اندرفوائید"فضای مجاز"مجازی نیست بلکه حقیقی است،یک فرصت است

​

آیت الله جوادی آملی:روحانیانی که توفیق تبلیغ را ندارند لااقل این فضای حقیقی را دریابند تا به واسطه حضور آن ها بیگانه نتواند سوءاستفاده کند.

رئیس سابق رسانه ملی:آزادی کنونی را به برکت فضای مجازی داریم

آیت الله خاتمی امام جمعه تهران:فضای مجازی هم یک منبر گسترده است

آیت الله جوادی آملی:فضای مجازی، در واقع فضای حقیقی است نه مجازی

آیت الله عبدالله جوادی آملی از مراجع تقلید گفت: این فضای به اصطلاح مجازی در حقیقت فضای حقیقی است، ما حق نداریم بگوییم که این فضا، فضای مجازی است، وقتی در اینجا نقل و انتقال اندیشه میسر است و فکر و اندیشه منتقل و به واسطه آن جوان متحول می‌شود فضا، فضای حقیقی است.

​

به گزارش عصر یکشنبه(۱۶ آبان ۱۳۹۵) ایرنا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی اسراء(۶ صفر ۱۴۳۸) وی در جلسه درس تفسیر خود به آسیب شناسی فضای رسانه ای کشور به ویژه فضای سایبری پرداخت و افزود: روحانیانی که توفیق تبلیغ را ندارند لااقل این فضای حقیقی را دریابند تا به واسطه حضور آن ها بیگانه نتواند سوءاستفاده کند.
آیت الله جوادی آملی در ادامه اختلاف ها را از نعمت های الهی دانست و بیان کرد: اگر اختلاف نباشد جهان فرسوده خواهد شد، اگر همه یکدست و یک استعداد داشتند جهان ویران می ‌شد، این اختلاف، نعمت الهی است، بنابراین هم باید نسبت به ذات اقدس الهی شاکر بود هم این نعمت را در جای خود صرف کرد.
وی هم چنین گفت: این خطاب جهانی اسلام و سلسله انبیاست که بشر از خاک است و خاک نسبت به خاک دیگر فضیلتی ندارد؛ یک وقت انسان می ‌گوید من از او بهترم، این باید بداند سخنگوی شیطان است./۱۶ آبان ۱۳۹۵
*
آیت الله جوادی آملی در دیدار وزیر ارتباطات با اشاره به رسالت حقیقی فضای مجازی تصریح کرد: چیزی که امروز به عنوان فضای مجازی معروف شده در اصل حقیقت است چرا که مجاز را می‌شود کنار زد اما حقیقت را نمی‌توان؛ بنابراین فضای مجازی در اصل خودش حقیقت است، این سیم و تلویزیون که حقیقت نیست بلکه آن چیزی که معرفت و شناخت باشد حقیقت است.

وی ادامه داد: آنهایی که می‌توانند در این فضا حقیقتی را به جامع منتقل کنند باید از زیرساخت‌ها و امکانات ارتباطی برخوردار باشند.

آیت‌الله جوادی‌آملی با اشاره به کارکردهای وزارت ارتباطات در توسعه پهنای باند اظهار داشت: شما باید این فضا را حقیقت بدانید و به دست بگیرید و شما باشید که بیشترین پیام را در آن منتقل می‌کنید لذا بر سرعتتان بیفزایید و این نظام را با هنر دینی‌تان به سمت پیشرفت بکشانید؛ فضای مجازی را به حقیقت تبدیل کرده و آن را به دست بگیرید.

ایشان تاکید داشت: امروز خیلی از بزرگان در حوزه‌ها و دانشگاه‌های کشور وجود دارند، فقط باید حرف و سخن این بزرگان را در این فضای حقیقت منتشر کرد و مردم هم می‌شنوند چرا که خدا ما را با ظرف خالی عقل خلق نکرده است.

وی خاطرنشان کرد: همانگونه که یک کودک به صدای مادر خود توجه می‌کند خاصیت انسان‌ها نیز این است که به حقیقت‌های عالم و سخنان انبیا که در این راستاست توجه می‌کند و ما فقط باید این مطالب را نشر دهیم.

وی با بیان اینکه طبق آموزه‌های اسلام ما نباید بیراهه برویم و نباید راه کسی را ببندیم بلکه باید با تلاش فضا را در اختیار خود بگیریم گفت: اینکه به اصطلاح فقط در فضای مجازی آسیب نبینیم هنر نیست بلکه باید خود را حفظ کنیم و معارف مورد نظر خود را نشر دهیم.

آیت‌الله جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: این حکام عربستان که امروز خود را به عنوان خادم‌الحرمین معرفی می‌کنند قبلاً به عنوان جلال‌الملک معروف بودند. اینها همین‌هایی است که امروز به کشور شیعه مظلوم یمن حمله می‌کنند چون اینها فکر می‌کنند مرگ آخر کار است؛ ما اگر باور کردیم مرگ آخر کار نیست تمام تلاشمان این خواهد بود که در دنیای ابدی چه نتیجه‌ای حاصلمان خواهد شد./۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۴

​

رئیس سابق رسانه ملی:آزادی کنونی را به برکت فضای مجازی داریم«فضای مجازی»ناجی انقلاب است

آیت الله خاتمی امام جمعه تهران:فضای مجازی هم یک منبر گسترده است

آیت الله جوادی آملی:فضای مجازی، در واقع فضای حقیقی است نه مجازی

کامران نجف زاده:وقتی فضای مجازی این‌قدر از تلویزیون ما جلوست، چرا این‌قدر تلویزیون ما درگیر مسائل دست و پا گیر اداری است. تا بخواهند خبرنگار و مترجم و مسوولان خبری، بجنبند، خبر سوخته و تمام شده است.

نکته درستی است. مذاکرات هسته‌ای نشان داد که فضای مجازی چقدر جلوتر از تلویزیون است. ما هم بارها از آن فضا وام گرفتیم، مثلا گفتیم ظریف در فیس‌بوکش نوشت یا در یوتیوب، فیلم گذاشت. مذاکرات هسته‌ای، نشان داد این شبکه‌ها و فضا چقدر قدرت دارند.

اینکه ظریف در بالکن هتل کوبورگ، کلیپی ضبط می‌کند و در یوتیوبی‌که در ایران، فیلتر است، پیام می‌گذارد برای خود تلویزیون رسمی ما، برخورنده نیست؟
توضیحان مدیریت سایت-پیراسته فر:مواردفوق الذکررا که تیتروارنوشتم ،درادامه خواهیدخواند.

عزت الله ضرغامی در ارتباط زنده تلفنی با برنامه انعکاس رادیو گفت وگو گفت:

رئیس سابق رسانه ملی در بخشی دیگر از مصاحبه با رادیو گفت وگو، «فضای مجازی» را عنوانی اشتباه خواند و افزود: «حوزه سایبر اختراعی بزرگ و بی نظیر در تاریخ تمدن بشری است و تمام شئون زندگی ما را تحت الشعاع قرار داده است.»

ضرغامی ادامه داد: «در این فضا همچون هر تکنولوژی وارداتی دیگر فرهنگی خاص مستتر است؛ بنابراین بایستی در حوزه سخت افزار و نرم افزارهای این پدیده وارداتی، دارای برنامه باشیم.»

وی از عقب ماندگی در این حوزه سخن گفت و افزود: «ما به هر دلیل، فضای مجازی را به رسمیت نشناخته ایم؛ دستگاه های دولتی، و... [در این حوزه با عقب ماندگی رو به رو هستند]. اما این فضا نکات مثبت بسیاری در خود نهفته دارد.»

ضرغامی تصریح کرد: «آسیب های این فضا نیز بسیار جدی است؛ ولی علی رغم این آسیب ها معتقدم فضای مجازی و توانمندی فناوری جدید آمده است که انقلاب اسلامی را نجات دهد.»

این عضو شورایعالی فضای مجازی گفت: «انقلاب به امر به معروف و نهی از منکر زنده است که اگر [این مهم] تعطیل شود، چیزی از اسلام باقی نمی ماند و لازمه آن، نظارت عمومی و آزادی برای سخن گفتن است.»

ضرغامی افزود: «اگر فضای مجازی وجود نداشت، نه آزادی بدرستی تبیین می شد تا جلوی اشکالات گرفته شود و نه نظارت عمومی آنطور که شاهد آن هستیم، بر کشورمان حاکم می بود و هر دو این سطوح را به برکت فضای مجازی در اختیار داریم.»

هشتگ دو قطبی ممنوع
ضرغامی افزود: «بنده نسبت به مدیریت فضای مجازی انتقاد دارم؛ ولی بدلیل فقدان برنامه ریزی در این حوزه، مسائل بصورت دو قطبی مطرح می شود. دو قطبی بلای جان جمهوری اسلامی شده است و بر همین مبنا بنده هشتگ دو قطبی ممنوع را طراحی کرده ام.»

رئیس سابق صداوسیما گفت :«فضای مجازی هم دو قطبی شد و در انتخابات ریاست جمهوری از آن به عنوان پدیده ای که جریان های سیاسی کشور دو نوع برخورد با آن دارند، [یاد شد]. بنده به واقع فضای مجازی را اینگونه نمی بینم و در فضای مجازی در عمل و بیان از بسیاری کسانی که حتی با آن ها تفاوت فکر و اندیشه دارم، جلوترم.»

ضرغامی افزود: «جریانی که در فضای مجازی ایجاد می شود، تا ۶  ماه دیگر همچون یک چاقوی تیز فولادی است که بالاترین جنایات را می آفریند.»

وی با اعلام اینکه در وزارت ارتباطات بصورت سلیقه ای عمل شده و در برخی جاها سیاسی کاری می شود گفت: «آقای جهرمی به عنوان یک وزیر پر تلاش و جوان بارها به بنده اعلام کرده که ساختار وزارتخانه و فرایند فعالیت ها هیچگونه آمادگی برای [پذیرش و مدیریت] فضای مجازی ندارد؛ لذا ایشان پیشگام شده تا ساختار جدیدی ایجاد کند.»

 ​

ضرغامی خاطرنشان کرد :«فضای مجازی تمام زندگی ما را اشغال کرده است ولی وزارت ارتباطات به تازگی درپی ایجاد ساختار است تا بداند با این پدیده کجا و چگونه باید برخورد کند.»/سه شنبه، ۲ مرداد ۱۳۹۷جام جم

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:باتوجه به اینکه  عزت الله ضرغامی  یک دهه ریاست صداوسیمارابعهده داشته (از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۳ )بخوبی ضعف ها ومشکلات ومحدودیت های  این رسانه رامی داند وازطرفی خودش فعال درفضای مجازی است،بنظراست به این نتیجه رسیده که مدیریت یک سایت ویا«آدمین»یک کانال رابهتراز مدیرعاملی رسانه ملی می داند،ازنظرقدرت مأنور واطلاع رسانی بموقع ونافذ ونیزآزادگی(آقابالاسرنداشتن)

***

آیت الله خاتمی:فضای مجازی هم یک منبر گسترده است

چطورشدکه واردفضای مجازی شدید؟

مجری: در مقدمه برنامه گفتم که شما اخیراً وارد فضای مجازی شده‌اید. چطور شد به این فکر افتادید؟ چون معمولاً خیلی از آقایان حذر می‌کنند و به نوعی احتیاط می‌کنند که وارد فضای مجازی شوند؛ چطور شد شما وارد این عرصه شدید؟

خاتمی: در رابطه با فضای مجازی مدت‌ها بود، چند بار تا مرز ورود رفتم، اما پا پس زدم. احساس کردم آن ضرورت بایسته را ندارد. کم‌کم به اینجا رسیدم که فضای مجازی هم یک منبر گسترده است؛ به دیگر عبارت این فضا ابزار است. می‌توان از این ابزار در مسیر نشر ارزش‌ها استفاده کرد و دیگران، در مسیر نشر ضد ارزش‌ها استفاده می‌کنند.

به اینجا رسیدم که استفاده از فضای مجازی می‌تواند یک ابزار مفیدی برای نشر پیام باشد؛ به عنوان نمونه

چند روز چیش بعد از نماز صبح یک متنی در رابطه با پیروزی بر داعش نوشتم. از ساعت 9:30 صبح این را در کانال تلگرام ما گذاشتند تا ساعت 10 شب بیش از 25 هزار نفر دیدند و مطلب را خواندند.

ما مخاطب می‌خواهیم منتها اینجا عرض می‌کنم، نباید مبالغه کرد؛

چه من که آمده‌ام و چه سرورانی که بی سر و صدا آمده‌اند، من احساس می‌کنم بسیاری از سروران روحانی در فضای مجازی حضور دارند ولی سر و صدا ندارند. در آمدن ما چون خودمان اعلام کردیم، یک سر و صدایی هم ایجاد شد منتها این دو طرف دارد؛ یک طرف، تعداد زیادی از مردم بودند که تبریک گفتند ولی متاسفانه برخی هم هر فضایی در این عرصه باز می‌شود با فحاشی و هتاکی می‌خواهند کاری کنند طرف از میدان بیرون برود و این اختصاصی به روحانیت ندارد.

در هر صنف و قشری این مسئله بد است و در شأن فرهیختگان نیست. ابزاری است که باز شده تا حرف‌های شما را بشنود، تا راهنمایی‌ها و نقدهای سازنده شما را بشنود، چه دلیلی دارید که با هتاکی خاموشش کنید! ولی ما به فضل خداوند وارد این صحنه شدیم و همانند صحنه‌های دیگر به وظیفه خود عمل می‌کنیم. ان شالله "ولا یخافون لومه لائم".

س: الان در تلگرام و توئیتر هستید؟

خاتمی: توئیتر را قدری تامل داشتم.

س: هنوز ورود نکردید؟

خاتمی: ورود کردم، اما فعال ورود نکردم.

س: اینستاگرام هم آمده‌اید؟

خاتمی: اینستاگرام تا حالا دو مرتبه ریپورت شده است؛ اینهم به خاطر تلفن‌هایی که برخی داشته‌اند. احساس می‌کنم برخی‌ها پلاس فضای مجازی هستند، با ادبیات هتاکانه حضور دارند. در این فضا دو بار چنین بساطی ایجاد شده است. دفعه سوم باز شده اما ما مدار می‌کنیم؛ فعلاً کانال تلگرام ما بسیار فعال است.

س: با توجه به این که شما در این فضا وارد شدید و فکر می‌کنم آدم تاثیرگذاری در حوزه‌های تصمیم‌سازی نظام هستید؛ فکر میکنم باید گفته شود باید یک تصمیم عقلایی و درست برای فضای مجازی گرفته شود. نه می‌توان محدود کرد یا این را کنار گذاشت، همانطور که شما بیان می‌کنید برخی برای نشر ضدارزش‌ها استفاده می‌کنند از همین جا می‌توان برای نشر ارزش‌ها و حرف‌های خوب استفاده کرد.

از طرفی، باید یکسری کنترل‌ها را که دیگر کشورها انجام می‌دهند، باید ما هم انجام دهیم؛ مثلاً برای توئیتر که گفتید با احتیاط وارد شدید، خیلی از مقامات کشور توئیت می‌کنند ولی از فیلترشکن استفاده می‌کنند؛ این خوب نیست. باید تدبیری برای این مسئله شود.

خاتمی: تدبیر باید قانونی باشد. من عقیده دارم این فضا یا مجاز است یا مجاز نیست. استخوان لای زخم نمی‌شود. اگر مجاز است اعلام کنند مجاز است، اگر مجاز نیست اعلام کنند غیرمجاز است؛ بنده مقید به قانون هستم. هر زمانی که صریحاً قانون حرفی زد... من این چند روز حرف‌های زیادی شنیدم اما به این نظام به عنوان حکومت شرعی نگاه می‌کنیم؛ چیزی که قانون است باید اجرا شود و به آن پایبندیم هر چه که باشد.

عضو مجلس خبرگان رهبری ،( امام جمعه موقت تهران)آیت الله احمد خاتمی دربرنامه دستخط-جمعه، ۲۴ آذر ۱۳۹۶/برنامه دستخط درجمعه هاساعت۱۶شبکه پنج سیما پخش می شود.

***

فضای مجازی، در واقع فضای حقیقی است نه مجازی

آیت الله جوادی آملی:فضای مجازی، در واقع فضای حقیقی است نه مجازی، چراکه سیم حقیقت نیست تا بیسیم بشود مجاز! چهره تلویزیون و شیشه حقیقت نیست تا بی شیشه بشود مجاز، این فضا، فضای حقیقی است نه مجازی، وقتی در فضایی اندیشه، نقل و انتقال بشود فضای حقیقی است،

جلسه درس اخلاق هفتگی آیت الله العظمی جوادی آملی با حضور جمعی از علاقه‌مندان حوزوی و دانشگاهی در مسجد احمدآباد شهرستان دماوند برگزار شد.

در این جلسه آیت الله جوادی آملی با اشاره به مناسبت‌های روزهای پایانی ماه ذیقعده به ویژه سالروز شهادت امام جواد٢٩ ذوالقعده ١٤٣٨(۳۱ مرداد ۱۳۹۶ ) به شرح حدیثی از آن امام همام پرداختند وگفت: اگر در سوره «ق» ذات اقدس الهی فرمود: انسان هیچ حرفی نمی‌زند مگر اینکه فرشته‌ای مراقب و آماده ضبط و ثبت اوست، این «قول» در قبال فعل یا رفتن نیست! این «قول» کنایه از مطلق کار انسان است؛ یعنی هیچ ممکن نیست کسی حرفی بزند، نیتی بکند، کاری انجام بدهد، مگر اینکه اگر آن کار خوب باشد آن فرشته‌ای که در دوش راست اوست و آماده است آن کار را ضبط ‌می کند و اگر خدای آن کار ناکرده بد باشد آن‌ فرشته ای که در قسمت چپ نشسته است آن را ضبط می کند.

این مفسر قرآن ادامه داد: برخی از کارهای انسان را ذات اقدس الهی حتی اجازه نمی‌دهد این فرشته‌ای که مأمور اقوال و گفتار و رفتار ماست بنویسد، اگر ما سعی کنیم هم آبروی خودمان را حفظ کنیم، هم آبروی نظام را، هم آبروی جامعه را و آبروی هیچ کسی را نریختیم و اسرار مردم را تا آنجا که ممکن بود حفظ کردیم آنگاه اگر یک وقت خدای ناکرده اشتباهی از ما سر زد ذات اقدس الهی اجازه نمی‌دهد که این فرشته‌ای مأمور نوشتن اعمال ماست، آن کار اشتباه را بنویسد. درست است که این فرشته است، معصوم است و هیچ غفلتی در او نیست اما طبق دعای نورانی کمیل که شب‌های جمعه قرائت می‌کنید وجود مبارک حضرت امیر(ع) به ما آموخت به خدا عرض کنیم خدایا! بعضی از گناهان را اجازه نمی‌دهی حتی آنها هم بفهمند، خدایا این طور نیست که آنها جاهل باشند فرشته‌اند، معصوم‌اند، تو فرستادی، تو نمی‌خواهی حتی آبروی ما نزد فرشته برود.

آیت الله جوادی آملی در ادامه به شرح روایتی از امام جواد(ع) پرداخت و اظهار داشت : یکی از کلمات نورانی امام جواد(ع) این است که فرمود هر کس گوش به حرف گوینده‌ای می‌دهد دارد او را عبادت می‌کند! که همانگونه که بیان شد منظور از این گفتن، تنها گفتن در قبال نوشتن یا رفتن و مانند آن نیست، بلکه اعمال و نوشته دیگران را نیز شامل می شود؛ فرمود اگر کسی گوش به حرف کسی بدهد، مقاله کسی را نگاه کند، روزنامه کسی را، سخن کسی را گوش بدهد، نوار کسی را گوش بدهد که بخواهد آن را بپذیرد باید بداند دارد او را عبادت می‌کند اگر او ان‌شاءالله از خدا و پیغمبر بگوید، این کار او عبادت خداست و اطاعت پیغمبر، اگر خدای ناکرده او باطل می‌گوید او دارد شیطان را عبادت می‌کند. لذا این حدیث نورانی به این نکته اشاره دارد که هرگز نباید هیچ نوشتار و گفتار و سخنی را بدون تحقیق و تفحّص بپذیریم.

این استاد حوزه در ادامه به لزوم هوشیاری جامعه نسبت به فضای سایبری و اقوالی و اخباری که در این فضا پراکنده می‌شود اشاره و اظهار داشت: باید توجه داشته باشید که فضای مجازی، در واقع فضای حقیقی است نه مجازی، چراکه سیم حقیقت نیست تا بیسیم بشود مجاز! چهره تلویزیون و شیشه حقیقت نیست تا بی شیشه بشود مجاز، این فضا، فضای حقیقی است نه مجازی، وقتی در فضایی اندیشه، نقل و انتقال بشود فضای حقیقی است، اگر کسی مطالب این فضا را گوش می‌دهد و بی تحقیق می‌پذیرد خدایا ناکرده دارد آن گوینده را عبادت می‌کند لذا هر گفتار و رفتار و نوشتاری را ما باید تحقیق کنیم این سخن نورانی امام جواد(ع) است، اگر او از خدا و قیامت و پیغمبر(ص) می‌گوید این شنیدن و خواندن و مطالعه کردن عبادت است و اگر معاذالله بر خلاف دین سخن می‌گوید این دارد ابلیس را عبادت می‌کند.

وی در فراز دیگری از سخنان خود به ضرورت مأنوس بودن بیشتر افراد جامعه با قرآن و تفسیر پرداخت و اذعان داشت: ما تا می‌توانیم این تفسیر قرآن را به هر اندازه‌ای که استعداد داریم گوش بدهیم و با قرآن مأنوس باشیم، هیچ کس نگوید که برای من سخت است! قرآن کریم راه ارتباطی‌مان را با بیانات نورانی اهل بیت(ع) روشن کرده است فرمود قرآن دو خصیصه دارد که: یکی اینکه وزین است، پرمحتواست، این یک خصوصیت قرآن کریم است که پرمحتواست بخش دیگر فرمود: ﴿لَقَدْ یسَّرْنَا الْقُرْآنَ﴾ قرآن آسان است یعنی درست است وزین است اما سخت نیست، در عین حال آسان است و سُست نیست.

آیت الله جوادی آملی در ادامه افزود : یک بیان لطیفی وجود مبارک امام جواد(ع) دارد فرمود هر کس می‌خواهد یک کاری انجام بدهد باید سرمایه‌گذاری کند! فرمود سرمایه رایگان است، ترغیب هم می‌کنند می‌گویند بیایید این سرمایه را بگیرید. فرمود اطمینان به خدا بزرگ‌ترین سرمایه است، مگر همه کارها به دست او نیست، مگر او ما را نخوانده، فرمود مگر عالِم شدن، متّقی شدن، وارسته شدن، حکیم شدن، متألّه شدن، دانشمند شدن مگر گران نیست؟ سرمایه آن اطمینان به خداست، چون او گفت این کار را بکن و ما را ترغیب کرد، اگر شدنی نبود، اگر سرمایه به ما نمی‌داد که نمی‌گفت تجارت کنید! فرمود به خدا مطمئن باشید به اصطلاح روی خدا حساب بکنید. اطمینان به خدا یعنی چه؟ یعنی اینکه او گفته باور کنید فرمود شما اگر بیراهه نروید راه کسی را نبندید ربا نگیرید، ربا ندهید، دروغ نگویید، اختلاسی نباشید، نجومی نباشید من از راهی که شما فکر نمی‌کنید روزی‌تان را تأمین می‌کنم./جمعه، ۳ شهریور ۱۳۹۶(٣ ذوالحجه ١٤٣٨) آخرین خبر

***

چگونه فضای مجازی(درایران)ازتلویزیون جلوتراست!؟اززبان یک مجری خبری صداوسیما

مذاکرات ۲۲ماه طول کشید. در این مدت مذاکره‌کنندگان، آبدیده شدند، اما انگار این اتفاق برای خبرنگاران نیفتاد. شما که مذاکرات قبلی را گزارش کرده بودید، اصلا با خبرنگاران اعزامی تبادل اطلاعات و تجربه داشتید؟

ما به صورت کلاسیک، چیزی نمی‌گفتیم، ولی با هم حرف می‌زدیم. اگر قرار بود صمدی یا علوی از پاریس به وین بروند با آنها صحبت می‌کردم که مثلا چیدمان دوربین‌ها چطور باشد؟ دم در، یک دوربین بگذارند تا ورود وزیران را ثبت و ضبط کند. ما حتی به این تجربه رسیدیم که لوگو همه شبکه‌های داخلی را به یک چوب وصل کردیم تا همه، کارشان راه بیفتد.

در طول مذاکرات وین، با خبرنگاران خارجی هم تعاملی داشتید؟

بله، مثلا یک بار یکی از دوربین‌ها در جایی دیگر بود و ما نتوانستیم تصویری از مذاکرات داشته باشیم. خانم کاظمی که خبرنگار محلی ما بود، سراغ تیم آسوشیتدپرس رفت. آنها هم همگی کمک کردند. تصویربردار و عوامل آمدند و دوربین‌شان را برای ضبط تصویر و گفتن پلاتوی من دادند.

نحوه تعامل پنج کشور مذاکره کننده روبه‌رو با خبرنگاران چطور بود؟

مایکل مان، عضو تیم مذاکره‌کننده آمریکا، استاد جنگ روانی بود. با رسانه‌های آمریکا در تعامل بود و مدام خط می‌داد. این هماهنگی پی در پی از این نظر قابل تامل بود. به وقتش خبرنگاران را تغذیه اطلاعاتی می‌کردند و با وجود تنوع شبکه، خط واحدی وجود داشت، البته خود ظریف تا حدی این ماجرا را پر می‌کرد، مثل استاتوس گذاشتن و توئیت کردن.

وقتی فضای مجازی این‌قدر از تلویزیون ما جلوست، چرا این‌قدر تلویزیون ما درگیر مسائل دست و پا گیر اداری است. تا بخواهند خبرنگار و مترجم و مسوولان خبری، بجنبند، خبر سوخته و تمام شده است.

نکته درستی است. مذاکرات هسته‌ای نشان داد که فضای مجازی چقدر جلوتر از تلویزیون است. ما هم بارها از آن فضا وام گرفتیم، مثلا گفتیم ظریف در فیس‌بوکش نوشت یا در یوتیوب، فیلم گذاشت. مذاکرات هسته‌ای، نشان داد این شبکه‌ها و فضا چقدر قدرت دارند.

اینکه ظریف در بالکن هتل کوبورگ، کلیپی ضبط می‌کند و در یوتیوبی‌که در ایران، فیلتر است، پیام می‌گذارد برای خود تلویزیون رسمی ما، برخورنده نیست؟

پیام ظریف به زبان فارسی نبود و برای انگلیسی زبانان بود که طبیعتا شبکه‌های داخلی ما را نمی‌بینند. اتفاقا درباره بالکن هتل که ظریف در دو دور قبلی، روی آن رفت و با خبرنگاران حرف زد، خیلی از خبرنگاران ما اصلا کاری نداشتند که این دیپلماسی بالکنی است. خیلی از خبرنگاران ما پلاتو(متن تصویری) می‌گفتند اما عبارت «ان‌شاءالله درست می‌شه» ظریف بود که معنا داشت. ما به یک تصویربردار خارجی که میکروفونش، فقط۲۰میلیون تومان می‌ارزید و هر صدایی را ضبط می‌کرد، گفتیم صدایش را بدهد. نصف روز گشتیم تا صدای ظریف را پیدا کردیم و بارها استفاده شد. من به تصویربردار می‌گفتم وقتی رفتی وسط ماجرا یکهو بپرس «چه خبر، خسته نباشید» تا ظریف بگوید «سلامتی. خسته نیستم». در وین، تصویربردارها به خبرنگار تبدیل شده بودند و گاهی در آن بی‌خبری، یک عبارت کوتاه بعضا کم‌ارزش، ارزش بالایی پیدا می‌کرد.

یعنی فکر می‌کنید کمبود امکانات باعث این افت شده است؟

یادم هست، لیبی‌که بودیم. ما بودیم و یک دوربین و یک سه‌پایه دوربین و با دمپایی راه می‌رفتیم، اما گروه ۳۰نفره بی‌بی‌سی را دیدیم که فقط دو تا کارگر، جعبه‌های آب معدنی‌شان را می‌بردند یا تیم الجزیره، ۱۵نفر بود که فقط یک نفر، کارش جمع‌آوری اطلاعات درباره امام موسی صدر بود، اما من یک نفر بودم با یک تصویربردار.

اما خبرنگاران ما در وین، ۸۰ نفر بودند که خروجی چندان قابل تاملی نداشتند. انگار به جای خبرنگار، مدیر مسوول و علاقه‌مند به سفرهای خارجی رفته بودند و دنبال ترجمه بودند.

ما دنبال انشا نبودیم، دنبال کپی بودیم. یک شب در مذاکرات وین پنج، ساعت چهار صبح به ذهنم زد که عراقچی به ما نگفت بعد از توافق، چقدر پول دستمان را می‌گیرد. در وایبر عراقچی نوشتم که دکتر سوال دارم. گفت این وقت صبح، ول نمی‌کنی و آمد. فکر می‌کردم تنها کسی هستم که بیدارم و دارم اطلاعات جدید می‌گیرم. هنوز کارم تمام نشده بود که خبرنگار بولومبرگ، از لای شمشادها بیرون پرید و سوال کرد. انگار خبرنگارهای آنها در جایی که باید، باشند.

جالب اینجاست که مثلا جان کری، وزیرخارجه آمریکا، نشست مطبوعاتی زنده داشت. بی‌بی‌سی فارسی، زنده آن را ترجمه می‌کرد و بعد خبرگزاری‌های ما همان را کپی می‌کردند. تلویزیون هم که کلا نبود.
                                 تجربه داد زدن و جواب گرفتن
نه! ما هم در خبر ۲۱، ترجمه کردیم. خیلی مو به مو شد. مذاکرات وین برای من هم تجربه جدیدی بود. همان موقع که کری داشت رد می‌شد، داد زدم: «مذاکرات چطور است؟» و او از بین محافظ‌های غول‌پیکرش گفت: «داریم سخت کار می‌کنیم.» برایم تجربه عجیبی ‌بود. تجربه داد زدن و جواب گرفتن. دیدم می‌شود به جای کتک خوردن از محافظ‌ ها، داد زد و جواب گرفت.

خبرنگاران آنها چی دارند که خبرنگاران ما ندارند؟
تفاوت منابع خبری ایران با کشورهای دیگر
به نظرم بازوهای دیپلماتیکی که آنها را حمایت می‌کنند، قوی‌ترند. آنها به منبع کُر وصلند. ما منتظر بودیم عراقچی بیاید بیرون و بگوید مذاکرات سازنده بود، اما آنها سراغ منابع دیگر می‌رفتند از مدیر هتل تا وزیران خارجه دیگر.

مشکل خبرنگاران ما چیست؟ زبان؟ عدم اطلاع؟ عدم مطالعه؟

ما ارتباطات گسترده نداریم. خبرنگار بی‌بی‌سی می‌دانست دو روز دیگر پنج وزیر می‌آیند، چون ارتباط مستقیم با وزارت خارجه انگلیس داشت.

یعنی خبرنگار صداوسیمای جمهوری اسلامی، ارتباطی با وزارت خارجه جمهوری اسلامی ندارد؟

ربط دارد، ولی جو امنیتی شدیدی بر تیم مذاکره‌کننده حاکم است و اطلاعات قطره‌چکانی است.

این انفعال خبرنگاران تلویزیونی، ربطی به مذاکرات ندارد. خبرنگاران ما در جاهای دیگر هم منفعلند و خبرنگاران محلی مثل خالد صبارنه در کرانه باختری یا بشیر الضرعی در یمن یا سمیرا منتظری در مصر بهتر از خبرنگاران اعزامی ما جواب می‌دهند. حتی داغ شدن یک منطقه به خود خبرنگاران ربط دارد؛ مثلا اگر شما به عراق بروید، داغ می‌شود.

مثل معصومی‌نژاد که با سبک خاص گفتاری‌اش هم ایتالیا را داغ کرده و هم سوژه‌یابی‌خوبی‌ دارد. وقت‌هایی ما در دریایی از سوژه هم باشیم، بی‌خبریم. اینکه می‌گویید درست است که برخی از خبرنگاران ما این‌جورند.

بعد از مدتی که نبودید، گفت‌وگوی ویژه و تیمی جدید جای مجریانی مانند عابدینی را گرفت. گفت‌وگوی ویژه جمع‌وجور شد و دیگر دو ساعت کش نیامد. برنامه جدیدی برای این بخش وجود دارد؟

راستش من الان نقشی در مدیریت گفت‌وگوی ویژه خبری ندارم، اما باید کمی صبر کنیم تا تحولات جدیدی را شاهد باشیم. ایده اولیه گفت‌وگوی ویژه این بود که در ۲۰دقیقه یه یک ماجرای تبیینی پرداخته شود. ناقص نباشد و مخاطب همراه شود.

اما به نظر می‌آید این چند وقت اخیر، دوباره دارد کش می‌آید و مثل اوایل سال نیست.

شاید این‌طور باشد. شاید این نگاه کارشناسانه بتواند به بهبود برنامه کمک کند.

اسم واحد مرکزی خبر هم به خبرگزاری صداوسیما تغییر پیدا کرده. اما به نظر نمی‌آید، محتوا فرقی کرده باشد؟

آنکه کوتاه کرده باید بگوید نه من. به هر حال هر حرکت جدیدی نکات مثبت و منفی دارد. این اتفاق هنوز جا دارد تا به جای اصلی‌اش برسد.

17مرداد94الف بنقل ازهمشهری جوان/مصاحبه باکامران نجف زاده

***

امروزه با گسترش دسترسی‌های ارتباطاتی، فارغ از چارچوبهای سنتیِ خشک و دیوان‌سالارانه، فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی به فرصتی بزرگ برای کم کردن فاصله‌های زمانی و مکانی در ارتباطات و به اشتراک‌گذاری نظرات تبدیل شده است.

​

از این فرصت باید برای دریافت #نظرات مردم و نخبگان از «ایده تا بازخورد» به بهترین نحو استفاده کرد.

آسیب‌های فضای مجازی -که در جای خود باید به طور جدی دنبال و رفع شود- نباید ما مسئولان را دچار خطای محاسباتی کند و موجب شود که خود را از فرصت کم‌نظیر ارتباط با مردم در این بستر #محروم نمائیم.

به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی باید از فرصت با ارزش فضای مجازی استفاده کرد و با اطلاع از نظرات و سؤالهای افکار عمومی، یک حضور مؤثر و جریان‌ساز را به نفع مردم رقم زد.

نیل به «قوه قضائیه تراز انقلاب اسلامی» در گام دوم، بدون مشارکت و نقش‌آفرینی مردم، نخبگان و دلسوزان انقلاب ممکن نیست. در مدت کوتاهی که از مسئولیتم در قوه قضائیه می‌گذرد، و پیش از آن نیز خصوصاً در دوره خدمت در آستان قدس رضوی، از نظرات ارزشمند کاربران رسانه‌های اجتماعی استفاده کرده‌ام و از این پس نیز امیدوارم خادمان ملت را در ساخت قوه قضائیه‌ای مردمی، انقلابی و ضد فساد یاری کنید.

بر این اساس اعلام می‌کنم تا زمانی که سامانه اختصاصی دستگاه قضائی برای ارتباط دو سویه با مردم و نخبگان در دسترس قرار بگیرد، صفحات متعلق به اینجانب در رسانه‌های اجتماعی، یکی از مسیرهای دریافت نظرات مردم و نخبگان خواهد بود./  ۲۵ خرداد ۱۳۹۸مشرق  بنقل از صفحه اینستاگرامی حجت الاسلام رئیسی، رئیس قوه قضائیه