شوسان.
« رادیشما شیخ صلاح چحیلی »رهبر صابئین مندایی جهان که از استرالیا به ایران سفر کرده بود با حضور در دفتر دکتر علی ساری نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی از واحد امور مندائیان دفتر این نماینده بازدید کرد و اظهار کرد: این سفر در راستای سر زدن به پیروان دین مندایی در جهان است و پیش از با سفر به اورپا با مندائیان کشورهای سوئد، آلمان و دانمارک دیدار کردیم و از نزدیک مشکلات آنها را پیگیری کردیم.
وی افزود: در کشور دانمارک با سفیر دانمارک ملاقاتی داشتیم و بحث‌ها خوبی انجام شد و امیدواریم این ارتباط با جمهوری اسلامی ایران همچنان پایدار و مستحکم باشد.
رهبر صابئین مندایی جهان با اشاره به مطالبات پیروان این دین الهی گفت: صابئین جزو ادیان الهی است که در قران چندین بار ذکر شده است و طبق دین اسلام، مندایی یک آسمانی و جایگاه ویژه‌ای دارد، اما متاسفانه هنوز در ایران این دین از ادیان رسمی نیست.
شیخ چحیلی ادامه داد: به دلیل این که اغلب مندائیان ساکن جنوب ایران هستند در زمان قاجار و سپس پهلوی در قانون اساسی ذکر نشده‌اند،پس از روی کار آمدن نظام جمهوری امید بسیاری پیدا کردیم که حق رسمی بودن به همراه ادیان رسمی ذکر شود اما تاکنون صابئین مندایی به عنوان اقلیت رسمی کشور ذکر نشده اند.
وی با این که نظام جمهوری اسلامی حکومت الهی و قرانی است و به همین دلیل امید بسیاری پیدا کردیم، عنوان کرد: با برقراری نظام جمهوری اسلامی با ما با عدالت بسیاری رفتار شده است و در اجرای مراسمات منعی قرار داده نشد اما خواسته ما حق به رسمیت شناخته شدن است.
رهبر صابئین مندایی جهان تصریح کرد: رهبر انقلاب اسلامی در کتاب و نشریات فتوا دادند که مندایی دین الهی است. با رسمی شدن دین ما در قانون اساسی می‌توانیم بهتر از حقوق خود دفاع کنیم.
وی ادامه داد: نمایندگان خوزستان چه در مجلس شورای اسلامی و چه در خبرگان رهبری همواره به ما کمک کردند و ازاضافه شدن دین مندایی به ادیان قانون اساسی حمایت کرده اند به ویژه دکتر ساری نماینده اهواز کمک بسیاری به پیروان دین مندایی کرده و مشکلات و خواسته‌های آنها را پیگیری می‌کند و این امر قابل تقدیر و تحسین است.
شیخ چحیلی با اشاره به مشکلات صابئین شهر اهواز گفت: از ۲هزار سال گذشته در اهواز ساکن هستیم اما یک محل برای تعمید در این شهر نداریم. یک سکو با هزینه های خود در ساحل کارون ایجاد کردیم اما با کم شدن آب کارون امکان استفاده از آن دیگر وجود ندارد.
« رادیشما شیخ صلاح چحیلی »افزود: آقای خاتمی در زمان ریاست جمهوری زمینی در اهواز را به مندائیان اهدا کرد و دستور داد که استانداری و شهرداری محلی ویژه اجرای مراسم مندائیان از جمله تعمید و از بودجه ریاست جمهوری احداث کنند اما تاکنون این محل ساخته نشد.
شیخ چحیلی در پایان عنوان کرد: حضور امروز در این دفتر جهت تقدیر و تشکر از دکتر ساری نماینده اهواز و اعضای دفتر ایشان جهت پیگیری مشکلات شهروندان مندایی و ایجاد کمیته امور منداییان است و قطعا تلاش این عزیزان و اقدامات آنها را در سایر نقاط جهان منعکس و بازگو خواهیم کرد.
مدیریت سایت-پیراسته فر:باشگاه خبرنگاران جوان(۰۱ دی ۱۳۹۴) نقل از پایگاه اطلاع رسانی انسجام ملی اینگونه گزارش می کند:
صابئین دارای کتاب آسمانی و پیامبر بوده و می تواند در ردیف ادیان رسمی قرار گیرد.
حجت الاسلام یونسی :با توجه به فتوای راهگشای مقام معظم رهبری در اهل کتاب بودن دین صابئین و حقانیت این دین کهن و یکتاپرست و افزودن نظر فقهای دیگر، می توان آن را به عنوان یک ماده الحاقی به ادیان رسمی دیگر ملحق کرد.
وی با بیان اینکه هیچ منع قانونی برای شناسایی صابئین به عنوان دین رسمی وجود ندارد اظهار داشت: فقه ما اهل کتاب را منحصر به ادیان خاص نکرده بلکه اهل کتاب را تعریف کرده است. و تعریف از اهل کتاب شامل دین صابئین نیز می شود.
دستیار ویژه رییس جمهور خطاب به اعضای انجمن صابئین مندایی تاکید کرد: در گذشته خودتان را خوب معرفی نکردید. باید برای شناساندن دین خود تلاش بیشتری انجام دهید. کتاب مقدس ما، قرآن کریم دین صابئین را بصورت مستقل بارها در کنار ادیان الهی مطرح کرده است. فقه شیعه و شافعی نیز شما را بطور مستقل مطرح کرده اما در اینکه این صابئین شما مندائیان عزیز هستید شناختی وجود نداشته است.
حجت الاسلام یونسی در پایان افزود: شما ایرانی و شهروند این سرزمین هستید و هم مقام معظم رهبری دین شما را تایید کرده و از اهل کتاب محسوب می شوید. دولت وظیفه دارد مشکلات شما را حل کند و ما مشکلات شما را پیگیری خواهیم کرد.
در ابتدای این جلسه جناب «نزورا نجاح چحیلی» رهبر صابئین مندایی ایران گفت:ما بسیار از شما متشکریم که به ما فرصت دیدار و ملاقات داده اید. ما شما را دلسوز خود می دانیم، حقیقتا در این دوره ما حس کردیم که دولت به فکر ما صابئین مندایی هست. فرصت بیان دغدغه ها و مشکلات و دیدار با شما برای ما بسیار ارزشمند و با اهمیت است./پایان
تشرف« شیخ ستار جبار حلو »رهبر صابئین مندائی عراق به حرم امیرالمؤمنین علی(ع)
خبرگزاری«ابنا»(جمعه، ۲۸ فروردین ۱۳۹۴)٢٧ جمادی الثانیه ١٤٣٦«شیخ ستار جبار حلو»رهبر صابئین مندائی عراق و (پیروان حضرت یحیی) به همراه جمعى از مسؤولین و نمایندگان این آیین در پارلمان عراق به زیارت حرم مطهر حضرت امام علی(ع) شرفیاب شدند و با مسؤولین آستان دیدار کردند.
رهبر صابئین مندائی پس از زیارت بارگاه مطهر امام اول شیعیان طى مصاحبه‌اى ضمن قدردانى از حسن ضیافت خادمان آستان اظهار داشت: مرقد امام على(ع) پناهگاه تمامى طوایف و مذاهب گوناگون ملت عراق است.
شیخ الحلو تاکید کرد: مرجعیت عالیقدر نجف اشرف ضامن برقرارى امنیت و صلح براى تمامى عراقیان است و تمامى ملت عراق به برکت وجود مرجعیت دینى و لطف پدرانه این نهاد آگاه زندگى میکنند.
وی افزود: ما خود را پیرو دستورات مرجعیت می‌دانیم و در این زمینه با تمامى ملت عراق یکدست و یکپارچه‌ایم. کما اینکه عراق مهد تمامى مردمش است و ارزش‌هاى ملى هیچ تبعیضى بین دین و مذهب و نژاد ایجاد نمی‌کنند.
در این دیدار «رعد جبارانمار مهاوی» عضو شورای استان بغداد، «صباح مهاوی» عضو شورای روحانی صابئیان، طارق برکات و «دکتر کامل کریم »دو عضو شورای عمومی صابئیان و «عدی اسعد» خماس مشاور رسانه‌ای رویس صابئیان مندائی، این گروه را همراهی می‌کردند.
رهبر صابئین مندائی عراق در سفر به نجف اشرف با آیت الله العظمی بشیر نجفی از مراجع عالیقدر شیعیان نیز دیدار کرده بود./پایان
نجاح چحیلی(رهبرمندائیان) فوت کرد.
«رهبر صابئین مندائی جهان»(گنزورا نجاح چحیلی) معروبه «شیخ جبار طاووسی» در صبح روز یکشنبه ۷ دی ۱۳۹۳ در منزلش در اهواز درگذشت.
«صابیئین» چه کسامی هستند؟
شیعه نیورآبان ۱۳۹۴(بنقل ازجهان نیوز)اینگونه می نویسد:در قرآن سه بار از صابئین نام برده شده است.(۱)راغب اصفهانی می‌گوید:«صبی از نظر لغت به معنای میل است و چون صابئین از دین حنیف و آسمانی خویش به انحراف و شرک میل کردند، صابئین نامیده شدند.(۲) برخی هم گفته‌اند: که اصل صابئین «صابعین» و به معنای «مُغتسلین» و غسل تعمید کنندگان بوده است. و از آنجا که فرقة صابئین، دارای سنّت غسل تعمید بوده‌اند. این نام بر آنها نهاده شده است.(۳)
دربارة این گروه و عقاید آنها دیدگاه‌های مختلفی از طرف محققان و دانشمندان، ابراز شده است و تاکنون دهها نظریه در معرفی آنها ارایه گردیده. آنچه در تاریخ از آنها نقل شده، این‌ست که این گروه قبل از ظهور آیین زردتشت زندگی می‌کرده‌اند و به تدریج، بین النهرین مرکز جمعیتی آنها شده است. و به مرور زمان ادیان دیگر را نیز پذیرفته‌اند.
پس از ظهور اسلام، در دروه عباسیان مأمون خلیفة عباسی تصمیم به لشکرکشی علیه صابئین گرفت، امّا به دلیل اعتبار علمی آنها، نتوانست کاری انجام دهد.«ثابت بن قره» که از سران و دانشمندان آنها بود، در زمان دولت عباسی اقدام به تأسیس یک شعبه از صابئین در بغداد کرد.(۴)
محققین دیدگاه واحدی دربارة این آیین ندارند و هر کدام نظری خاص ابراز نموده‌اند که به تعدادی از آنها اشاره می‌گردد:
۱. ابوریحان بیرونی آنان را پیروان «یوذاسف» می‌داندکه مدعی نبوّت بوده است. وی می‌گوید: «یوذاسف» یک سال پس از سلطنت «طهمورث» در هندوستان ظهور کرد و نویسندگی فارسی را اختراع نمود و مردم را به دین «صابئین» دعوت کرد که عدة کثیری از وی پیروی کردند.(۵)
۲. برخی معتقدند که یونانیان صابئی، بت‌ها و هیکل‌هایی داشتند. کعبه که مرکزیت بت‌پرستی شده بود. متعلق به آنها بوده است. آنان پیامبران زیادی همچون «هرمس» داشتند و در سه وعده نماز می‌خواندند، هشت رکعت در وقت طلوع، پنج رکعت در ظهر، و همچنین نماز شب، وضو و غسل جنابت و احکام و حدود و ازدواج و غسل مس میّت، و احکام دیگری که مانند فقه مسلمین است، داشتند.(۶)
۳. عده‌ای هم معتقدند که آنها پیروان برادر ابراهیم، یعنی «هاران بن تارخ» اند.(۷)
۴. بعضی هم گفته‌اند که: صابئین پیروان یحیی بن زکریای معروف‌اند.(۸)
۵. علی بن ابراهیم قمی می‌گوید: آنان نه یهودی‌اند و نه نصرانی بلکه ستاره پرستند.(۹)
دیدگاه‌های دیگری نیز وجود دارند و لکن از مجموع نظراتی که دربارة صابئین داده شده، دو دیدگاه قابل طرح است:
اول اینکه: صابئین آئینی است ممزوج از ادیان و اندیشه‌های مختلف.
دوم اینکه: صابئین در تاریخ دو گروه کاملاً مستقل و جدای از هم بوده‌اند:
الف: صابئین موحد که نماز و روزه و حج و احترام به کعبه و پرهیز از محرمات و نجاسات داشته‌اند.
ب: صابئین مشرک و بت‌پرست که ساکن بین النهرین بوده و ستاره پرستی و هیکل پرستی داشته‌اند.
با پذیرش این دو دیدگاه، می‌توان همة آرای گذشته را تا حدّی صحیح و قابل قبول دانست. زیرا هر فضیلت که به صابئین نسبت داده شده مربوط به گروه موحدین و خداپرستان می‌باشد و هر انحراف و شرکی که به آنان نسبت داده شده مربوط به گروه مشرک ساکن در بین النهرین بوده است.(۱۰)
عقاید و باورهای صابئین
در کتاب تاریخ ادیان و مذاهب جهان راجع به عقاید و تعالیم صابئین چنین آمده است: «آنان به خدای یکتای ازلی و ابدی و بی‌نهایت و منزّه از ماده و طبیعت معتقد هستند و عقیده دارند خدا علّت وجود اشیاء و پیدایش موجودات است. مابئین به تعداد روزهای سال یعنی سیصد و شصت روحانی یا قوای جاودانی اعتقاد دارند و آنان را وکیل و دستیار خداوند در خلقت جهان می‌دانند، که هر کدام در عالم نور، دارای کشوری جداگانه هستند.
به عقیده صابئین عالم نورانی (=علیا) و جهان ظلمانی (=سفلی) همیشه در نبردند و آدمی از دو عنصر تشکیل شده است. روزه نزد آنان ممنوع است و نماز، عبادت روزانة ایشان می‌باشد. صابئین در روز سه مرتبه نماز می‌خوانند: قبل از طلوع آفتاب، بعد از زوال خورشید و قبل از غروب خورشید. آنها روحانی بزرگ خود را «دیشاما» گویند، صابئین تورات را کتاب نادرست و گمراه کننده می‌دانند. آنان اجرام آسمانی را نمی‌پرستند، اما عقیده دارند که ستارگان دارای گوهر هستند که از عالم نور است.
در نزد صابئین قتل نفس، سوگند دروغ، اکل و شرب قبل از غسل جنابت، راهزنی و دزدی، کار در اعیاد مقدس، زنا، ختنه، عدم ادای دین، خوردن گوشت حیوانی که دُم داشته باشد، ازدواج با زنان بیگانه، پوشیدن جامة کبود، شهادت به دروغ، رباخواری، خیانت در امانت، لواط و قمار از محرمات است.»(۱۱)
کتب صابئین
آنها معتقدند نخست کتاب‌های مقدس آسمانی به آدم و پس از وی به نوح و بعد از او به سام و سپس به رام، و بعد به ابراهیم خلیل، سپس به موسی و بعد از آن بر یحیی بن زکریا، نازل شده است.
۱. کتاب‌های مقدسی که از نظر آنان اهمیّت دارد «سدره» یا «صحف» نامیده می‌شود.که از چگونگی خلقت و پیدایش موجودات بحث می‌کند.
۲. کتاب «ادرفشادهی» یا «سدرادهی» که دربارة زندگی حضرت یحیی و دستورات و تعالیم او سخن می‌گوید، آنها معتقدند که این کتاب به وسیلة جبرئیل بر یحیی وحی و الهام شده است.
۳. کتاب «قلستا» دربارة مراسم ازدواج و زناشوئی است
از آنجا که این گروه هویّت واحد و ثابتی ندارند و همچنین به دلیل درون گرایی این قوم و ازدواج نکردن با پیروان دیگر ادیان و نداشتن تبلیغ دینی، در هزار سال اخیر، اثر و خبر مهمی از آنان وجود نداشته است جز اینکه عده‌ای اندک از آنان (حدود پنج هزار نفر) در جنوب ایران، (خوزستان، کنار رود کارون، اهواز، خرمشهر، آبادان و شادگان» و نیز در جنوب عراق زندگی میکنند.(۱۲)
نتیجه اینکه: صابئین دو گروه بوده‌اند. گروهی موحد و خداپرست و گروهی مشرک و بت‌پرست که گروه اول دارای عقاید و باورهای مشابه ادیان توحیدی نیز می‌باشدکه در متن مقاله به برخی از آنها اشاره شد. آئین صابئی در هزار سال اخیر بسیار کمرنگ شده به گونه‌ای که هیچ گونه ظهور و بروزی از آنها دیده نمی‌شود. مگر اینکه گروه اندکی از ایشان در جنوب ایران زندگی میکنند.
پی نوشت ها:
۱. بقره:۶۲، مائده:۶۹، حج:۱۷.
۲. اصفهانی، راغب، المفردات فی غریب القرآن ، ص ۷۴.
۳. دهخدا، لغت‌نامة دهخدا، حرف صاد.
۴. همان.
۵. طباطبائی، محمد حسین، ترجمة تفسیر المیزان، ج۱، ص۲۵۸.
۶. همان، ج۱، ص ۲۶۰.
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، ج۱. ص ۲۹۰.
۸. المیزان، ج۱، ص ۲۵۷.
۹. همان.
۱۰. تفسیر نمونه، ج۱، ص۲۹۱.
۱۱. مبلغی آبادانی، تاریخ ادیان و مذاهب جهان، بی تا بی جا، ج۲، ص۸۳۱.
۱۲. تفسیر نمونه، ج۱، ص۲۹۱.