تیروئید چیست"کمکاری تیروئید"علائم وتشخیص و درمان کم کاری تیروئید

«تیروئید»چیست؟کمکاری تیروئید،علائم وتشخیص و درمان کم کاری تیروئید.

«غده تیروئید »یکی از مهم‌ترین غدد درون ریز بدن است. این غده کوچک و پروانه‌ای شکل در پایین گردن قرار گرفته است و وظیفه‌ی ترشح هورمون‌های T. ۳ و T. ۴ که در متابولیسم و تنظیم سوخت و ساز بدن نقش دارد را بر عهده دارد.

​

علاوه برمتابولیسم ،در بسیاری از موارد شامل تنظیم دمای بدن، تنفس، ضربان قلب، تنظیم وزن بدن، قدرت عضلات و چرخه قاعدگی می‌توان ردپای این عضو را مشاهده کرد. پس هر اختلالی در این«  ارگان حیاتی بدن» را با مشکلات گوناگونی روبه‌رو می‌کند.

کم کاری تیروئید (Hypothyroidism) هایپوتیروئیدیسم به شرایطی گفته می‌شود که غده تیروئید به مقدار کافی هورمون‌های مهم و ضروری را تولید و ترشح نکند.

​

غده «تیروئید»درست زیر گردن در مقابل حنجره خود قرار دارد و هورمون‌هایی ترشح می‌کند که این هورمون‌ها از طریق جریان خون به سلول‌ها یا اعضای بدن شما می‌رسند.

این غده کوچک، دمای بدن شما را تنظیم می‌کند، بر قدرت تفکر و مغز تاثیرمی‌گذارد، تپش قلب را تنظیم می‌کند و به طور کلی هماهنگی را میان اعضای بدن برقرار می‌کند.

بیماری تیروئید ، غده تیروئید می‌تواند بیش از حد فعال یا غیر فعال شود.

اگر غده تیروئید هورمون‌ها را به اندازه کافی ترشح نکند، در این صورت ممکن است از کم کاری تیروئید و افزایش توده بدنی رنج ببرید که این عارضه می‌تواند عوارض جدی مانند «کلسترول بالا» و مشکلات قلبی را به دنبال داشته باشد.

علائم«پر کاری تیروئید» :

سریع‌تر شدن ضربان قلب ، کم کردن-غیرمنتظره- وزن بدن ، زیاد شدن اشتها، عرق کردن زیاد، لرزش بدن بیشتر در دست، احساس اضطراب، تحریک پذیری یا تغییر کردن اخلاق و رفتار، احساس خستگی وکوفتگی، حرکات روده به صورت پشت سر هم، مشکل خواب، بیرون زدگی بیش از حد معمول چشم‌ها یا برآمده شدن چشم‌ها.

​

در صورت بزرگ شدن غده تیروئید، در گردن غده ای نمایان می شودکه به آن «گواتر» می‌گویند

بیماری پرکاری تیروئید را«گریوز»می گویند.

روش تشخیص بیماری

متداول‌ترین تست آزمایشگاهی برای تشخیص این بیماری، آزمایش خون و سنجش میزان هورمون‌های T. ۳، T. ۴ و TSH است؛ که پزشک با مشاهده آن‌ها متوجه کم کاری این غده خواهد شد.

T۴ به ۲ شکل در بدن وجود دارد یکی هورمون T۴ که به پروتئین متصل می‌شود و در خون به‌صورت هورمون ذخیره‌ای گردش می‌کند و در صورت نیاز به T۴ آزاد تبدیل می‌شود و فرم دیگر T۴ آزاد است که این شکل از T۴ فرم فعال هورمون تیروئید است.

نشانه‌های کم کاری تیروئید

در قدم‌های اولیه بیماری، کم کاری تیروئید نشانه‌های خاصی ندارد، اما با گذشت زمان و عدم درمان مناسب می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های مختلف و مشکلات گوناگون در سلامت فرد شود.

علامت‌ها و نشانه‌های کم کاری تیروئید به سطح هورمون‌های ترشح شده‌ی این غده وابسته است. در ابتدا ممکن است شما به سختی نشانه‌های کم کاری تیروئید را متوجه شوید.

علائمی همچون خستگی و افزایش وزن از ابتدایی‌ترین نشانه‌های بیماری است. از سایر علائم می‌توان به بزرگ شدن قابل لمس غده، افزایش حساسیت به سرما، یبوست، خشکی پوست، صورت پف کرده، ضعف عضلات، درد همراه با سفتی و تورم مفاصل، چرخه نامنظم قاعدگی، کاهش ضربان قلب وافسردگی اشاره کرد.

علل ایجاد کننده کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید زمانی ایجاد می‌شود که این غده قادر به ترشح کافی هورمون‌های خود نباشد، این موضوع می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله:

 بیماری‌های خودایمنی

شایع‌ترین علت ایجاد کننده کم کاری تیروئید یک بیماری خودایمنی تحت عنوان «تیروئیدیت هاشیماتو»  است. در این بیماری خودایمن، سیستم ایمنی بدن به اشتباه با ساخت آنتی‌بادی‌ها به جنگ با غده تیروئید خود فرد می‌رود و از این طریق باعق اختلال در ترشح هورمون‌های تیروئیدی می‌شود.

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:درمورداین بیماری«تیروئیدیت هاشیماتو» درادامه اطلاعات لازم ارائه خواهدشد.

 جراحی غده تیروئید

در بسیاری از موارد از جمله سرطان‌های تیروئید و درمان پرکاری تیروئید، پزشک مجبور است طی عمل جراحی، قسمتی و یا کل غده تیروئید فرد را خارج کند و همین امر باعث کاهش و یا توقف ساخت هورمون‌های این غده می‌شود. در این حالت دارو‌های جبران کننده کم کاری غده تیروئید تجویز می‌شود.

رادیوتراپی

رادیوتراپی که امروزه برای درمان بسیاری از سرطان‌های سر و گردن استفاده می‌شود، می‌تواند غده تیروئید را تحت تاثیر قرار داده و باعث کم کاری آن شود.

 عوارض مصرف دارو‌ها

بعضی از دارو‌ها می‌تواند زمینه ساز ایجاد کم کاری تیروئید شوند. اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید ازپزشک خود درباره اثر دارو بر روی غده تیروئید مشاورت بگیرید.

 بیماری‌های مادرزادی

برخی کودکان با نقص در تشکیل و یا عدم وجود غده تیروئید متولد می‌شوند. در بیشتر موارد رشد و تکامل غده تیروئید پس از تولد، به دلایل نامشخصی رخ نمی‌دهد و در برخی از کودکان دچار فرم‌های ارثی کم کاری تیروئید می‌شوند که به فرم مادرزادی کم کاری تیروئید معروف است. در اغلب موارد این کودکان در بدو تولد نشانه‌ای از بیماری ندارند، همین امر لزوم پیگیری‌های سلامت کودکان تازه متولد شده توسط والدین را مشخص می‌کند.

کم کاری تیروئید اگر درمان نشود ممکن است مشکلات و عوارضی را برای فرد بیمار بوجودبیاورد که که ازجمله انها::

مشکلات تنفسی

در بسیاری از موارد، تحریک مداوم غده تیروئید و اختلال در عملکرد مناسب آن، باعث بزرگ شدن اندازه این غده می‌شود، که به این حالت «گواتر» گفته می‌شود و می‌تواند علاوه بر مشکلات ظاهری، ایجاد اختلال در تنفس طبیعی فرد نیز شود.

 مشکلات قلبی

کم کاری تیروئید می‌تواند باعث افزایش میزان کلسترول و لیپوپروتئین‌های با چگالی کم (LDL) در خون فرد شود و این امر با افزایش ریسک ابتلا به بیماری‌هابی قلبی عروقی همراه است.

 افزایش وزن

کاهش ترشح هورمون‌های تیروئیدی با کاهش سوخت و ساز و متابولیسم بدن همراه است و این امر منجر به افزایش وزن بدن فرد خواهد شد.

درمان‌های طبیعی

درمان‌های طبیعی متنوعی برای کاهش عوارض کم کاری تیروئید ذکر شده است که همه آن‌ها در قدم اول به مشورت با پزشک نیاز دارد، زیرا انواع و سطوح مختلف بیماری، درمان‌های گوناگونی نیز دارد. در یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ میلادی نشان داده شد، مصرف محصولات پروبیوتیک و همچنین مصرف امگا-۳ می‌تواند در کاهش عوارض کم کاری تیروئید نقش داشته باشد.

منبع:باشگاه خبرنگاران تیر ۱۳۹۸بنقل از بهداشت نیوز

***

شایع‌ترین علت کم کاری تیروئید «خود ایمنی » است.

دکتر «فهیمه سهیلی‌پور» فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم کودکان، درباره «مصرف دارو برای کنترل تیروئید، (قرص لووتیروکسین) و اینکه تا چه زمانی باید ادامه پیدا کند؟»، گفت: طول مدت درمان بستگی به علت کم کاری تیروئید دارد.

 اشتباهی که بسیاری از مبتلایان به کم کاری تیروئید می کنند آن است که تصور می‌کنند وقتی با مصرف قرص تیروئید آزمایشات تیروئید آن‌ها نرمال شده است، می‌توانند دارو را قطع کنند. این باور به یک تصور کاملاً غلط و قطع دارو یک اقدام نادرست است.

​

این فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم کودکان گفت:  آزمایشات تیروئید با مصرف دارو ،بیماررابه حالت «نُرمال» در می آورد و این نرمال بودن جواب آزمایشات به معنی آن است که «دوز» مقدار داروی مصرفی در شرایط فعلی به اندازه کافی است و لازم است دارو با همین مقدار ادامه پیدا کند.

 در چنین شرایطی اگر واقعا قرص تیروئید به جا و به درستی شروع شده باشد، قطع دارو به افزایش مجدد TSH و اختلال هورمونی در بدن منجر می‌شود. عدم مصرف طولانی مدت قرص تیروئید بر حسب اینکه کم کاری تیروئید در چه گروه سنی و با چه شدتی به وجود آمده باشد، می‌تواند عوارض متعددی را در سلامت مبتلایان داشته باشد.

 تنظیم مقدار مصرف قرص تیروئید بر اساس آزمایشات دوره‌ای انجام شده در بیمار و با دستور پزشک صورت می‌گیرد و طبعاً هر زمان ممکن باشد، دوز دارو به تدریج کاسته خواهد شد و قطع کامل دارو هم به صورت تدریجی در مواردى ممکن خواهد بود.

شایع‌ترین علت کم کاری تیروئید «خود ایمنی » است که در این حالت به خصوص اگر پدیده خود ایمنی فعال باشد، مصرف قرص لووتیروکسین لازم است سال‌ها و گاهی برای همیشه ادامه پیدا کند.

این فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم کودکان خاطر نشان کرد:بعضی از علل کم کاری تیروئید اصولاً گذرا هستند و احتمال قطع دارو در آن موارد بیشتر است؛ از جمله این موارد می‌توان به تیروئیدیت‌ها و کم کاری تیروئید پس از زایمان اشاره کرد.

تداخل دارویی

خانم دکترسهیلی پورگفت : : گاهی هم کمبود ید یا در معرض ید اضافی قرار گرفتن علت کم کاری تیروئید است. در مورد مصرف کنندگان دارو‌هایی مثل لیتیوم، آمیودارون، اینترفرون آلفا، اکسپکتورانت‌ها و بعضی از دارو‌های ضد ایدز باید عملکرد غده تیروئید مورد توجه ویژه قرار گیرد..

علائم اولیه کم‌کاری تیروئید در خانم‌ها

علائم اولیه کم کاری تیروئید در زنان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

خستگی
افزایش وزن
عدم تحمل سرما
مو‌های خشک یا شکننده
اختلال حافظه
تحریک پذیری، زودرنجی و افسردگی
افزایش کلسترول خون
ضربان قلب کند
یبوست

اگر تیروئید شما هورمون‌های بیش از حد ترشح کند، متابولیسم بدن به سرعت در حال افزایش است و در این حالت به اصلاح گفته می‌شود که فرد به پرکاری تیروئید مبتلاست.

​

علائم  پرکاری تیروئید در خانم‌ها

پرکاری تیروئید یا (هیپرتیروئید) در خانم‌ها علائمی دارد که ازجمله :

کاهش وزن
عدم تحمل گرما
اجابت مزاج مکرر
لرزش
عصبی شدن، تحریک پذیری بالا و زودرنجی
بزرگ شدن غده تیروئید
اختلال خواب
خستگی

عوامل خطر برای بیماری تیروئید

دیابت یا سایر اختلالات خودایمنی
سابقه پرتودرمانی در ناحیه تیروئید
سابقه خانوادگی اختلالات تیروئید
تغییرات هورمونی، مانند تغییراتی که در دوران بارداری یا یائسگی رخ می‌دهد
جنس: زنان ۸۰ درصد از موارد تیروئید را تشکیل می‌دهند
سن: شیوع کم کاری تیروئید در زنان یائسه بیشتر از زنان جوان است

​

درمان پرکاری تیروئید

درمان پرکاری تیروئید شامل سوزاندن تیروئید با یک قرص رادیواکتیو ید یا دارو‌های آنتی تیروئید مانند متیلازول یا پروپیلتایورواستیل است.

درمان رادیواکتیو در زمانی که هورمون تیروئید بیش از حد بزرگ می‌شود، به کار می‌رود.

درمان کم کاری تیروئید

در درمان کم کاری قرص تیروکسین تجویز می‌شود تا با تیروکسین مصنوعی عملکرد تیروئید به شکل طبیعی در بیاید.

اگر با علائم اختلال در عملکرد تیروئید روبرو شدید کافی است تا به پزشک مراجعه کنید و آزمایش خون بدهید./باشگاه خبرنگاران بهمن ۱۳۹۷

***

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، فوق تخصص غدد و متابولیسم بیمارستان حضرت علی اصغر(ع)، کم کاری تیروئید را سندرومی بالینی و بیوشیمیایی معرفی کرد که در اثر کاهش تولید و کاهش سطح سرمی هورمون های تیروئید ایجاد می شود.

دکتر «محمدجواد همت یار» گفت: کم کاری تیروئید دارای درجات مختلفی است، به طوری که بعضی از بیماران هیچ گونه نشانه ای مبنی بر کم کاری تیروئید ندارند و سطح سرمی T۴ و T۳ نیز در آنها طبیعی است، اما سطح سرمی TSH کمی بالا رفته است که این نوع کم کاری تیروئید را کم کاری تیروئید تحت بالینی یاsubclinical hypothyroidism می گویند.

در بعضی از بیماران کم کاری تیروئید بالینی است، به طوری که سطح سرمی T۴ و T۳ کاهش یافته و سطح TSH به مقدار زیاد، افزایش یافته است، اختلال در تولید هورمون های تیروئید ممکن است به علت نقص در خود غده تیروئید باشد که به آن کم کاری اولیه می گویند و یا امکان دارد به علت کاهش ترشح TSH (کم کاری ثانویه) یا کاهش ترشح RTH (کم کاری ثالثیه) باشد.

این فوق تخصص غدد و متابولیسم شیوع کم کاری تیروئید بالینی را یک تا دو در هزار و شیوع در کم کاری تحت بالینی را ۲۰ تا ۱۲۰ در هزار عنوان کرد و افزود: نسبت زنان به مردان در ابتلا به این بیماری، بین دو تا هشت، به یک است.

دکتر همت یار، علت های نارسایی اولیه تیروئید را به دو گروه بدون گواتر و همراه با گواتر تقسیم بندی کرد که بیش از ۹۸درصد موارد کم کاری تیروئید را تشکیل می دهد و ادامه داد: علل نارسایی اولیه تیروئید بدون گواتر نیز شامل فقدان مادرزادی تیروئید، تیروئید نا به جا، کم کاری با علت های ناشناخته (ایدوپاتیک)، پس از تیروئیدکتومی و بعد از تجویز ید رادیواکتیو و پرتودرمانی بیماری های ناحیه است.

او علت های نارسایی اولیه همراه با گواتر را نیز شامل اختلال مادرزادی بیشتر هورمون های تیروئید، تیروئید لنفوستیک مزمن، تیروئیدیت تحت حاد، کم کاری ناشی از کمبود ید، کم کاری ناشی از افزایش ید و داروها مانند تیونامید لیتیوم، تیومیانات و ید برشمرد.

دکتر همت یار گفت: غربالگری در کم کاری تیروئید به این مفهوم است که تست های تیروئید در افراد بدون علامت که دارای ریسک بالایی از احتمال ابتلا به بیماری کم کاری تیروئید هستند، انجام شود که موجب تشخیص بیماری کم کاری تیروئید قبل از بروز نشانه های بیماری می شود.

این فوق تخصص غدد و متابولیسم در ادامه به نشانه های کم کاری تیروئید اشاره کرد و توضیح داد: در این بیماری پوست خشک و خشن، پوسته پوسته و ضخیم می شود، پف آلودگی صورت و ورم بدون توده دیده می شود و رنگ پریدگی پوست به علت انقباض رگ های خونی پوست است، همچنین افزایش ضخامت و کاهش جریان خون پوست باعث سرمای بیماران می شود و کاهش فعالیت غدد چربی و عرق پوست، در پوست ایجاد خشکی کند، موها خشن و شکننده هستند، ریزش موهای سر و ابرو شایع است و ناخن ها ضخیم و شکننده می شوند.

دکتر همت یار با بیان اینکه در کم کاری تیروئید اشتها کم و افزایش وزن به علت کاهش متابولیسم است، ادامه داد: یبوست از علائم شایع این بیماری به شمار می رود، تعداد ضربان قلب کاهش یافته است و به علت افزایش مقاومت عروق محیطی فشارخون افزایش می یابد.

او بیان کرد: در کم کاری تیروئید، کم خونی خفیف دیده می شود و کاهش برون ده قلب در برخی موارد وجود دارد، کاهش شنوایی، افزایش اسیداوریک و افزایش خونریزی ماهیانه در زنان، افزایش شیوع سقط زودرس و کاهش میل جنسی در هر دو جنس امکان دارد دیده شود.

به گفته این پزشک فوق تخصص، در بزرگسالان، علائم اولیه کم کاری تیروئید غیر اختصاصی است و بسیار آهسته بروز می کند؛ به طوری که اطرافیان و حتی پزشک خانواده ای که بیمار را مرتب ویزیت می کند، نمی تواند آن را تشخیص دهد، همچنین علائم اولیه به صورت خواب آلودگی، یبوست، عدم تحمل به سرما، گرفتگی عضلات، سندروم کارپال تونل و منوراژی است، در طول ماه های بعد و با پیشرفت بیماری فعالیت فکری و جسمی کاهش می یابد، اشتها کم می شود و وزن اندکی افزایش پیدا می کند، مو و پوست خشک شده، در بعضی نواحی مانند ابرو و موها شاهد ریزش مو هستیم، صدا کلفت و قدرت شنوایی کم می شود.

دکتر همت یار افزود: در شرح حال باید سابقه بیماری تیروئید در بیمار و خانواده، سابقه مصرف داروهای ضد تیروئید یا هورمون های تیروئید، سابقه عمل جراحی یا مصرف ید رادیواکتیو پرسیده شود.

او بهترین آزمون برای تشخیص کم کاری اولیه و افتراق آن از کم کاری ثانویه و ثالثیه را اندازه گیری TSH سرم عنوان کرد؛ به طوری که در کم کاری اولیه تیروئید، سطح سرمی TSH افزایش می یابد و رابطه معکوس با سطح سرمی T۴ دارد./دیماه۱۳۹۷دانشگاه علوم پزشکی شیراز

***

تیروئید چیست؟

تیروئید غده ای است به شکل پروانه در جلوی گردن در پایین حنجره و بالای استخوانهای ترقوه، تیروئید دو نوع هورمون ترشح  می کند به نام های T4 و T3 کار این هورمون ها تنظیم چگونگی مصرف و ذخیره انرژی در بدن است. در حقیقت تیروئید مسئول تنظیم سوخت و ساز بدن می باشد. عملکرد تیروئید توسط غدة دیگری در بدن به نام هیپوفیز تنظیم می شود. هیپوفیز در مغز قرار دارد و با ترشح هورمون محرک تیروئید، باعث افزایش ترشح هورمونهای تیروئید می شود. تیروئید ممکن است دچار کم کاری یا پرکاری شود.

علائم کم کاری تیروئید

نشانه های کم کاری تیروئید بسیار متفاوتند. ممکن است یک فرد دچار کم کاری تیروئید باشد و علامتی نداشته باشد و برعکس فرد دیگری علائم بسیار شدید داشته باشد. کم کاری تیروئید معمولاً تدریجاً ایجاد می شود. برای همین در ابتدا علائم خفیف است و با پیشرفت بیماری علائم شدیدتر می شود. به همین علت گاهی بیماران به طور اتفاقی تشخیص داده می شوند.

نشانه های کم کاری تیروئید به طور کلی عبارتند از:

نشانه های پوستی : پوست خشک و ضخیم می شود. تعریق کاهش پیدا می کند. موها نازک یا خشن و شکننده می شوند. ابروها می ریزند و ناخن ها زود می شکنند.

نشانه های چشمی: کم کاری تیروئید می تواند منجر به پف آلود شدن و تورم اطراف چشم شود. ولی علائم خیرگی نگاه و بیرون زدگی چشم مربوط به پرکاری تیروئید است که گاهی حتی با درمان بیماری تیروئید هم چنان باقی می ماند.

نشانه های قلب و عروق: کم کاری تیروئید باعث کاهش ضربان قلب و کاهش انقباض عضله قلب می شود که در نهایت منجر به کاهش عملکرد قلب می گردد. در نتیجه فرد به دنبال فعالیت بدنی دچار خستگی و تنگی نفس می شود. (به اصطلاح نفس کم می آورد). این علائم در کسی که بیماری زمینه ای قلب دارد می تواند شدید شود.

از طرفی کم کاری تیروئید منجر به افزایش خفیف فشار خون و کلسترول خون می شود.

نشانه های تنفسی: کم کاری تیروئید باعث ضعف عضلات تنفسی می شود. در نتیجه عملکرد ریوی کاهش می یابد. بنابراین احساس خستگی و ضعف، تنگی نفس به هنگام فعالیت بروز می کند. کم کاری تیروئید می تواند باعث تورم زبان و تارهای صوتی شود در نتیجه فرد صدای خشن پیدا می کند و در خواب ممکن است دچار توقف های کوتاه تنفسی شود. در نتیجه فرد خواب راحتی ندارد و صبح با احساس خستگی بیدار می شود و طول روز خواب آلود است.

نشانه های دستگاه گوارش: کم کاری تیروئید حرکات دستگاه گوارش را آهسته می کند در نتیجه فرد دچار یبوست می شود. که در بعضی موارد می تواند بسیار شدید باشد.

درمان کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید با جایگزین کردن هورمون تیروئید درمان می شود. قرص های تیروئید که همان هورمون تیروئید T4 هستند معمولاً به صورت خوراکی یک بار در روز و با شکم خالی استفاده می شوند. در بهترین حالت خوب است قرص تیروئید را صبح ها یک ساعت قبل از صبحانه بخورند. معمولاً پس از شروع درمان در عرض دو هفته بیمار احساس بهبودی می کند ولی برای برطرف شدن کامل علائم گاهی تا چند ماه فرصت لازم است. تغییر دوز دارو باید حتماً زیر نظر پزشک باشد و سرخود نباید دارو را قطع یا کم و زیاد کرد.

پزشک وقتی داروی تیروئید (لووتیروکسین) را شروع می کند معمولاً ۶ هفته بعد آزمایش مجدد می دهد تا دوز مناسب دارو را پیدا کند. وقتی دوز مناسب داروی تیروئید مشخص شد بیماران می توانند سالیانه آزمایش بدهند. گاهی اوقات براساس شرایط بیمار لازم است دوز دارو تغییر کند که این کار با توجه به آزمایش و توسط پزشک انجام می شود. مثلاً گاهی بیماری تیروئید تشدید می شود یا در شرایط حاملگی لازم است دوز دارو را افزایش دهیم. مصرف بعضی داروها مثل قرص های کلسیم، آهن، آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم می تواند در جذب اختلال ایجاد کند. و باید در زمان متفاوتی از قرص تیروئید خورده شود.

گاهی اوقات به دنبال کاهش وزن یا افزایش سن لازم است دوز داروی تیروئید کاهش یاید.

کم کاری بدون علامت تیروئید

گاهی اوقات کم کاری تیروئید بسیار خفیف و بدون علامت است. در این شرایط می توان درمان نکرد هر چند بعضی معتقدند که اگر این کم کاری خفیف همراه با گواتر (بزرگی تیروئید) باشد یا یک سری علائم غیراختصاصی مثل یبوست، خستگی، افسردگی وجود داشته باشد بهتر است درمان شروع شود.

بیمار مبتلا به کم کاری تیروئید اگر نیازمند عمل جراحی باشد در صورتی که تیروئید کنترل باشد منعی برای جراحی ندارد. ولی اگر بیماری تیروئید کنترل نباشد و عمل جراحی اورژانس نباشد بهتر است تا کنترل تیروئید، عمل جراحی به تأخیر افتد.

نشانه های دستگاه تناسلی: کم کاری تیروئید در خانم ها منجر به اختلال قاعدگی می شود. که از قاعدگی های کوتاه با فواصل طولانی تا قاعدگی های شدید و با فاصله کم متغیر است. گاهی حتی منجر به قطع قاعدگی می شود. این اختلالات می تواند بارداری را با مشکل روبرو کند و گاهی افراد باردار که دچار کم کاری تیروئید هستند با افزایش ریسک سقط جنین روبرو هستند.  البته درمان این خطر را کاهش می دهد.

تشخیص کم کاری تیروئید

با انجام آزمایش خون تشخیص داده می شود. اولین قدم اندازه گیری هورمونی است که از هیپوفیز برای تحریک ترشح هورمون های تیروئید، تولید می شود. این هورمون TSH نام دارد. البته برای افزایش وقت تشخیص می توانیم هورمون تیروئید را هم اندازه بگیریم. فردی که دچار کم کاری تیروئید است سطح هورمون TSH او بالا می رود./منبع:مرکزتحقیقات غددمتابولیسم-خانم دکتر فقیه ایمانی.

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر: درمنابع مأخوذه ،اصلاحات واضافات +تصاویر

 «هاشیموتو» چیست؟

بیماری هاشیموتو که به «تیروئیدیت هاشیموتو» شناخته شده است اختلالی خود ایمنی است که بر اثر آن سیستم ایمنی به بافت‌های بدن آسیب می‌زند.

بدلیل اینکه  «تیروئیدیت هاشیموتو »تنها تیروئیدیت است که موجب گواتر می‌شود،به آن goitrous thyroiditis می‌گویند.

نام دیگر تیروئیدیت هاشیموتو «تیروئیدیت لنفوسیتی مزمن» است.
 این بیماری اغلب پیش از کم‌کاری تیروئید بوجود می‌آید؛ اختلالی که بر اثر آن هورمون‌های تیروئید که در عملکردهای مختلف بدن نقش دارند به میزان کافی تولید نمی‌شوند.
درتیروئیدیت هاشیموتو سلول‌های فولیکول‌های تیروئید سیتوپلاسم «گرانولار ائوزینوفیلیک »دارند که به آن سلول‌های هرتل یا اکسی فیل (Hurthle or oxyphil cells) می‌گویند.
در مراحل پیشرفته «تیروئیدیت هاشیموتو »فولیکول‌ها به طور کامل از بین رفته اند و فیبروز شدیدتر و انفیلتراسیون لنفوسیتی کمتر است. به این مرحله تیروئیدیت هاشیموتو تیروئیدیت آتروفیک میگویند.

در تیروئیدیت آتروفیک برخلاف تیروئیدیت Reidel فیبروز به خارج کپسول تیروئید گسترش نمی‌یابد.

هورمون‌های تیروئید T4 و T3 در سوخت و ساز بدن، ضربان قلب، دما، پوست، عملکرد مغز، تنفس و توانایی کالری سوزی نقش مهمی بازی می‌کنند. اولین نشانه تیروئیدیت هاشیموتو، ورم جلوی گردن به دلیل بزرگ شدن غده‌ تیروئید(گواتر) است.

«گواتر» با درد همراه نیست اما درصورتیکه اندازه بزرگتری پیدا کند می‌تواند در تنفس و بلع مشکل ایجاد کند. احساس خستگی، ریزش مو، درد عضلانی و ماهیچه‌ها برخی از دیگر نشانه‌های این اختلال است.

​

به طور معمول، وجود حداقلی یا حداکثری از هورمون‌های تیروئید با مصرف دارو برای مدت چند ماه قابل درمان است زیرا از بین رفتن علائم این اختلال به زمان نیاز دارد. همچنین باید به این نکته توجه داشت که تمامی موارد بیماری‌ هاشیموتو از کم‌کاری تیروئید ناشی نمی‌شود.

بیماری «هاشیموتو سیستم »سیستم ایمنی را درگیر کرده و کم‌کاری تیروئید از غده‌های تیروئید ناشی می‌شود. هر دو بیماری متفاوت از یکدیگر درمان می‌شوند. هرچند، ۹۰ درصد از مبتلایان به کم‌کاری تیروئید از بیماری هاشیموتو نیز رنج می‌برند.

درصورتیکه روند بزرگ شدن غده‌ تیروئید به رغم مصرف دارو متوقف نشود و غده سایز طبیعی خود را پیدا نکند لازم است برای برداشتن بخشی از غده بیمار تحت «عمل جراحی» قرار گیرد.

آزمایش  تیروئید-تفسیر

TSHمخفف Thyroid Stimulating Hormone

اولین آزمایشی که برای تشخیص  عملکرد تیروئیدگرفته می شود ، آزمایش TSH مخفف«هورمون تحریک کننده» است. TSH توسط غده هیپوفیز ترشح می شود و میزان هورمون تیروئید، سنتز و انتشار آن به داخل بدن را تعیین می کند.

TSH با تحریک تیروئید سبب تولید و انتشار هورمون T4 و T3 می شود.

مقدار طبیعی TSH بین 0.4 - 4.0 mIU / L است و اگر مقدار TSH شما در این اندازه است عملکرد آن طبیعی است با این حال، اگر در آزمایشان مقدار TSH نرمال باشد باز هم نمی توان مشکلات تیروئید را رد کرد. حداکثر نرمال TSH نشان دهنده تکامل مشکلات بالقوه تیروئید است.

TSH با تحریک تیروئید سبب تولید و انتشار هورمون T4 و T3 می شود.اگر تیروئید فعال باشد به اندازه کافی T4 و T3 زیاد آزاد نمی کند بنابراین غده هیپوفیز TSH بیشتری آزاد می کند و جبران خواهد کرد.

بنابراین، یک TSH بالا نشانه ای از کم کاری تیروئید است.کم کاری تیروئید وضعیتی که در آن غده تیروئید مقادیر ناکافی از هورمون تولید می کند.

اگر TSHشما پایین باشد ، غده تیروئید، بیش ازحد تترا یدوتیرونین (T4) یا تری یدوتیرونین (T3) یا هردوی این هورمون ها را ترشح کند به این حالت پر کاری تیروئید می گویند ،برای تشخیص پر کاری تیروئید، آزمایش خون بیشتری مورد نیاز خواهد بود.

خواندن TSH می تواند پزشک را از پر کاری تیروئید مطلع سازد اما این تشخیص بهتر است از روی آزمایشات مختلف و علائم بیمار نیز صورت پذیرد.

اگر پزشک برای شما یک اختلال تیروئید را تشخیص داده ، شما باید آزمون TSH را به طور منظم برای بررسی اثربخشی درمان انجام دهید تا اطمینان یابید سطح TSH شما در محدوده هدف است. مقدار طبیعی TSH بین 0.4 - 4.0 mIU / L است.

درمان کم کاری و پرکاری تیروئید تفاوت زیادی با یکدیگر دارد . در آغاز درمان تا زمانی که روال TSH شما کاملا سازگار می شود مراقبتهای بیشتری صورت می گیرد اما بعد از آن، این مراقبتها باید در حدود یک بار در هر 12 ماه باشد.

T4 از هورمون های اصلی تیروئید است که در تشخیص بیماریهای تیروئید بسیار موثر است . در برخی از پرکاری تیروئید (در بیماری های خاص) مقدار T4 طبیعی باقی می ماند که در این زمان باید مقدار T3 (هورمون دیگر تولید شده توسط غده تیروئید است) را برای تشخیص اختلالات تیروئیدی در نظر بگیریم.

آزمایش  تیروئید-تفسیر

آزمایش اولی که بسیاری از پزشکان برای مطلع شدن از عملکرد تیروئید تجویز می کنند ، آزمایش TSH مخفف«هورمون تحریک کننده» است. TSH توسط غده هیپوفیز ترشح می شود و میزان هورمون تیروئید، سنتز و انتشار آن به داخل بدن را تعیین می کند.

TSH با تحریک تیروئید سبب تولید و انتشار هورمون T4 و T3 می شود.

​

مقدار طبیعی TSH بین 0.4 - 4.0 mIU / L است و اگر مقدار TSH شما در این اندازه است عملکرد آن طبیعی است با این حال، اگر در آزمایشان مقدار TSH نرمال باشد باز هم نمی توان مشکلات تیروئید را رد کرد. حداکثر نرمال TSH نشان دهنده تکامل مشکلات بالقوه تیروئید است.

TSH با تحریک تیروئید سبب تولید و انتشار هورمون T4 و T3 می شود.اگر تیروئید فعال باشد به اندازه کافی T4 و T3 زیاد آزاد نمی کند بنابراین غده هیپوفیز TSH بیشتری آزاد می کند و جبران خواهد کرد.

بنابراین، یک TSH بالا نشانه ای از کم کاری تیروئید است.کم کاری تیروئید وضعیتی که در آن غده تیروئید مقادیر ناکافی از هورمون تولید می کند.

اگر TSHشما پایین باشد ، غده تیروئید، بیش ازحد تترا یدوتیرونین (T4) یا تری یدوتیرونین (T3) یا هردوی این هورمون ها را ترشح کند به این حالت پر کاری تیروئید می گویند ،برای تشخیص پر کاری تیروئید، آزمایش خون بیشتری مورد نیاز خواهد بود.

آزمایش	شاخص	محدوده طبیعی
تیروتروپین سرم	TSH	۰٫۵-۶ میکرو واحد بر میلی لیتر
تیروکسین آزاد	FT4	۰٫۷-۱٫۹ نانو گرم بر دسی لیتر
تری‌یدوتیرونین آزاد	FT3	۲۳۰-۶۱۹ پیکو گرم بر دسی لیتر
تیروکسین سرم	T4	۴٫۶-۱۲ میکروگرم بر دسی لیتر
تری‌یدوتیرونین سرم	T3	۸۰-۱۸۰ نانو گرم بر دسی لیتر

خواندن TSH می تواند پزشک را از پر کاری تیروئید مطلع سازد اما این تشخیص بهتر است از روی آزمایشات مختلف و علائم بیمار نیز صورت پذیرد.

اگر پزشک برای شما یک اختلال تیروئید را تشخیص داده ، شما باید آزمون TSH را به طور منظم برای بررسی اثربخشی درمان انجام دهید تا اطمینان یابید سطح TSH شما در محدوده هدف است. مقدار طبیعی TSH بین 0.4 - 4.0 mIU / L است.

ترشح زیاد هورمون TSH و بالا بودن آن نسبت به سطح نرمال نشان می دهد که غده تیروئید مقدار کمتری T3 و T4 ترشح کرده و در نتیجه میزان هورمون تیروئید در بدن شما کم بوده است، به این ترتیب هیپوفیز با زیاد کردن TSH سعی می کند تا هورمون تیروئید را افزایش دهد و این یعنی کم کاری تیروئید

 هورمونT3(هورمون تری یُدتیروئین)  به طور مستقیم بر روی بسیاری از سیستمهای بدن از جمله سیستم سوخت و ساز موثر است هورمونی که به اصطلاح نقش اصلی را بازی می کند.

رنج عادی در T3 بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ (ng / dL) نانوگرم در دسی لیتر است که البته در شرایط مختلف و آزمایشات مختلف قابل تغییر است.

درمان کم کاری و پرکاری تیروئید تفاوت زیادی با یکدیگر دارد . در آغاز درمان تا زمانی که روال TSH شما کاملا سازگار می شود مراقبتهای بیشتری صورت می گیرد اما بعد از آن، این مراقبتها باید در حدود یک بار در هر 12 ماه باشد.

هورمون T4 (تیروکسین)

هورمونی که تیروئید به مقدار بیشتر تولید می کند، در اصل این یک هورمون تیروئیدی است که به دو صورت در خون وجود دارد، T4 متصل به پروتئین و T4 آزاد، همچنین غده تیروئید تنها مقدار کمی T3 تولید می کند و بیشترین میزان T3 از تبدیل T4 به دست می آید و بر روی بسیاری از عملکرد های بدن تاثیر گذار است.

رنج طبیعی در هورمون T4 بین ۰.۹ تا ۲.۴  نانوگرم در دسی لیتر است

تیروکسین به عنوان یک هورمون ذخیره استفاده می شود و به تنهایی قادر به تولید انرژی و یا ارائه اکسیژن به سلول نیست، در واقع این هورمون با از دست دادن یک ید تحت شرایط سوخت و سازی در بدن به T3 بدل می شود.

در اکثر موارد آزمایش TSH به همراه T4 تجویز می شود، میزان بالای هورمون T4 نشاندهنده این است که غده در حال تولید بیش از حد آن است و پرکاری تیروئید را هشدار می دهد.

اگر مقدار هورمون T4 در آزمایش شما بالاست و مقدار هورمون TSH تان پائین، نشان دهند پرکاری تیروئید شماست و علائم همانی است که در بالا آمده، اگر میزان T4 شما پائین و مقدار TSH بالاست، به معنی کم کاری غده تیروئید است.

T4 از هورمون های اصلی تیروئید است که در تشخیص بیماریهای تیروئید بسیار موثر است . در برخی از پرکاری تیروئید (در بیماری های خاص) مقدار T4 طبیعی باقی می ماند که در این زمان باید مقدار T3 (هورمون دیگر تولید شده توسط غده تیروئید است) را برای تشخیص اختلالات تیروئیدی در نظر بگیریم.

​

اگر T4 طبیعی است اما TSH کم است T3 بالا می تواند تشخیص پرکاری تیروئید را اعلام کند T3.می تواند در تشخیص پرکاری تیروئید کمک کننده باشد اما برای تشخیص کم کاری تیروئید کمک نمی کند.مقدار T3 آزاد به طور معمول بین 2.3 - 4.2 pg / mL در بزرگسالان بالای 18 سال است.

اما مقدار دقیق آن ممکن است بسته به آزمایشگاه و فرم خاص انجام آزمون متفاوت باشد با این حال، برای بسیاری از نتایج آزمایشگاهی، یک محدوده نرمال تعیین شده که شما می توانید ببینید که آیا T3 شما پایین، عادی و یا بالا است

اگر TSH در بدن شما کمتر از حد معمول باشد به این معنی است که میزان هورمون تیروئید در بدن شما بیشتر از حد طبیعی بوده و مقدار T3 و یا T4 از حد عادی آن بالاتر بوده است، بنابراین هیپوفیز با کم کردن TSH سعی دارد تا این مقدار را کاهش دهد و این به معنی پرکاری تیروئید است.

T3 یکی از هورمون های فعال تیروئید است که از تبدیل تیروکسین به تری یدوتریوئین به دست می آید و سه اندازه گیری که بر روی این هورمون صورت می پذیرد از جمله

T3 کل : این مقدار شامل هر دو نوع T3 است، T3 ای که به پروئتئین متصل شده و T3 آزاد

T3 آزاد : به فرم غیرپروتئینی (غیر متصل به پروتئین) اطلاق می شود و فرم فعال این نوع هورمون محسوب می شود

T3 معکوس : که در واقع یک نوع از هورمون تری یدوتیروئین است که با وجود اتصال به گیرنده های تیروئیدی قادر به فعال کردن آنها نیست.

.

اگر مقدار TSH شما غیر طبیعی بالا باشد و T4کم ترشح شود نشان دهنده کم کاری تیروئید است ، اگر مقدار TSH شما به طور غیر طبیعی کم باشد و مقدار T4 بالا باشد نشان دهنده پرکاری تیروئید است.

T4 به طور مستقیم توسط غده تیروئید تولید می شود و از رایج ترین هورمون های است که برای دانستن عملکرد تیروئید اندازه گیری می شود . این هورمون پس از تولید توسط غده تیروئید در سراسر بدن گردش می کند ، محدوده طبیعی T4 آزاد بین 2.8 - 0.8 ng / dL است.اما مقدار دقیق آن ممکن است بسته به آزمایشگاه و فرم خاص انجام آزمون متفاوت باشد.

آزمایش آنتی بادی تیروئید

آزمایش آنتی بادی تیروئید به تمایز بین انواع تیروئیدیت کمک می کند. 

TPO آنتی بادی پراکسیداز تیروئید در شرایط تیروئید خود ایمنی مانند بیماری گریوز یا تیروئیدیت هاشیموتو ممکن است افزایش یابد. 

TG (آنتی بادی تیروگلوبولین) در بیماری گریوز یا تیروئیدیت هاشیموتو ممکن است افزایش یابد. 

TSHR (آنتی بادی گیرنده TSH) در بیماری گریوز ممکن است افزایش یابد.

TPO (آنتی بادی پراکسید) از تیروئید است که احتمال دارد در شرایط تیروئید خود ایمنی مانند بیماری گریوز یا هاشیموتو بالا برود.

TG (آنتی بادی تیروگلوبولین) نیز احتمال دارد در بیماری گریوز یا تیروئیدیت هاشیموتو بالا رود.

TSHR (آنتی بادی گیرنده TSH) احتمال دارد در بیماری گریوز زیاد شود.

​

آزمون کلسی تونین برای بررسی بیشتر مشکلات تیروئید ضروری است . کلسی تونین در موارد سرطان تیروئید که به علت اختلال عملکرد تیروئید ایجاد می شود ؛ افزایش می یابد. ارزش کلسی تونین در موارد هیپرپلازی سلولهای C بالا باشد که شکل دیگری از رشد غیر طبیعی سلول در غده تیروئید می باشد.

برای اعلام تشخیص تیروئیدانجام «سونوگرافی تیروئید» نمونه برداری و یا آزمایش ید ضروری است همچنین برای شناسایی و تشخیص مشکلات تیروئید آزمایش خون نیز می تواند اطلاعات ارزشمندی ارائه دهد.

برای شناسایی گره های تیروئید سونوگرافی مورد استفاده قرار می گیرد. اگر گره ای پیدا شود سونوگرافی می تواند این بینش را بدهد که آنها ندول (پر از مایع) جامد یا کیستیک هستند.

هر دوگره ندول (پر از مایع) جامد یا کیستیک نیاز به درمان دارند با سونوگرافی می توانید بر هر گونه رشد و یا تغییرات ندول در طول زمان نظارت کنید.

بیوپسی تیروئید نیز یک نمونه گیری از ندول های مشکوک برای تشخیص سرطان است. با اسکن جذب ید می توانید مناطق غیر فعال و یا بیش فعال تیروئید را تشخیص دهید . 

رنج «نرمال» هورمون های تیروئید و موارد اندازه گیری شده در آزمایش تیروئید

تست	مخفف	محدوده معمول
کسر تیروکسین آزاد	FT4F	0.005- 0.03 %
نسبت اتصال هورمون تیروئید	THBR	1.1-0.9
شاخص تیروکسین آزاد	FT4I	4-11
شاخص T3 آزاد	FT3I	80-180
جذب ید رادیواکتیو	RAIU	10-30%
تیتر آنتی بادی میکروسیمال تیروئید	TMAb	با توجه به روش متفاوت است

آزمایش تیروئید	محدوده تغییرات
TSH  (هورمون تحریک کننده تیروئید)	0.5-4.70 µIU/mL
T4 کل (تیروکسین)	4.5-12.5 µg/dL
T3 کل (تیرودوتیروئین)	80 -200 ng/dL
T3 آزاد (تیرودوتیروئین آزاد)	2.3- 4.2 pg/mL
RT3  (معکوس T3  / معکوس تیرودوتیروئین)	10-24 ng/dL
TPOAb  (آنتیبادیهای تیروئید پراکسیداز)	0-35 IU/mL
TSI  (ایموگلوبین تحریک کننده تیروئید)	0-1.3
Tg  (تیروگلوبولین)	بدون غده تیروئید0-0.1 نانوگرم در می
TgAb  (آنتیبادیهای تیروگلوبولین)	0-4.0 IU/mL