پیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلیپیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلیبیماریهای مرگبار"وبا،طاعون،آنفولانزا"ایران+عکس
بیماری های مرگبار «وبا،طاعون،آنفولانزا »درایران+ویروس های پاندمی
آنفلوآنزای اسپانیایی چیست؟/طاعون خیارکی چیست؟ درادامه خواهیدخواند+آمارمرگ ومیر+چگ.نگی نامگذاری بیماری ها.
جنگ جهانی اول یکی از مرگبارترین رویدادهای تاریخ بشر است، شمار قربانیان آن حدود ۱۰ میلیون نظامی، ۷ میلیون غیر نظامی و ۲۰ میلیون مجروح تخمین زده شده است.
بیمارستان-نظامی کلرادو-امریکا
اما این جنگ در سال آخر خود شاهد شیوع یکی از مرگبارترین همه‌گیری‌های تاریخ بود؛ آنفلوآنزای اسپانیایی که تقریبا سراسر دنیا را گرفت و شمار قربانیان آن را بیش از پنجاه میلیون نفر تخمین زده‌اند.
با اینکه در آن زمان میکروب به عنوان عامل بیماریهای عفونی کشف شده بود اما تقریبا یک دهه بعد ویروس عامل این بیماری شناسایی شد.
«آنفلوآنزای اسپانیایی» چیست؟
مقایسه تلفات جنگ تقریبا چهار ساله با جهانگیری آنفلوآنزای اسپانیایی که حدود سه سال طول کشید نشان می‌دهد آنفلوآنزای اسپانیایی چه کشتاری کرده است. آنفلوآنزای اسپانیایی ۵۰۰ میلیون نفر(یک سوم جمعیت دنیا) را مبتلا کرد و تقریبا به اندازه قربانیان مستقیم جنگ کشته به جا گذاشت.
بیماری های واگیر درایران
سر آرنولد ویلسون در کتاب پرشیا می‌نویسد: با وجود اینکه بیماریهای عفونی مثل طاعون خیارکی، وبا و گونه‌ای آنفلوآنزا بین ۱۹۱۸ و ۱۹۲۰ دنیا را درنوردیدند اما در پرشیا (ایران) همه‌گیر شدند و بیش از جنگ چهارساله جان انسانها را گرفتند. با این حال شواهد ناچیزی در پرشیا در این باره در دسترس است.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:طاعون خیارکی،یکی از۳نوع طاعون است(از باکتری یرسینیا پستیس)
که از نیش کک یا گازگرفتگی توسط موش آلوده به باسیل به وجود می‌آید.
عباس میلانی در کتاب شاه می‌نویسد:
در آن روزها، وبا و آنفلوآنزا، اعتیاد و گرسنگی در مملکت بیداد می‌کرد. تجهیزات-امکانات- بهداشتی جامعه در آن روزها خیلی کم بودواین فقرامکانات موجب تلفات زیادی شد بطوری که در دو دهه اول قرن بیستم ایران دستکم یک دهم( تاچهل درصد) جمعیت خود را در نتیجه انواع بیماریهای واگیر، قحطی و جنگ از دست داد.
حکومت رضاخان / آنفلوآنزای اسپانیایی
شیوع ویروس آنفلوآنزادرایران(سال ۱۹۱۹) مصادف بودبا تولد محمدرضا پهلوی(ولیعهدایران)، بعدازتلفات سنگین درامریکاتوسط سربازان امریکایی به ایران رسیده بود اما به آنفلوآنزای اسپانیایی شهرت دارد. می‌گویند مرگبارترین ویروس تاریخ بود و چه بسا چیزی حدود صد میلیون قربانی گرفت.
به دیگر سخن حتی از طاعون کشنده‌تر بود. ابعاد دقیق کشتار این بیماری در ایران روشن نیست.مورخین مینویسند که قحطی، کثافت آب، اعتیاد و فقدان امکانات پزشکی دست به دست هم داد و این بیماری را در ایران حتی کشنده‌تر کرد."
« آنفلوآنزای اسپانیایی »درایران
جامع‌ترین تحقیق را درباره شیوع آنفلوآنزای اسپانیایی در ایران در طول جنگ جهانی اول را دکتر امیر اصلان افخمی انجام داده است.
طاعون-ایتالیا-تابستان
دکتر افخمی می‌نویسد برخلاف سایر نقاط دنیا که بیشتر قربانیان آنفلوآنزای اسپانیایی شهرنشینان بودند در ایران این بیماری در روستاها بیشتر قربانی گرفت.
پژوهشگرامورپزشکی (دکترافخمی ) می گوید:شرایط اجتماعی ایران را مهمترین دلیل برای تلفات زیاد آنفلوآنزای اسپانیایی در ایران می‌داند و به طور مشخص و مفصل به "قحطی، اعتیاد به تریاک، مالاریا و کم‌خونی (آنمی)اشاره می‌کند.
اشغال کشور +ویروس
حضور نیروهای اشغالگر سه ابرقدرت آن زمان، بریتانیا، روسیه و عثمانی و درگیری‌های نظامی آنها در خاک ایران باعث ویرانی کشور و آشفتگی اقتصادی آن شده بود.
دکترامیرارسلان افخمی(سمت راست)مصاحبه باBBC
دکترافخمی می گوید:نیروهای اشغالگر با زور یا پول، محصولات کشاورزی را برای سربازان خود دراختیارمی گرفتند،
یکی ازترفندهای این اشغالگران این بودکه با ملاکان بزرگ قراردادهای طولانی می‌بستند،محصولات رارامتصرف می شدند.
مضافاً سودجویی و احتکار ، غارت اموال بعلت ناامنی هم روزگاررا برمردم دشوار کرده بود..
در آن سال‌ها ،بویژه در تابستان ۱۹۱۶ و ۱۹۱۷میلادی(۱۲۹۵الی۱۲۹۶شمسی) خشکسالی بر وخامت اوضاع افزود و ایران با یکی از بلایای آشنا دوباره مواجه شد؛ قحطی. این قحطی حتی پس از پایان جنگ هم ادامه داشت.
جنگ و اشغال قوای خارجی، بیماری، خشکسالی، احتکار، دولت ناکارآمد و فاسد و توسعه‌نیافتگی در آن برهه جان میلیون‌ها ایرانی را گرفت.
گد گیلبار مورخ و جمعیت شناس معروف شمار قربانیان را یک و نیم میلیون نفر تخمین زده است.
در آن زمان جمعیت ایران تقریبا ۱۰ تا ۱۱ میلیون نفر و امید به زندگی کمتر از ۳۰ سال و میانگین سنی جمعیت در حدود ۲۵ سال بود و ۹۰ درصد جمعیت شاغل، به کشاورزی و فعالیت‌های وابسته به آن اشتغال داشت و بقیه به خرده‌فروشی و خدمات عمومی و خصوصی مشغول بودند.
بیش از ۹۵ درصد جمعیت بی‌سواد بود و به غیر از تعداد قابل ملاحظه‌ای مکتب خانه و معدودی کلاس که مبلغان مسیحی اداره می‌کردند تنها ۲۱ مدرسه ابتدایی جدید و یک دبیرستان در کشور وجود داشت.
بازاررشت-حدودسال۱۲۸۰شمسی-قبل ازشیوع بیماری.
تعداد تخت‌های بیمارستانی در کل کشور حتی به چند صد هم نمی‌رسید که بسیاری را خارجی‌ها راه انداخته بودند. وبای بومی (آندمیک) به خصوص از ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۸میلادی(۱۲۹۴الی۱۲۹۷شمسی) مالاریا، طاعون و تیفوس هم در آن زمان در ایران شایع بود. با اینکه دو سال پیش از شروع جنگ جهانی اول (۱۹۱۲) در بندرانزلی و آستارا قرنطینه احداث شد اما هر دو مرکز در دوران جنگ تخریب شدند. حتی کمی پیش از جنگ، پایتخت کشور بحران نان داشت.
آنفولانزای اسپانیایی درایران
دکتر امیرارسلان افخمی می نویسد:آنفلوآنزای اسپانیایی در ایران :
بروز آنفلوآنزای اسپانیایی در تهران ناگهانی و هم‌زمان با وزش بادهای شدید در پایتخت بود از این رو مردم آن را "ناخوشی باد" نامیدند.
پاندمی(Pandemic )در۳مرحله
دولت مرکزی مثل دولت‌های اروپایی غافلگیر شد و از در پیش گرفتن تدابیر لازم کاملا ناتوان بود یا این کار را بسیار دیر انجام داد. بیماری (به جز همه‌گیری سوم) در تمام کشور گسترش یافت و کشتار بسیار کرد و کمبود کفن پیدا شد، و تعجبی ندارد که فقرا بیشتر تلفات دادند.
دکتر افخمی درادامه می نویسد: آنفلوآنزا در روستاها بین ۱۰ تا ۲۵ درصد و در شهرها بین یک تا ده درصد جمعیت را قربانی کرد بنابراین شمار قربانیان آنفولانزا در ایران بین۹۱۰۴۰۰ تا ۲۴۳۱۰۰۰ بوده است.
در مجموع ۸ تا ۲۱ درصد جمعیت کشور را آنفلونزا از پای در آورد و ایران از این نظر در رده قربانیان اصلی این بیماری مسری قرار گرفت. بالاترین تلفات آنفلونزای اسپانیایی در بم و کرمان بود.
البته این بیماری در بین نیروهای اشغالگر هم شیوع داشت و کشته می‌گرفت اما تلفات در میان مردم ایران و نظامیان هندی که در ارتش بریتانیا خدمت می‌کردند بالاتر بود.
جمعیت ایران درجنگ جهانی اول
در پایان جنگ جهانی اول جمعیت ایران حدود ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بود که ۲۱ درصد آن، تقریبا ۲ میلیون و ۳۵۰ هزار نفر در شهرها زندگی می‌کردند. جمعیت گرسنه و بیمار بود و کشور به بهداشت و درمان نیاز داشت.
جنگ جهانی اول/تأسیس انستیتو پاستور
از این رو، فاجعه آنفلوآنزای اسپانیایی، نقشی حیاتی در تاریخ بهداشت عمومی در ایران بازی کرد، در نتیجه گزارش‌های کشتار آنفلوآنزای اسپانیایی در این کشور بود که شاهزاده نصرت‌الدوله فیروز، وزیر خارجه و رئیس هیات نمایندگی ایران در کنفرانس صلح پاریس، تلاش‌هایی را آغاز کرد که به افتتاح انستیتو پاستور در تهران در ۱۹۲۱میلادی(۱۲۹۹شمسی) منتهی شد./پایان
نامگذاری ویروس ها:
توضیحات مدیریت سایت-پیراسته فر:این آمارواطلاعات را ازمنابع مختلف جمع آوری کرده ام.
درابتدا بیماری(ویروس) با نام یک منطقه جغرافیایی محل شیوع شناخته می شوند.
«آنفولانزای خوکی» (بطور رسمی H۱N۱ نامیده می‌شود) ویروسی بودازیک دامداری(پرورش خوک) در روستایی درکشورمکزیک (آنفولانزای مکزیکی) هم معروف بود.
«ویروس ماربورگ »یک بیماری با علائم تب و خونریزی که نام یک شهر دانشگاهی در آلمان بود.
« ویروس هندرا» که به نام منطقه‌ای در حومه شهر بریزبین استرالیا شناخته می‌شود، جایی که اولین موارد ابتلا به آن پیدا شد.
«ویروس زیکا» هم اسم جنگلی در اوگانداست.
«آنفولانزای فوجیان» اسم ایالتی در چین را روی خود دارد.
«ویروس ابولا» به اسم یک رودخانه در جمهوری کنگو نامگذاری شده.
«آنفولانزای اسپانیایی » درسال ۱۹۱۸ در کشور اسپانیا محل شیوعش شد.
«سارس»که سال ۲۰۰۲ همه‌گیر شد از عبارت "ذات‌الریه ناهمگون" استفاده می‌کردند و دلیلش هم شباهت کلمه انگلیسی Sars با " Hong Kong SAR"، نام منطقه ویژه اداری هنگ کنگ بودکه بعداً به (Sars-CoV-۲) تغییرنام داد.
«نورو ویروس» ،نام ویروسی است که درسال ۲۰۱۱ شیوع پیداکرد(علائم آن التهاب روده، اسهال و استفراغ شدیداست)و به سرعت هم سرایت می‌کند،
«نورواک» نام منطقه ای در، اوهایو امریکا است، زیرا در نوامبر سال ۱۹۶۸ التهاب معدی‌روده‌ای ویروسی حاد در بین بچه‌های دبستان برانسون آن شهر شیوع پیدا کرد.
همین ویروس باردیگردرسال ۲۰۱۱ شیوع پیداکردوامااین باردر یک مرد ژاپنی مشاهده شد(بیمارصفر).
«ایدز»(HIV)
در دهه ۱۹۸۰ ویروسی که حالا اچ آی وی(HIV) ، در ابتدا به نام «نقص ایمنی مرتبط با همجنس‌گرایی»شناخته می شد ،اولین بار این ویروس در مردان همجنس‌گرای سفید پوست آمریکا مشاهده شد.
بیماری های سیاسی-اقتصادی
بیماری هلندی ( Dutch disease) یک اصطلاح اقتصادی است. این بیماری برای اولین بار در اقتصاد هلند مشاهده شد. برای همین نام هلند در این اصطلاح به کار رفته است. این عبارت یکی از اصطلاحات مهم اقتصاد است که برای تعریف یک مفهوم اقتصادی به کار می رود.
«بیماری هلندی» استفاده بیش از حد از منابع طبیعی (گاز و نفت ) که منجربه رکود در بخش صنعت می شود.
بخشنامه سازمان بهداشت جهانی برای نامگذاری ویروس(بیماری)ها
سازمان بهداشت جهانی(WHO ) برای جلوگیری از مشکلات احتمالی دستورالعمل‌هایی برای نامگذاری ویروس‌ها منتشر کرده است. این سازمان پیشنهاد داده در نامگذاری ویروس‌ها به جای استفاده از نام آدم‌ها، حیوانات و اماکن، علائم بیماری توصیف شود.