تاریخچه «ریتالین» و ماجرای «قرص شب امتحان»
" ریتالین " ومصرف آن درشب امتحان " قرص دانشجویی "
«متیل فنیدیت»(Methylphenidate) که با نام تجاری« ریتالین» شناخته می شود، شناخته شده ترین داروی «فوکوس»(Focus) است و برای افراد مبتلا به «ADHD» در نظر گرفته شده است. ریتالین بازجذب دوپامین را در مغز کاهش میدهد.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر: بیماری (ADHD)اختلال بیش فعالی- نقص توجه (Attention Deficit Hyperactive Disorder)
علت نامگذاری «داروی ریتالین»به نام یک خانم؟«تاریخچه ریتالین»
هشتاد سال پیش، یک داروی محرک جدید با نام ژنریک «متیل فنیدیت »در آزمایشگاه سوئیس شرکت شیمیایی «Ciba» تولید شد.
دانشمندمحقق این شرکت (لئاندرو پانیزون) آن رابه خانه برد وروی همسرش(ریتا) آزمایش کرد. همسر پانیزون، ریتا، گزارش داد که این دارو به بازی تنیس او روحیه واقعی داده است. و بنابراین Panizzon به افتخار همسرش دارو را ریتالین نامید.
پانیتزون از این موضوع شگفت زده نمی شد. محرک ها، از جمله آمفتامین ها، مانند بنزدرین، از دهه ۱۹۳۰ برای انواع بیماری ها، از جمله اختلالات روانپزشکی استفاده می شد. در طول جنگ جهانی دوم، آنها به طور گسترده برای پرسنل نظامی متفقین و نیروهای محور تجویز می شدند.
در سال ۱۹۵۰میلادی(۱۳۲۸شمسی)،شرکت دارویی سیبا، «متیل فنیدیت» را به عنوان ریتالین به ثبت رساند - با حذف "e". اما سؤالاتی در مورد اینکه چه کسی می تواند از آن بهره مند شود، باقی ماند. ریتالین که در ابتدا به عنوان یک داروی "آنالپتیک" یا بازگرداننده سلامت توصیف شد، برای درمان بیمارانی که از کما و بیهوشی ناشی از دارو بهبود می یافتند، استفاده می شد.
«ریتالین یک داروی آمفتامین است»
پروفسور«دان توو» سم شناس بالینی: «ریتالین یک داروی آمفتامین مانند است، به این معنی که از نظر روانی اعتیادآور است. این نیاز شما به خواب را سرکوب می کند و کمتر حواس شما پرت می شود. اما این به شما کمک نمی کند چیزها را بهتر از قبل به خاطر بسپارید. خستگی ناشی از نخوابیدن شما را فرا میگیرد، یعنی باید یک قرص دیگر بخورید تا بیدار بمانید.
افزایش مصرف قرص «ریتالین»ritalin به ویژه در شب های امتحان باعث ایجاد اختلالات فیزیولوژیکی در فرد می شود و زمینه اعتیاد و وابستگی به مواد مخدر و محرک را در فرد افزایش می دهد.
دکتر«مصطفی فروتن» در مصاحبه با ایلنا با بیان اینکه تارخچه تولید قرص ریتالین در کشور به ۶۰ تا ۷۰ سال پیش بر میگردد، گفت: کارآیی این دارو به جهت درمان افسردگی است و به خاطر ترکیباتی که دارد معمولا برای درمان افراد در خود مانده، افسردهها و کودکان پیش فعال مورد استفاده قرار میگیرد.
این روانشناس به زیر ساختهای این دارو اشاره کرد و افزود: زیر ساختهای این دارو اشتراکهایی با داروهای محرکی همچون کوکائین، حشیش و اکستازی دارد لذا مصرف نادرست و بدون تجویز پزشک متخصص اثرات بدی را بر روی فرد خواهد اشت.
مصرف کنندگان افراطی قرص ریتالین چه کسانی هستند؟
وی به الگوهای نادرست مصرف قرص ریتالین اشاره کرد و ادامه داد: متاسفانه بسیاری از زنان و دختران در باشگاهها و سالنهای ورزشی این قرص را به عنوان یک داروی لاغری مصرف میکنند همچنین بسیاری از رانندگان برای زود رسیدن به مقصد و نخوابیدن در میان راه به مصرف این داره میپردازند.
«دکترمصطفی فروتن» به دانشجویان و دانشاموزان به عنوان گروه بزرگ مصرف کنندگان قرص ریتالین اشاره کرد و گفت: در سالهای اخیر شاهد به عنوان ارتقای سطح تحصیلی و میزان مطالعه، شاهد افزایش گرایش دانشآموزان و دانشجویان به این دارو هستیم.
وی ادامه داد: در چند دوره اخیر علاوه بر شدت گرفتن گرایش جوانان به ریتالین شاهد کاهش سریع سن مصرف کنندگان ریتالین در بین جوانان هستیم به طوری که این گرایشها از مقاطع کارشناسی در دانشگاهها به مقاطع دبیرستان و حتی راهنمایی کشیده شده است.
اثرات و علایم مصرف ریتالین
این آسیب شاس درباره اثرات و علایم مصرف سوء قرص ریتالین، گفت: کسانی که در مراحل اولیه مصرف ریتالین قرار دارند و یا هنوز میزان مصرف دارویی آنان حساس نشده است دچار سردردهایی همچون میگرن میشوند و همچنین اختلالات گوارشی، پرخاشگری مضمن، تپش قلب از علایم و اثرات این دارو در مصرف کنندگان جدید است.
وی ادامه داد: «ریتالین» در افرادی مصرف بیشتری دارند علاوه بر افزایش میزان اثرات گروه اول، در مراحل بعدی مبتلا به سردردهای شدید، اختلال در خواب همچون هذیانگویی و خواب روی و حتی در موارد خاصی خطر مرگ و شوک ناگهانی در این گروه دیده میشود.
کنکور و فصل امتحانات عامل افزایش ۵۰ درصدی مصرف ریتالین
فروتن تاکید کرد: براساس گزاشهای عینی به عمل آمده از داروخانههای مجاور خوابگاه دانشجویان مصرف «ریتالین» با مناسبتهای موضوعی نظیر فصل امتحانات و کنکور به نوعی ارتباط مستقیم دارد و تا ۵۰ درصد مصرف این دارو را افزایش میدهد.
وی ادامه داد: بر اساس همین تحقیقها از هر ۱۰ دانشجو ۶ نفر آنان سابقه مصرف ریتالین را دارند که این آمار با توجه به اثر وابستگی به مواد مخدر، خطرناک است.
این آسیبشناس هشدار داد: داروی «ریتالین» فقط با تشخیص پزشک متخصص باید مصرف شود و فروش این داروها بدون نسخه پزشک مجاز نیست ولی شاهد این معضل هستیم که در برخی از داروخانهها این دارو به عنوان دارو آزاد با قیمت بالاتری بفروش میرسد.
این روانشناس با بیان اینکه در حال حاضر بسیاری از موادمخدر و محرک به عنان جانشین ریتالین به دانشجویان در شبهای امتحان فروخته میشود، اظهار کرد: از آنجایی که این دارو به عنوان یک ماده اعتیاد آور شناخته نمیشود لذا با مشکلاتی نظیر افزایش مصرف این دارو رو به رو هستیم و علاوه بر این مشکلات بسیاری از مواد محرک و مخدر به جای ریتالین به فروش میرسد.
وی ادامه داد: نباید به هیچ عنوان فراموش کرد که مصرف ریتالین وابستگی به مواد مخدر و محرک را به ارمغان میآورد و ناخودآگاه مصرف کنندگان را به یک سمت دیگر میکشاند که این تمایل در مرحله اول با بدن درد و ضعف جسمانی بارز میشود.
درمان و کاهش اثرات ریتالین
این آسیبشناس درمان را برای افراد مصرفکنندگان جدید و مبتدی ریتالین به مراتب راحتتر عنوان کرد و گفت: میتوان با مصرف مایعات جهت افزایش تعرق و ورزشهای هوازی اثر این دارو را تا حد زیادی خنثی کرد که البته تقویت تغذیه در این زمینه بیتاثیر نیست.
قرص شب امتحان یا قرص دانشجویی
«دکتر فروتن »به نام مستعار و آسیب رسان این دارو اشاره کرد و ادامه داد: متاسفانه این قرص نامهای عجیبی همچون «قرص شب امتحان» یا «قرص دانشجویی» جهت جلب توجه دانشجویان و دانشاموزان به خود گرفته که همچنان تبلیغات مخرب آن ادامه دارد.
وی ادامه داد: باید برای تمامی جوانان عوارض و عواقب این دارو بیان شود چرا که بسیاری از این افراد بدون داشتن اطلاعات لازم این دارو را مصرف میکنند.
ترکیبات قرص ریتالین
این روانشناس درباره ترکیبات و ماهیت این دارو، اظهار کرد: ریتالین یک محرک از خانواده «آمفتامینها»ست که باعث ترشح «دوپامین» و نهایتا افزایش سرخوشی بدون دلیل میشود و در ظاهر مغز فرد پس از مصرف این دارو گزارشی مبنی بر خستگی بدن و نیاز به خواب درک و دریافت نمیکند و فرد میتواند با کمبود خواب دچار مشکلی نشود.
وی ادامه داد: مصرف «ریتالین» موجب میشود که فرد احساس توانمندی و بی نیازی به استراحت میکند در حالی که این بی نیازی کاذب است و بدن نتوانسته است که نیاز خود را رفع کند که همین عدم ارضای نیاز بدن باعث پرخاشگری در فرد می شود.
این آسیب شناس هشدار داد: «مصرف بی رویه ریتالین می تواند زمینه مصرف شیشه و کراک را در فرد فراهم کند»
علت مصرف افراطی ریتالین چیست؟
فروتن درباره علت مصرف افراطی این دارو گفت: همیشه افرادی هستند که میخواهند راه صد ساله را یک شبه طی کنند و معتقد هستند که کمبود زمان را با افزایش سرعت میتوان جبران کرد لذا در تمام کشورهای دنیا شاهد هستیم که افراد برای انجام یک شبه کارهای عقب مانده خودشان به مصرف مواد و داروهای ضد خواب روی می آورند.
وی ادامه داد: مصرف داروهای ضد خواب در کشورهای مختلف با توجه به فرهنگ ها و خرده فرهنگ های حاکم متفاوت است به طوری که در برخی از کشورها، حشیش در برخی دیگر کراک و در کشورهای دیگری نیز کوکایین مصرف میشود.
این روانشناس گفت: در کشور ما نیز اغلب رانندگان و محصلان برای شب بیداری ها و جبران عقب ماندگی در کارهایشان به مصرف این دارو گرایش پیدا می کنند در حالی که اگر یک برنامه جامع و درستی را از پیش در نظر می گرفتند لازم نبود دست به مصرف نادرست این دارو بزنند.
راهکارهای مهار مصرف افراطی ریتالین
فروتن با بیان اینکه باید در گام اول خود فرد دست به مصرف افراطی این دارو نزند، ادامه داد: دانش آموزان، دانشجویان و رانندگانی که کارهای خود را به عقب انداخته اند و سعی دارند با شب بیداری کارهای عقب مانده خود را جبران کنند می توانند با یک برنامه مستمر و از پیش تعیین شده نیاز خود را به این دارو به کلی منتفی کنند.
وی به کاهش سن مصرف کنندگان ریتالین اشاره کرد و افزود: این کاهش سن یک زنگ خطر برای جامعه و مسئولان است پس چه بهتر که قشر جوان را با برگزاری کلاس های آموزشی از عوارض خطرناک این دارو آگاه کنیم و در گام اول بهتر است که این کلاس ها را در مدارس و دانشگاه ها برگزار کنیم.
این روانشناس به تخلف برخی از داروخانه ها در فروش قرص های ریتالین اشاره کرد و گفت: باید نظارت بر عملکرد داروخانه بیشتر شود و یک مبارزه جدی با فروشندگان داروهای قاچاق اجرا شود.
وی همچنین به کم کاری و غفلت رسانه ملی در این زمینه اشاره و کرد و ادامه داد: متاسفانه رسانه ملی به عنوان یک رکن مهم و نقش آفرین در جامعه هیچ اقدام مناسبی در این زمینه نداشته و حتی یک برنامه آموزشی در این زمینه برای جوانان در نظر نگرفته است.
مسئولان مراکز آموزشی در افزایش مصرف ریتالین مقصر هستند
این آسیب شناس با بیان اینکه بیشترین قشر مصرف کننده قرص ریتالین را دانشجویان و دانش آموزان تشکیل داده اند، افزود: هدف اصلی قشر جوان برای مصرف این دارو موفقیت در آزمون های تحصیلی است که این حساسیت به مراتب در امتحانات پایان ترم دانشگاه ها و کنکور بیشتر حس می شود
وی ادامه داد: اینکه دانشجویان و دانش آموزان دغدغه امتحانات را دارند و به دنبال موفقیت در این آزمون ها هستند اتفاق خوب و پسندیده ای است که باعث می شود آینده ای روشن در انتظار کشور باشد ولی باید این سوال را مطرح کرد که مراکز آموزشی خود چه برنامه ای برای افزایش احتمال موفقیت جوانان در نظر گرفتهاند.
فروتن از برنامه ریزی برخی از دانشگاه ها و مدارس انتقاد کرد و گفت: متاسفانه مسئولان برخی از مراکز آموزشی چند امتحان سخت را نزدیک بهم و حتی در یک روز برگزار می کنند که همین بی برنامه بودن این مراکز، دانش آموز یا دانشجو را مجبور به مصرف قرص ریتالین و انواع داروهای ضد خواب می کند./ قدس آنلاین خرداد ۱۳۹۲
اعتیاد به «ریتالین» در کمین دانشجویان
یک دکتر داروساز با اشاره به نزدیک شدن فصل امتحانات و با هشدار نسبت به شیوع مصرف خودسرانه ریتالین در بین دانشجویان، گفت: وابستگی و اعتیاد به ریتالین، آسیب به سیستم اعصاب مرکزی، عوارض قلبی و عروقی همچنین بیقراری و آشفتگی از عواقب مصرف غیرمنطقی این دارو است.
«دکتر سید حسین حاجی میری» اظهار داشت: داروهای محرک آمفتامینی یا شبه آمفتامینی همچون ریتالین داروهایی هستند که در عملکرد مغز دخالت میکند و بر قسمتی از مغز که به تمرکز، توجه و پشتکار فرد مرتبط می شود، تاثیر مستقیم می گذارد.
وی ادامه داد: متیل فنیدیت از جمله داروهای محرک است که از سال 1954 با نام تجاری ریتالین به عنوان یک داروی ضد افسردگی وارد بازار دارویی کشورها شد. کاربرد این دارو در طول زمان گسترش یافت به طوری که برای درمان علامتی بیماران دچار خواب آلودگی در طی روز نیز استفاده شد.
«دکتر حاجی میری» ضمن تاکید بر فواید درمانی ریتالین در صورت مصرف منطقی آن و بر اساس تجویز پزشک، اظهار کرد: در حال حاضر داروی ریتالین جهت درمان بیش فعالی همراه با نقص توجه در کودکان (ADHD) مصرف می شود. این دارو همچنین در درمان نشانه ای خواب آلودگی روزانه (نارکولپسی) نیز موثر است.
وی تصریح کرد: در ایام امتحانات سوءمصرف ریتالین در بین دانشجویان شایع می شود بطوری که عده ای از آنها برای بیدار ماندن و به منظور افزایش توجه و تمرکز به مصرف این ماده روی می آورند.
«دکتر حاجی میری »با بیان این مطلب که شکی نیست ریتالین قابلیت جلوگیری از خواب آلودگی را دارد اما مصرف غیرمنطقی آن عوارض زیادی را برای فرد در پی خواهد داشت، افزود: بطوری که آسیب به دستگاه مرکزی اعصاب، بروز سردرد، کم تحملی و بی قراری همچنین عوارض قلبی عروقی همچون ایجاد تغییر در ریتم طبیعی قلب و تعداد ضربان آن، افزایش فشار خون از جمله مضراتی است که در صورت مصرف سوء ریتالین، میتواند جان مصرف کننده را تهدید کند.
«دکتر سید حسین حاجی میری» به ایجاد وابستگی در صورت استفاده غیرمنطقی و مکرر ریتالین اشاره کرد و افزود: گاهی شاهد عوارض گوارشی نظیر بیاشتهایی و تهوع نیز در افراد استفاده کننده از این دارو هستیم. البته باید توجه داشت که میزان پاسخ دهی به این دارو در افراد مختلف کاملا متغیر است.
دکتر حاجی میری با اشاره به اعمال سیاستهای نظام مند نظارتی برقرار شده برای توزیع این دارو توسط نهادهای سیاستگذار، خاطرنشان کرد: از آنجا که« ریتالین» در داروخانه های خاص و براساس ضوابط ویژهای به بیماران ارائه می شود لذا بحث بازار سیاه و داروهای تقلبی در این میان قدرت مییابد. افراد و به ویژه دانشجویان باید توجه داشته باشند که احتمال تقلبی بودن ریتالین توزیع شده در بسیاری از مراکزی که به صورت غیرقانونی فعالیت می کنند، وجود دارد.
این مسوول کمیته پرورش داروساز - دانشجو دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایان با ابراز تاسف از شیوع مصرف خودسرانه ریتالین در بین دانشجویان و دانش آموزان در ایام امتحانات یادآورشد: آمار و ارقام نشان می دهد که متاسفانه استفاده از این ماده و داروهای مشابه به منظور جلوگیری از خواب آلودگی و افزایش قدرت تمرکز و دقت در افراد تحصیلکرده و دانشجویان بیشتر است که در این میان سهم دانشجویان علوم پزشکی بیش از دانشجویان سایر علوم است. منبع: خبرگزاری ایسنا
چرا ریتالین محبوب دانشجویان شده؟
چندین ساعت متوالی بیدار ماندن و به شکل غیر معمولی تمرکز خود را در مدت طولانی حفظ کردن بهای گزافی پیدا کرده است، یک قرص ریتالین ناقابل عوارض بسیاری دارد که اکثر مصرف کنندگانش از آن بی خبرند.
چندین ساعت متوالی بیدار ماندن و به شکل غیر معمولی تمرکز خود را در مدت طولانی حفظ کردن بهای گزافی پیدا کرده است، یک قرص ریتالین ناقابل عوارض بسیاری دارد که اکثر مصرف کنندگانش از آن بی خبرند.
به نوشته ایسنا گزارشهای متعددی وجود دارد که برخی از دانشجویان بدون آگاهی از اثرات زیانبار ریتالین، چند سالی است که برای بیدار ماندن در شبهای امتحان به یک قرص پناه آوردهاند
"علی" دانشجوی مکانیک است، به طور مستقیم از مصرف خود صحبتی نمیکند، وی مصرف قرص ریتالین در میان دانشجویان را مترادف دوپینگ ورزشی میداند و میگوید: از دوستان دانشجوی من کسانی هستند که فقط با مصرف قرص ریتالین میتوانند امتحان بدهند و در غیر اینصورت دچار اضطراب شدیدی میشوند.
وی ادامه میدهد: مخصوصا دانشجویان رشتههای سخت برای تمرکز کردن، بیشتر به سراغ این قرصها میرود.
وی با زبان طنز اضافه میکند: کل ایام تحصیل لای جلد کتاب را هم باز نمیکنیم و در آخر با یک قرص سر و ته امتحانات را هم میآوریم.
به سراغ دانشجویان خوابگاهی یکی از دانشگاههای استان میروم، این روزها ایام به اصطلاح فرجهای امتحانات دانشگاهی آغاز شده است.
"نیاز"، دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد است، وی دربارهی قرص ریتالین اطلاعات کافی داشته و می گوید: به یاد ندارد در فضای دانشگاهی برنامههای خاصی در جهت روشن سازی دانشجویان از عواقب مصرف این قرص اجرا شده باشد.
وی تاکید میکند: از طرف دوستانم پیشنهادهای زیادی برای مصرف قرص ریتالین داشته ام، از عواقب مصرف این قرص میترسم و بارها به دوستانم توصیه میکنم به هیچ وجه سراغ این دارو نروند.
نیاز یکی از دوستانش را معرفی میکند، که دو بار این قرص را مصرف کرده است، "عاطفه" 22 ساله است، وی به خبرنگار ایسنا میگوید: من زمان کنکورم ، یک یا دو تا قرص با دوز نصف مصرف کردم ولی در آن موقع تاثیر چندانی ندیدم و خوشبختانه بعد از آن دیگر استفاده نکردم!
از وی می پرسم به چه شکل اقدام به تهیه ی قرص کردی؟ میگوید: فرزند بیش فعال یکی از خویشاوندان مادری اش برای درمان بیماری فرزند خود با تجویز پزشک از این دارو استفاده میکند و وی از این طریق قرصها را تهیه کرده است.
وی اضافه میکند: البته هم اکنون از چند نفر شنیده ام که تهیه این قرص ها سخت نیست و به راحتی بین دانشجویان رد و بدل میشود، به نشانه های نارکولپسی و برخی از مبتلایان به افسردگی تجویز میشود.
آمار استفاده از «ترامادول» و ریتالین در بین جوانان، موجب بروز نگرانیهایی شده است.
دبیر شورای هماهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدر آذربایجانشرقی در این خصوص به خبرنگار ایسنا میگوید: متاسفانه آمار استفاده از ترامادول و ریتالین در بین جوانان، موجب بروز نگرانیهایی شده است، کنترل این معضل اجتماعی ورود جدی خانوادهها در بحث آگاه سازی و پیشگیری را طلب میکند.
محمد علی نصرتی با رد این ادعا که قرصهایی چون ترامادول و ریتالین اعتیادآور نیستند، میافزاید: سیگار و قلیان و ترامادول و ریتالین به عنوان مواد مخدر دروازهای نامیده و افزایش مصرف این مواد موجب بروز صدمات جدی به شخص مصرف کننده میشوند.
وی با اشاره به عوارض و پیامدهای مصرف مواد محرک و روانگردانها خاطرنشان میکند: تبلیغات فریبنده ای در خصوص روانگردانها در محیطهای زنانه همچون آرایشگاهها و باشگاههای ورزشی انجام میشود، تولیدکنندگان و فروشندگان این مواد مواردی مانند مصرف این مواد برای رفع افسردگی، لاغری، حفظ تناسب اندام، ایجاد انرژی و مقابله با چین و چروک پوست و ... را به دروغ مطرح میکنند و متاسفانه برخی از خانمها تحت تاثیر این تبلیغات به مصرف شیشه و دیگر محرکها روی آورده و بعد از مدت کمی کاملا به آن وابسته می شوند.
وی می افزاید: همه باید در مورد اعتیاد آگاهی های لازم کسب کرده و راههای پیشگیری از آن را به عنوان مهارتهای زندگی فرا گیرند زیرا بسیاری از خانوادهها اطلاع کافی در خصوص مواد مخدر اعتیاد ندارند، عدم آگاهی خانواده ها از موادمخدر جدید و نحوه استعمال آنها باعث شده تا خانوادهها دیر به اعتیاد فرزندانشان پی ببرند.
وی مدیریت وزارت بهداشت در خصوص اعمال محدودیتهای فروش قرص ریتالین را مثبت قلمداد کرده و میگوید: آگاهسازی خانوادهها در خصوص مضرات این قرصها نیز نقش موثری در پیشگیری افزایش مصرف این قرصها دارد.
قرص ریتالین فقط با نسخه ی پزشک و با تکمیل پرونده فرد بیمار ارائه میشود
«دکتر احمد میرزازاده» کارشناس دارویی معاونت غذا و دارو در دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز در گفتوگو با خبرنگار ایسنا در خصوص این قرص میگوید: متیل فنیدات که بیشتر به نام تجاری آن ریتالین (Ritalin) شناخته میشود از مشتقات گروه آمفتامینها است که برای درمان بیش فعالی استفاده میشود.
وی اضافه میکند: از این دارو همچنین در درمان خواب آلودگی مزمن در میان افراد میانسال و کهنسال نیز استفاده میشود.
وی با بیان اینکه اگر دارو بیش از اندازه مصرف شود، باعث افزایش فشار خون و حتی سکته های مغزی میشود، گفت: ریتالین دارویی است که توسط پزشکان و برای درمان برخی مشکلات تجویز میشود، مصرف کنندگان تصور می کنند این قرص ها بی خطرند و مثل دیگر مواد مخدر نیستند، در حالی که عوارض مصرف خودسرانه این قرصها میتواند در حد مواد دیگر نظیر کوکایین و آمفتامین باشد.. بسیاری از پزشکان اعتقاد دارند ترک کردن داروهای محرک آمفتامینی نظیر ریتالین و اکستازی، بسیار سخت تر و پیچیده تر از کراک، هروئین و سایر مواد مخدر است.
وی با تاکید بر اینکه در استان آذربایجانشرقی، نظارت بسیار جدی بر روی نحوه توزیع این داروها در داروخانهها اعمال میشود، میگوید: این دارو به راحتی در اختیار هیچ بیماری قرار گرفته نمیشود، اینکه یک دانشجویی بتواند این قرص را از داروخانه تهیه کند، حرف ناصحیحی است.
وی اضافه میکند: فروش قرص ریتالین تنها در حدود ۱۲ داروخانهی معتبر و تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام میگیرد.
میرزازاده میگوید: قرص ریتالین فقط با نسخه ی پزشک و با تکمیل پرونده فرد بیمار ارائه میشود، نظارت در حدی است که اگر فرد مصرف کننده بعد از اتمام دوره درمان خود پوکههای قرص ریتالین را تحویل داروخانه ندهد، قرص به او تعلق نمیگیرد.
وی خاطرنشان میکند: ریتالین، یک داروی محرک عصبی است که فقط با تجویز متخصصان مغز و اعصاب، روانپزشکی و کودکان برای بیماران باید استفاده شود. /۱۰ خرداد ۱۳۹۵ تابناک
هشدار درباره یک قرص شب امتحانی
«منصور براتی»معاون «موسسه کادراس» با اشاره به داروی محرک "متیلفنیدات" که به نام «قرص شب امتحان» نیز در جامعه مشهور است، میگوید: از این دارو برای درمان افراد مبتلا به بیش فعالی، کمتوجهی، عصبانیت همراه با بیقراری، اضطراب، فشار خون بالا و دارای افسردگی استفاده میشود. با این حال این قرص پیش از برگزاری آزمون، اجراهای هنری و ... توسط برخی افراد مورد استفاده قرار میگیرد، حال آنکه مصرف این دارو بدون تجویز پزشک، موجب ایجاد اختلالات جدی در سیستم عصبی خواهد شد.
«دکترمنصور براتی» با بیان اینکه به طور معمول هنگامی که نوجوانان و جوانان در فرآیند ارتقاء و پیشرفت مقطع تحصیلی، انجام فعل هنری یا انجام فعالیت ورزشی قرار دارند، سعی میکنند تا با افزایش ساعت مطالعه یا حضور در کلاسهای فوق العاده آمادگی خود را برای روز امتحان و کسب بهترین نتیجه آماده کنند، اظهار کرد: با این حال برخی افراد بدون تکیه بر تلاش فردی و کمک درسیهای مجاز و بیخطر، به سراغ موادی میروند تا از طریق آنها بتوانند تمرکز و حافظه خود را تقویت کنند؛ یکی از مشهورترین این مواد ریتالین نام دارد.
وی با اشاره به داروی محرک متیلفنیدات یا همان «ریتالین» که به نام «قرص شب امتحان» نیز در جامعه مشهور است، ادامه داد: از این دارو برای درمان افراد مبتلا به بیش فعالی، کمتوجهی، عصبانیت همراه با بیقراری، اضطراب، فشار خون بالا و دارای افسردگی استفاده میشود. با این حال این قرص پیش از برگزاری آزمون، اجراهای هنری و هرگونه فعالیتی که نیاز به دقت بالا و حافظه قوی دارد توسط برخی افراد مورد استفاده قرار میگیرد.
معاون پژوهشی موسسه کادراس ادامه داد: ریتالین به عنوان مهارگر قوی بازجذب دوپامین و به میزان کمتری نوراپینفرین در دستگاه عصبی مرکزی عمل میکند. به نظر میرسد نقص فعالیت این دو آمین پیامرسان یعنی دوپامین و اپینفرین از علل بروز سندرم اختلال کمتوجهی و بیشفعالی در کودکان و بزرگسالان باشد، متیلفنیدات با افزایش فعالیت این دو آمین عصبی در بهبود نشانگان این بیماری مؤثر است.
براتی با اشاره به اینکه مصرف این دارو بدون تجویز پزشک، موجب ایجاد اختلالات جدی در سیستم عصبی فرد میشود، تاکید کرد: با وجود این که جامعه پزشکی گزارشی در خصوص اعتیادآور بودن این قرص منتشر نکرده است، اما نوعی وابستگی روانی یا عادت رفتاری میتواند فرد را دچار مصرف مداوم این مواد کند. این دارو اگر بدون تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد و سپس قطع شود دارای عوارضی همچون حالت تهوع، سرگیجه، فشار خون، بیخوابی، عصبانیت، دل درد، کاهش وزن، مشکلات گوارشی، افسردگی شدید و جوش پوستی است و اگر به شکل افراطی مصرف شود میتواند دارای عوارضی همچون توهم زدن، تشنج یا تپش قلب نیز باشد.
معاون پژوهشی موسسه کادراس ادامه داد: برخی نوجوانان و جوانان با کنار گذاشتن حس احتیاط روی به مصرف ریتالین میآورند تا از این طریق ضمن جبران کمبودهای ناشی از تنبلی یا عدم تمرین کافی به اوج موفقیت در فعالیتهای درسی، هنری و ورزشی دست پیدا کنند. در این نقطه نقش مدرسه، خانواده و رسانههای جمعی برای آگاه کردن و کنترل رفتارهای پرخطر نوجوانان و جوانان بسیار پر رنگ شده و آنها باید برای دور نگه داشتن نسل جدید از این مواد محرک تمام توان خود را به کار بگیرند.
وی معتقد است که افراد محصل، هنرمندان و ورزشکاران باید سعی کنند با افزایش سعی و تلاش در حوزه تخصصی خود از انواع داروها و مواد دوری کرده تا از این طریق زمینه سلامت جسم و روح خود را تضمین کنند./دی ۱۴۰۱عصرایران بنقل از ایسنا
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:تاریخچه ریتالین
هشتاد سال پیش، یک داروی محرک جدید با نام ژنریک «متیل فنیدیت »در آزمایشگاه سوئیس شرکت شیمیایی «Ciba» تولید شد.
دانشمندمحقق این شرکت (لئاندرو پانیزون) آن رابه خانه برد وروی همسرش(ریتا) آزمایش کرد. همسر پانیزون، ریتا، گزارش داد که این دارو به بازی تنیس او روحیه واقعی داده است. و بنابراین Panizzon به افتخار همسرش دارو را ریتالین نامید.
پانیتزون از این موضوع شگفت زده نمی شد. محرک ها، از جمله آمفتامین ها، مانند بنزدرین، از دهه ۱۹۳۰ برای انواع بیماری ها، از جمله اختلالات روانپزشکی استفاده می شد. در طول جنگ جهانی دوم، آنها به طور گسترده برای پرسنل نظامی متفقین و نیروهای محور تجویز می شدند.
در سال ۱۹۵۰میلادی(۱۳۲۸شمسی)،شرکت دارویی سیبا، «متیل فنیدیت» را به عنوان ریتالین به ثبت رساند - با حذف "e". اما سؤالاتی در مورد اینکه چه کسی می تواند از آن بهره مند شود، باقی ماند. ریتالین که در ابتدا به عنوان یک داروی "آنالپتیک" یا بازگرداننده سلامت توصیف شد، برای درمان بیمارانی که از کما و بیهوشی ناشی از دارو بهبود می یافتند، استفاده می شد.
چه کسانی این مواد را مصرف می کنند؟
آمفتامین (ریتالین) اغلب برای بهبود کارآیی، کاهش خواب و ایجاد سرخوشی مورد استفاده قرار می گیرند. به همین دلیل متأسفانه این ماده به عنوان تقو یت کننده حافظه و تسهیل کننده یادگیری توسط دانشجویان و جوانان در موقع امتحانات و همچنین توسط رانندگان کامیون که خواهان بیداری و توجه طولانی مدت هستند مورد سوء مصرف قرار می گیرد. همچنین به علت اینکه آمفتامین باعث بی اشتهایی می شود برخی افراد از انواع آن به صورت خودسرانه در درمان چاقی استفاده می کنند.
اسامی رایج آمفتامین
از جمله نام های رایج آن می توان به آیس (ICE)، اسپید (SPEED)، میتسی بوشی (Mitsibushi)، شیشه یا کر یستال (Crystal)، اکستازی (Ecstasy) و ترکیبی از آمفتامین های جایگزین به نامMDMA تحت نام Ecstasy اشاره کرد.
راه های مصرف
ـ خوراکی: به صورت قرص و گاهی همراه نوشیدنی ها.
ـ تدخین: به همراه سیگار.
ـ استنشاقی: از راه بینی ( انفیه).
ـ تزریق: از این طریق اعتیاد بیشتری ایجاد می گردد.
مصارف طبی
قرص های ریتالین در وهله اول برای درمان یکی از انواع اختلال بیماری های روانی دوران کودکی به نام "بیش فعالی همراه با نقص توجه" استفاده می شود، در مواقعی نیز توسط پزشکان برای درمان بیماران مبتلا به حمله خواب « نارکولپسی» تجویز می شود. همچنین ریتالین به عنوان دارویی با اثر سریع در درمان افسردگی کاربرد دارد.
اثرات مصرف
از آنجا که ریتالین دارویی است که توسط پزشکان تجویز می شود، مصرف کنندگان تصور می کنند این قرص ها بی خطرند و آن «بدنامی» مواد مخدر را ندارند. در حالی که عوارض مصرف خودسرانه این قرص ها می تواند در حد مواد دیگر نظیر کوکایین و آمفتامین باشد. پزشکان و روانپزشکان با صراحت اعلام می کنند ترک کردن داروهای محرک آمفتامینی نظیر ریتالین و اکستازی، بسیار سخت تر و پیچیده تر از کراک، هروئین و سایر مواد مخدر است. استفاده محدود و کنترل شده ریتالین باعث عادت کردن بدن مصرف کننده به دوزهای پایین و در نتیجه ایجاد علاقه فرد به استفاده از دوزهای بالاتر و حتی مصرف داروهای سنگین تر و خطرناک تر می شود. این دارو به سرعت از راه دهان جذب شده و در عرض یک ساعت علایم آنها شروع می شود. آثار مصرف ۱ تا ۲ روز طول می کشد. این آثار عبارتند از:
* ایجاد تحمل و وابستگی شدید
* مشکلات رفتاری مانند پرخاشگر ی و بی خوابی
* حالت تهوع و استفراغ
* احساس سرگیجه و سردرد
* تغییرات ضربان قلب و فشار خون (که معمولا به صورت افزایش است ولی در مواردی نیز به شکل کاهش دیده می شود.)
* خارش و جوش های پوست
* دردهای شکمی، کاهش وزن و مشکلات معده
* بروز حالت های روان پریشی (جنون) و علائم شبه اسکیزوفرنیا
* بروز افسردگی پس از قطع مصرف
عوارض مصرف مقادیر زیاد ریتالین:
- از دست دادن اشتها و سوء تغذیه و کاهش وزن
- لرزش و پرش عضلات
- تب، تشنج و سردرد
- نامنظم شدن ضربان قلب و تنفس که در مواردی می تواند به شکل خطرناکی ادامه پیدا کند
- تکرار حرکات و اعمال بی هدف
- بروز حالت های پارانویید(سوء ظن)، توهم و هذیان
- ضایعات پوستی مزمن و احساس حرکت و جنبش حشرات در زیر پوست
- خود کشی و مرگ (تاکنون در چند مورد سوء مصرف ریتالین منجر به مرگ شده است.)
علایم مسمومیت
خونر یزی مغزی در اثر افز یش شد ید فشارخون، شوک ناشی از افت شد ید فشارخون، افز یش شد ید درجه حرارت بدن، بی نظمی در ضربان قلب، اختلال هوش یاری، تشنج، اغماء و مرگ.
راهکارهای ترک آمفتامین ها
۱- آمفتامین ها به شدت وابستگی ایجاد می کنند. بیمارانی که علایم جنون مثل اسکیزوفرنی را نشان می دهند باید بلافاصله به روانپزشک معرفی شوند. بیمارانی که علایم افسردگی حاد را نشان می دهند به خاطر امکان خودکشی باید به شدت تحت نظارت باشند.
۲. باید به مصرف کنندگان اطمینان خاطر داد که علایم ترک آمفتامین مشتمل بر خستگی، اضطراب، اختلال خواب و افسردگی حداکثر تا روز چهارم پس از ترک زیاد بوده و در عرض یک هفته فروکش خواهد کرد.
۳- معمولاً داروی خاصی برای ترک لازم نمی شود.
۴. در هنگام ترک باید بیماران را تشو یق کرد تا آب کافی بنوشند، روزانه سه وعده غذا مصرف کنند.
۵- ورزش های آرامش بخش انجام دهند و در هوای آزاد راه بروند.
همچنین آمفتامین ها در ادرار ۲ تا ۴ روز پس از مصرف قابل تشخیص است.
نکته مهم مدیریت سایت-پیراسته فر::زمانیکه دریکی ازکلینیک های مشغول بودم،مردمعتاد ۳۵ ساله ای مراجعه کرده بود،ایشان می گفت که من راننده کامیون شن کش هستم، وقتی این موادرامصرف می کنم می توانم هر۳ شیفت کارکنم،بدون اینکه خسته بشوم ویا خوابم بگیرد،درحالیکه اگراگرمصرف نکنم فقط می تواند۸ ساعت کارکنم!