حدود ۵ درصدجمعیت کشورچین رامسلمانان تشکیل می دهندکه بیشترین جمعیت مسلمانان در استانهای سین کیانگ(ترکستان شرقی) ،گانسو ،نینگشیا،یوننان» و استان هنان زندگی می کنند.
بزرگترین مساجدچین:مسجدعیدگاه کاشغر(استان سین کیانگ)،مسجدنیوجی(شهرپکن)،مسجد دونگوان (شهر شینینگ)استان چینگهای ومسجد شیگوان لانژو(شهر شیان)استان شانکسی.
اسلام درچین
استان سینکیانگ (شینجیانگ) منطقه مسلمان نشین کشورچین.
منطقه سین کیانگ .... اویغورها(region of Xinjiang....Uyghurs)
۱۲ میلیون مسلمان درمنطقه سینکیانگ (شینجیانگ) در شمال غرب چین، که درسابق «ترکستان شرقی» نامیده میشد، با مرکزیت شهر اورومچی(Urumqi) بیشترین منطقه مسلمان نشین کشورچین است.
حدود نیمی از ۲۲ میلیون جمعیت سینکیانگ با زبان ترکی اویغوری سخن میگویند که به خط عربی با رسمالخط فارسی نوشته میشود.
نمازگزاران «مسجد عیدگاه»کاشغر در منطقه شمال غربی «سین کیانگ» چین، ۷ ژانویه ۲۰۱۲(۱۷ دی ۱۳۹۰)ماه صفر.
«سین کیانگ»(XUAR) یک ششم خاک چین را به خود اختصاص داده است و تقریباً 23 میلیون نفر از چندین گروه اقلیت قومی را در خود جای داده است که بزرگترین آنها اویغورها هستند - یک جامعه عمدتاً مسلمان با پیوندهایی با آسیای مرکزی که تعداد آنها بیش از ۱۱ میلیون نفر است.
دبیر روستای باغچه در شهرستان توقسو (شینه) «استان آکسو » که نام خود را ذکر نکرد، هفته گذشته به RFA گفت که تنها یک مسجد از مجموع پنج مسجد در باغچه پس از تخریب آنها توسط مقامات باقی مانده است.
او گفت: «ما قبلاً در هر محله و روستا (شهرستان توقسو)استان« آکسو »مساجد داشتیم، اما دیگر نداریم. [در روستای باغچه] پنج مسجد در پنج محله وجود داشت. اکنون فقط یک مسجد بزرگ داریم.»
یک مقام از بازار یولزباغ «توقسو »(توسقا)که بر تخریب نظارت دارد، گفت که قبلاً حدود ۱۲۰ مسجد در ۱۷ کمون(منطقه) در روستای او وجود داشت و ۲۰ مسجد در کمون(منطقه) محل زندگی او وجود داشت.
تغییرکاربری مساجددرکشورچین(توسط دولت)
این مقام شهرستان توفسو گفت که از سه مسجد بزرگی که در روستای وی وجود داشت، تنها یک مسجد باقی مانده است، گفت: «در جاده اصلی مسجدی وجود داشت که سال گذشته تخریب و یک ساختمان مسکونی جایگزین آن شد.
ساختمان ها جایگزین مساجد می شوند
یک مقام روستایی مسئول مسائل مذهبی گفت که دو مسجدی که در سال ۲۰۱۷میلادی(۱۳۹۶ شمسی) در روستای ایلچی «استان هوتان» تخریب شدند، با یک کارخانه لباس زیر متعلق به یک شرکت چینی در سرزمین اصلی و یک مرکز سرگرمی برای ساکنان منطقه جایگزین شدند.
او گفت که «مسجد تاپ اریق» در شهرستان «توسقا» استان آکسو، با یک ساختمان مسکونی جایگزین شد و «مسجد گلباغ» شهرستان با آپارتمان های مسکونی جایگزین شد.
تخریب مساجد بخشی از سرکوب بزرگتر چین علیه «اویغورها» است که شامل ممنوعیت اعمال مذهبی، نظارت مقامات ساکن در خانههای اویغورها، استفاده از برنامههای نظارتی بر روی تلفنهای همراه و نصب دوربینهای تشخیص چهره میشود.
***
مردی در جولای ۲۰۲۱(تیر ۱۴۰۰) در نزدیکی مسجد عیدگاه در کاشغر، در نزدیکی پلاکی به مناسبت صدمین سالگرد تأسیس حزب کمونیست چین قدم میزند.
برای قرنها، ورودیهای طاقدار و آجرکاریهای منقشدار مساجد کاشغر نشاندهنده جایگاه اساسی فرهنگ اویغور در شهر باستانی بود.
روزنامه گاردین، مینویسند که عملاً ۱۲ میلیون مسلمان در خانه و کاشانه خود توسط دولت چین به گروگان گرفته شده و در حبس بهسر میبرند.
«مسجد عیدگاه»(شهر کاشغر)استان شین جیان(سین کیانگ)کشورچین(خیابان «جیه فان»شهرکاشغر)
«جمعه طاهر» (امام جماعت مسجد عیدگاه کاشغر) چین /۱۲ مرداد ۱۳۹۰مصاحبه.
«جمعه طاهر» امام جماعت ۷۴ ساله «مسجد عیدگاه کاشغر»در روز چهارشنبه(۸ مرداد ۱۳۹۳ ) بعد از نماز صبح جلوی مسجد کشته شد.زخمهایی که در اثر کارد یا جسم تیز دیگری بر بدن او وارد شده بود، موجب شهادت این روحانی شده است.
مسجد «عیدگاه» در شهر «کاشغر»(کشورچین) واقع شده که بیش از ۲۰ هزار نفر ظرفیت دارد و دوازدهمین مسجد بزرگ جهان است.
این مسجد در سال ۸۲۱ شمسی(۱۴۲۲میلادی) افتتاح شده و همانگونه که از اسم آن پیداست محل برگزاری مراسمهای مذهبی و جشنها در اعیاد قربان، فطر و دیگر مناسبتهای اسلامی است.
سینکیانگ در امتداد جاده ابریشم کشورچین قرارگرفته است.
مساجدبزرگ چین
۱- مسجدعیدگاه کاشغر(استان سین کیانگ)چین.
۲-- مسجدنیوجی (شهرپکن)پایتخت چین.
۳-مسجد دونگوان »شهر شینینگ(استان چینگهای)چین.
۴-«مسجد شیگوان لانژو»شهر شیان(استان شانکسی)چین.
سینکیانگ ...شینجیانگ
پیشینه ورود اسلام به چین به پیش از ۶۵۰ میلادی بازمیگردد، گفته میشود که «سعد بن ابی وقاص» صحابه پیامبر اسلام، سفرایی را به سوی امپراتور گائوتسونگ فرستاد. آنچه مهم است اینکه شکلگیری تیرههای قومی مسلمان در چین به زمان یورش مغولان بازمیگردد.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«حملهٔ مغول(چین) به ایران» به سه لشکرکشی قوم مغول به ایران در فاصله سالهای ۱۲۱۹ تا ۱۲۵۶ میلادی (۵۹۷ تا ۶۳۴ شمسی)که منجربه سقوط حکومت خوارزمشاهیان، اسماعیلیه الموت و حکومتهای محلی اتابکان سلجوقی شدوتشکیل حکومت ایلخانان(مغول)درکشور ایران شد.
نتیجه ورود اسلام به چین جمعیتی حدود ۲ نفر مسلمان در چین است که بیشتر آنها در استانهای سین کیانگ (شین جیانگ)، گانسو، نینگشیا و چینگهای زندگی میکنند.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر: دین اسلام ، بزرگترین اقلیت دینی کشورچین محسوب می شود «مسلمانان چین» که اغلب در سه استان «ترکستان شرقی» (سین کیانگ)،«گانسو» و «نینگ شیا» ساکن هستند.
«هوئی»(خوییزو)کشورچین، قوم مسلمان ایرانیتبار هستند که حدود ۵۰۰ سال پیش برای ترویج دین اسلام به چین رفتند، با قوم خَن (مردم هان) مراودات ومعاملات ودادوستدداشتند،همچنین ازدواج فرزندان آنهابااین قوم خَن (مردم هان) شدند موجب اقامت آنها شدند.
«اویغورها»(Uyghur) و مردم «هوئی»(Hui) دو قوم عمده مسلمان در چین هستند.
از ۵۰ ملیت کشورچین مانند هان، ژوانگ، هوئی، منچو، میائو، اویغور، پی، تو چیا، تبتی، پوئی، تونگ، یائو، کرهای، قزاق ، ۱۰ قوم (هویی، اویغور، قزاق، تاتار، ازبک، سالا، دونگ شیانگ، بائوان، قرقیز و تاجیک)مسلمان هستند.
«پیروان آئین بودا»:( لامایی، اقوام تبتی، مغولی، تو، یوگور، من با، پریمی و ناشی).
اقلیت«پیروان آئین بودای ماهایانا»»:اقوام دای، بلانگ، ده آنگ و قوم وا راتشکیل می دهند.
اقلیت «مسیحیان کشورچین»: اقوام یی، میائو، لاهو، جینگ پو و لی سو هستند.
بزرگترین اقلیت قومی «سین کیانگ»کشورچین« اویغورها »هستند، گروهی عمدتاً مسلمان که ۱۲ میلیون نفر از جمعیت ۲۵ میلیون نفری منطقه را تشکیل می دهند. آنها بار سنگین سرکوب دولتی را متحمل شده اند که به دنبال یک سری شورش ها، بمب گذاری ها، و چاقو کشی ها صورت گرفت، اگرچه قزاق ها و سایرین نیز از بین رفته اند.
مسجد عیدگاه واقع در خیابان «جیه فان» مرکز شهر کاشغر، بزرگترین مسجد در شین جیان(سین کیانگ)، مرکز اصلی برگزاری مراسم دینی اسلامی در این منطقه است.
بنای «مسجد عیدگاه» در سال ۱۴۴۲ میلادی(۸۲۰شمسی) ساخته شد واما درطول ۵ قرن چندین بار بازسازی شد.
«عیدگاه» به معنی جای نماز خواندن در اعیاد است، «مسجد عیدگاه» هم مرکز برگزاری فعالیت های مذهبی و هم محلی برای جشن گرفتن مردم در روزهای عید قربان و عید فطر است. در جمعه ها و روزهای عید مسلمانان برای نماز خواندن به مسجد عیدگاه می آیند.
پیشینه ورود اسلام به چین، به قرن اول هجری بازمیگردد. مهاجرت ایرانیان و اعراب از راههای دریایی و جاده ابریشم، در زمان سلطنت سلسلهٔ تانگ، موجب ورود دین اسلام به کشور چین شده و نقش مهمی را در برقراری ارتباط بین این کشور و کشورهای اسلامی ایفا کردهاست.سونگ
ترویج و گسترش اسلام توسط بازرگانان ایرانی و عمدتاً از طریق جاده ابریشم صورت گرفتهاست. آشنایی اکثر مسلمانان چین با کلمات و واژههای اصیل پارسی و استعمال این لغات در مکالمات روزمره زبان چینی مؤید این مدعا است.
یوان
حمله مغولها به ایران به عنوان عاملی تسریع کننده، موجبات و امکانات گشایش راه رفت و آمد و مهاجرت مسلمانان ایرانی به چین و در نتیجه نفوذ فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی و نیز ترویج دین اسلام در آنجا را فراهم کرد و به خصوص زمان حکومت قوبلایخان از نوادگان چنگیزخان و بنیانگذار دودمان یوان چین، روزگار اقتدار ایرانیان مسلمان و اوج رشد و شکوفایی اسلام در سرزمین چین بود.
مینگ
پس از زوال دودمان مغولی یوان و در سلسله مینگ با عنایت خاص امپراتوران این دودمان، امکان تبلیغ وگسترش اسلام به سرزمینهای نواحی میانی چین فراهم آمد و مساجد بسیاری در چین ساخته شد. مسافرتهای گسترده علمی و فرهنگی میان اندیشمندان مسلمان چین و سرزمینهای اسلامی در این دوره از عوامل اساسی گسترش اسلام در چین بود.
چینگ
در دودمان چینگ نیز هر چند اسلام شاهد پیشرفتهایی به نواحی درونی و شمال شرقی چین بود، اما این دوره مسلمانان موردستم قرارگرفتند وامکان تبلیغ وترویج اسلام فراهم نشد.
**
رادیوفردا(آبان۱۳۹۷) نوشت:: اقلیت اویغور...استان سینکیانگ (شینجیانگ) شهر اورومچی
وضعیت مسلمانان در سینکیانگ واکنش فزاینده کشورهای غربی از جمله ایالات متحده، کانادا، فرانسه، و آلمان را در پی داشته و در آخرین تحولات، ۱۵ سفیر خارجی در چین در اقدامی هماهنگ و بیسابقه با ارسال نامهای نگرانی خود را از این وضعیت ابراز کردند.
منطقه سینکیانگ (شینجیانگ) در شمال غرب چین، که پیشتر ترکستان شرقی هم نامیده میشد، با مرکزیت شهر اورومچی، وسعتی بیش از خاک ایران دارد. این منطقه شهرهایی باستانی مانند ختن و کاشغر را در خود جای داده که در دوران کهن زیستگاه اقوام ایرانیتباری مانند سکاها نیز بوده است.
امروزه حدود نیمی از ۲۲ میلیون جمعیت سینکیانگ با زبان ترکی اویغوری سخن میگویند که به خط عربی با رسمالخط فارسی نوشته میشود.
وضعیت بهگونهای است که کارشناسان منطقه و رسانههای گوناگون، مانند روزنامه بریتانیایی گاردین، مینویسند که عملاً ۱۲ میلیون مسلمان در خانه و کاشانه خود توسط دولت چین به گروگان گرفته شده و در حبس بهسر میبرند.
بنا بر این گزارشها، برگزاری مراسم ماه رمضان، نماز خواندن، روزه گرفتن، ریش گذاشتن و حجاب داشتن برای نسل جدید اویغورها ممنوع شده و استفاده از نامهای اسلامی نیز برای کودکان ممنوع است.
مسجدنیوجی پکن
Beijing Niujie Mosque«مسجد نیوجی» در شهرپکن
«مسجد نیوجیه» پکن در منطقه (ژوان وو) پکن
مسجد نیوجی در شهرپکن(پایتخت)چین
مسجد «نیوجی» به عنوان قدیمیترین و بزرگترین مسجد پکن
اولین مسجددرچین
پایگاه اطلاع رسانی worldbulletin در نوشتاری به اولین مساجد در کشور پهناور چین پرداخته است. اولین مسجد در چین در سال ۶۲۷ میلادی ساخته شده است.
مسجد «هواشنگ» یا «مسجد پیامبر» توسط سعدابن ابی وقاص بنیان نهاده شده اما آنچه به طور قطع مشخص شده این است که این مسجد در اواخر سلسله تانگ یا اوایل سلسله سونگ در چین بنا نهاده شده است. مسجد پیامبر در استان گاندونگ قرار دارد.
مسجد چانگان هم از قدیمی ترین مساجد چین است. این مسجد با معماری زیبایش در سال ۷۴۲ میلادی بنیاد نهاده شده است. مسجد چانگان اولین مسجد پایتخت قدیمی چین بزرگ است که با نام «مسجد بزرگ شرق» نیز معروف است.
مسجد نیوجی نیز از قدیمی ترین مساجد چین است .
البته تحت حفاظت دولت پکن قرار دارد. این مسجد با معماری چینی و منحصربه فرد خود در سال ۹۲۶ ساخته شد. مسجد نیوجی در قلب پکن واقع شده و یادآور خدمات احمد بوردانی و ملاعلی – دو تن از رهبران اسلامی چین در اواخر قرن ۱۳ است.
«مسجد جامع شیان شانچی» از بزرگترین مساجد قدیمی این کشور است که به خوبی حفظ و نگهداری شده است، این مسجد در شهر شیاه و در استان شانچی واقع است.
خبرگزاری مهر(۱۰ آبان ۱۳۸۹)نوشت:«مسجد جامع شیان»استان شانچی-چین
این مسجد در قرن چهاردهم در بیست و پنجمین سال حکومت سلسله مینگ ساخته شد. از قرن چهاردهم تا کنون این مسجد چندین بار بازسازی شده است. قسمت اعظم ساختمانی که امروز وجود دارد از زمان سلسله مینگ و کوئینگ از قرن هفدهم و هجدهم باقی مانده است.
این مسجد روی زمینی به ابعاد ۴۸ در ۲۴۸ متر ساخته شده و محدوده دیوارهای آن فضای ۱۲ هزار متر مربعی را احاطه کرده است. برخلاف بسیاری از مساجد چین این مسجد نمایی شبیه یک معبد چینی دارد: حیاطهای تو در تو در یک محور طولی با عمارت معبد مانند آن که برای کاربرد اسلامی تطابق یافته است.
برخلاف یک معبد بودایی محور بزرگ مسجد جامع شیان از شرق به سمت غرب رو به مکه ساخته شده است. پنج حیاط تو در توی آن هریک دارای یک عمارت درگاه است که نمازگزاران را به شبستان اصلی در طرف غربی ساختمان اصلی هدایت می کند.
این مسجد به خاطر معماری و قدمتی که دارد به یکی از جاذبه های گردشگری چین تبدیل شده است.
حیاط اول این مسجد دربرگیرنده یک طاق چوبی ۹ متری است که با کاشی کاریهای خیره کننده قرن هفدهمی پوشانده شده است.
در مرکز حیاط دوم یک طاق سنگی با دو ستون اطراف آن قرار دارد. در یکی از ستون های آن خوشنویسی از یک خطاط مشهور از سلسله دانگ قرار دارد و در ستون دیگر خطاطی از سلسله مینگ هنرنمای کرده است. این خطاطی ها به علت ویژگیهای بسیار قدرتمند خود به عنوان یکی از بزرگترین گنجینه های هنر خوشنویسی چین درنظر گرفته می شود.
در محوطه ورود و سومین حیاط سالنی قرار دارد که در آن ستونهای بسیاری از دوران باستان قرار گرفته است.
در چهارمین حیاط مجسمه یک «ققنوس» قرار داشته و عمارت اصلی مسجد که دربرگیرنده شبستان اصلی قرار دارد. این شبستان ظرفیت یک هزار نفری دارد./پایان گزارش مهر.
«مسجد دونگوان» شینینگ، چینگهای، چین
«مسجد دونگوان» که در خیابان «دونگوان»، شهر «شینینگ» واقع شده است، بزرگترین مسجد در استان «چینگهای»کشورچین است.
بنای این مسجد در سال ۱۴۲۲میلادی ساخته شد( ۶ قرن پیش )که علاوه بربرگزاری نمازهای یومیه ومناسبتهای وایام واعیاداسلامی، به عنوان یک مرکز آموزش دینی و مؤسسه معارف اسلامی شناخته شده است.
«مسجد دونگوان» شینینگ، چینگهای، چین
«آیت الله سید ابراهیم رییسی»(رییس جمهورایران) در دومین روز سفر به کشور چین عصر چهارشنبه (۲۶ بهمن ۱۴۰۱) با حضور در مسجد تاریخی «دونگ سی» شهر پکن(پایتخت)
با جمعی از مسلمانان دیدار و در جمع آنان سخنرانی کرد ودر نمازجماعت آن مسجدشرکت کرد.
«مسجد دونگوان» که در خیابان دونگوان، شهر شینینگ واقع شده است، بزرگترین مسجد در استان چینگهای است.
«مسجد دونگوان» با مساحت ۱۱۹۴۰ متر مربع (۳ هکتار)، در مقیاس بزرگ ساخته شده است. سبک آن ترکیبی از هنر معماری سنتی چینی و ویژگی های معماری اسلامی است.، درب طاقدار ظریفی است که روی آن نوشته شده «مسجد دونگ گوان». در دو طرف درب ورودی، ژوانلی لو (غرفه ژوانلی) قرار داردکه ارتفاع آن ۸ متر است و از سه طبقه به شکل شش ضلعی تشکیل شده است
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«ژوانلی لو»(مناره)مسجداست که جایگاه مؤذنان است که درهنگام وقت نمازاذان می گویند.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:مسجد«دونگوان» (Dongguan) در شهرشینینگ، چین، در قبل ازشهریور ۲۰۱۸.
مبارزه با فرهنگ بیگانه(نفوذی) ازنوع چینی!باحذف علائم ونشانه های اجنبی!(گنبدوگلدسته)
واما مقامات چینی گفتند که چون گلدسته وگنبد علائم مسلمانان است نفوذ خارجی محسوب می شود،بایدبا نشانه های بیگانه(خارجی)مبارزه کرد وتصمیم گرفتندآنهارااز مساجدحذف کنند وهمانطورکه مشاهده می شود گنبد اصلی سبز و گنبد و گلدسته ها آن از آن زمان برداشته شده است.
مسجددونگوان(بدون گُنبدوگلدسته)۲۰۲۰میلادی(۱۳۹۹)
مسجدقبل ازبرداشتن گنبد(قبل ازشهریور ۱۳۹۷)سپتامبر ۲۰۱۸
مسجد دونگوان(شی نینگ )استان چینگهای،چین۱۹۸۳ بدون گنبد و گلدسته
«مسجد دونگوان شینینگ» برای هفت قرن منبع اجتماع مسلمانان چین بوده است. در اینجا، مردان مسلمان هویی در سال ۱۹۸۳میلادی(۱۳۶۱شمسی) در مسجد نماز می خوانند.
مسجد دونگوان در سپتامبر ۲۰۱۸(شهریور ۱۳۹۷) چین در حال برداشتن گنبدها و گلدسته ها از هزاران مسجد در سراسر کشور است.
مقامات می گویند این گنبدها شواهدی از نفوذ مذهبی خارجی است. آنها معماری آشکارا اسلامی را به عنوان بخشی از تلاشی برای تخریب گروههای قومی مسلمان تاریخی - برای چینیکردن آنها بهطور سنتی، حذف میکنند.
پس از بیش از ۱۳۰۰ سال زندگی و ازدواج در چین، مسلمانان هوی - که تعداد آنها حدود ۱۱ میلیون نفر است، کمتر از ۱٪ از جمعیت چین - با چینی شدن از نظر فرهنگی و زبانی سازگار شده اند. آنها حتی نسخه خود از اسلام را برای کنفوسیوسها و دائوئیستها در دسترس قرار دادندکه اثبات کنند اصالتاً چینی هستند و نه متأثرازدول خارجی.
این مسجد مهم ترین پایگاه مسلمانان درشهر شینینگ است.
بسیاری از بناهای شهرشینینگ،تلفیقی از معماری معماری «سنتی چینی-اسلامی» تشکیل شده است.
سمت چپ: ورودی یک مسجد مختص زنان در شهر جیاکسینگ در نزدیکی شانگهای، در سال ۱۹۸۳میلادی(۱۳۶۱شمسی). زمانی مساجد مخصوص زنان در جوامع مسلمان چین رایج بود. راست: مردان مسلمان هوی در مسجد دونگوان شینینگ در سال سال ۱۹۸۳میلادی(۱۳۶۱شمسی). تعداد مسلمانان هویی حدود ۱۱ میلیون نفر است که کمتر از ۱ درصد از جمعیت چین است.
«مسجددوانگ گوان»
مسجد«دونگ گوان» شهر شینینگ با مساحت ۱۱۹۴۰ متر مربع درسال ۱۳۸۰ میلادی ساخته شده است، در دو طرف درب ورودی، دو پله، هر یک در ۳ طبقه با سطح مقطع شش ضلعی و به ارتفاع ۸ متر قرار داردکه معمولاً برای اعلان ها(اذان) درنظرگرفته شده استاین مسجد با مساحت ۳۰۰۰۰ مترمربع ، شبستان مسجد با مساحت ۱۱۳۶ مترمربع است. ظرفیت حدود ۳۰۰۰ نفر برای اقامه نماز (همزمان)رادارد.
نمازعیدقربان(مسجددونگ گوان)چین ۲ مهر ۱۳۹۴
در شهر شی نینگ مرکز استان چین های در شمال غربی کشور چین، بیش از ۱۵۰ هزار مسلمان محلی در مسجد بزرگ دونگ گوان گردهم آمده و پس از اقامه نماز روز عید قربان را جشن گرفتند.پنجشنبه ، ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵( ۱۰ ذیحجه ۱۴۳۶)۰۲ مهر ۱۳۹۴
«جمعیت مسلمانان چین» حدود ۵ درصد کل جمعیت یک میلیاروچهارصدمیلیونی کشور چین راتشکیل می دهند.
تشیع جنازه«آیت الله دونگ گوان عبدالله» امام جماعت مسجد شهرشی نینگ(چین):/ ۲۹ تیر ۱۳۹۷ علامه«دونگ گوان عبدالله» یکی از علمای بزرگ و امام مسجد «دونگوان» شهر شینینگ بودکه ازنوجوانی به دروس دینی نزدپدر(ازروحانیون منطقه)ودیگرعلمای آن دیارپرداخت که بعدازپدر،امامت مسجد وبه ترویج معارف دینی برای مردم شهرودیارش همت گمارد وتوانست هزاران دانشمند و روحانی تربیت و به جامعه تحویل داد و چندین کتاب نیز در مورد فقه اسلامی نوشته است.پیکر آیت الله«دونگ گوان عبدالله» که چند روز پیش در سن ۸۵ سالگی درگذشت بعد از اقامه نماز جماعت جمعه(۲۹ تیر ۱۳۹۷) در مسجد دونگ گوان، تشییع و در شهر شی نینگ به خاک سپرده شد(۳۰۰ هزارنفردرتشیع جنازه شرکت داشتند).
«علامه عبدالله دونگ گوان»علاوه بر امام جماعت ، معاون رئیس شورای مشورتی استان چینگ های و رئیس کمیسیون همکاری های اسلامی این استان
بود.
نخستین مسجد کشورچین در حومه شهر «گوانگژو» ساخته و به مسجد «هواشنگ» معروف شد.
«مسجد چنگدو» در ایالت «سیچوان» چین
«مسجد هووا شنگ» واقع در گوانگژو، از زیباترین و قدیمیترین مساجد چین است که بیش از ۱۳۰۰ سال قدمت دارد.
مطابق دستنوشتههای موجود در مسجد،اثبات می کندکه این مسجد توسط سعد بن ابیوقاص ساخته شده است.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«سَعد بن ابیوَقّاص »کیست؟«سعد بن مالک بن وهیب» مشهور به«سَعد بن ابیوَقّاص » صحابی پیامبر و از فرماندهان سپاه اسلام در جنگ با ایران. وازفرماندهان اسلام در جنگهای بدر و احد بود. سعد از طرف خلیفه دوم حاکم کوفه شد. او همچنین از سوی عمر فرماندهی مسلمانان را در جنگ قادسیه نیز بر عهده داشت.
سعد از جمله کسانى بود که در «سقیفه بنى ساعده» با ابوبکر بیعت کرد واز«اعضای شوراى شش نفره»(امام على، عثمان بن عفان، زبیر بن عوام، طلحة بن عبیدالله، عبدالرحمن بن عوف و سعد بن ابى وقاص) در انتخاب خلیفه بعدى(عُمَر) بود ودرانتخاب خلیفه سوم(عُثمان) هم نقش داشت.
«سَعد بن ابیوَقّاص »در زمان خلافت امام علی(ع) درمرحله اول بیعت نکرد و پس از بیعت نیز در جنگها حاضر نشد واما باامام علی به ستیزبرنخواست واما فرزندش عمر سعد فرمانده سپاه کوفه(یزید) در واقعه کربلا بود،پدر سعد(مالک بن اهیب بن عبد مناف بن زهره)در زمان جاهلیت فوت کرده بود.
سعد بن ابى وقاص در سال ۵۸ قمری درگذشت و مروان بن حکم که در آن هنگام فرماندار مدینه بود بر جنازه اش نماز گزارد و در مدینه دفن شد.