رابطه آلودگی هوای ایران با «سدهای ترکیه» چیست؟
شاخص آلودگی هوا(AQI):۵۰ سالم(پاک)/۱۵۱ تا ناسالم /۳۰۱ تا ۵۰۰ وضعیت خطرناک
بالاترین حد شاخص آلودگی هوا ۵۰۰ است.
آلودگی هوای ایران/منشأآلودگی«ترکیه»عراق
رابطه «سد آتاتورک» و «سد ایلیسو»(ترکیه) باآلودگی هوای ایران
ترکیه چگونه باعث ایجاد گرد و غبار داخل ایران شد؟
پروژه گاپ ترکیه که ایده آن از سال ۱۹۳۰میلادی مطرح شد را میتوان دلیل اصلی خشکی مناطق غرب آسیا دانست. سرزمینهای خشکی که بنا به اظهارات کارشناسان منشا اصلی گرد و غبار داخل ایران هستند.
بالاترین حد شاخص آلودگی هوا (AQI) ۵۰۰ است. عددی که برخی استانهای کشورمان در روز جمعه آن را تجربه کردند.
قصرشیرین ۲۰ فروردین ۱۴۰۱
بر همین اساس، تهران روز گذشته آلودهترین پایتخت جهان شد. شاخص آلودگی هوا در مناظق ۱، ۲، ۷، ۸، ۹، ۱۳، ۱۸، ۱۹ و ۲۲ تهران عدد ۵۰۰ را نشان میداد.
محدوده ۳۰۱ تا ۵۰۰ به منزله وضعیت خطرناک برای همه گروههای سنّی است.
تقسیم بندی شاخص کیفیت هوا
«ریزگرد»ازکجاآمد؟
کرمانشاه۲۰ فروردین ۱۴۰۱
یک کانون جدید «ریزگرد» در مرز عراق با سوریه در حال شکل گیری است.
«محمد اصغری» کارشناس سازمان هواشناسی در این رابطه گفت: «براساس تصاویر ماهوارهای منشأ این گردوخاک در کشور عراق است.»
امّا جواب چرایی تشکیل کانون گرد و خاک در عراق و سوریه را در ترکیه باید یافت. «سیاست سدسازی گسترده ترکیه» عامل اصلی خشک شدن تالابها و نخلستانهای عراق است.
«ویسل اروغلو» وزیر آب و جنگلداری ترکیه در سال ۱۳۹۶ اعلام کرد که تعداد ۷۲۷ سد تاکنون در ترکیه ساختهشده است و با تکمیل سدهای در دست ساخت، تعداد آنها در پنج سال آینده (سال ۱۴۰۲) به 2 برابر خواهد رسید.
سلاح زیست محیطی ترکیه علیه کشورهای غرب آسیا!
«اردوغان» رئیس جمهور ترکیه روز شنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۰ سد «ایلی سو» را تحت عنوان رسمی «ilisu baraji» افتتاح کرد. «ایلی سو» دومین سد بزرگ ترکیه بعد از سد «آتاترک» است.
ظرفیت«ایلی سو» ۳ برابر «کرخه» به عنوان بزرگترین سد ایران است. ظرفیت سد آتاتورک (بزرگترین سد ترکیه و قاره اروپا) نیز به اندازه مجموع تمام سدهای ایران است!.
سد «آتاترک» بر روی فرات و سد «ایلی سو» بر روی دجله بسته شده است.
«سد آتاترک» ۷۵ درصد آب فرات را ذخیره میکند و سد «ایلی سو» نیز مانع ورود قریب به ۶۰ درصد منابع آبی به عراق میشود.
«ایلی سو» یکی از ۲۲ سدّی است که ترکیه ذیل پروژه «آناتولی جنوب شرقی» با نام اختصاری گاپ (GAP) ساخت. «گاپ» بزرگترین و پرهزینهترین پروژه تاریخ جمهوری ترکیه است.
«ایلی سو»
ایده این پروژه برای اولین بار در سال ۱۹۳۰ و دوران آتاترک مطرح شد ولی عملیاتی شدن آن به نیمه دوم قرن ۲۰ بازمیگردد.
طبق پروژه «گاپ» ۱۴ سد بر روی «رودفرات» و ۸ سد بر روی «روددجله» ساخته میشود.
پروژه گاپ (GAP)
G üneydoğu A nadolu P rojesi یا (GAP)
این پروژه به مثابه یک سلاح زیست محیطی مهلک علیه کشورهای غرب آسیاست. در صورتی که پروژه «گاپ» به سرانجام برسد، عراق، سوریه و در نهایت بخشهایی از تالار «هورالعظیم» خوزستان خشک خواهد شد.
مدیر گروه مطالعات آب مرکز پژوهشهای مجلس در این زمینه به ایسنا گفت: «با اجرای کامل طرح گاپ، ترکیه عملاً کنترل آبهای بالادست منطقهای را در اختیار میگیرد و میتواند از این اهرم به منظور اهداف سیاسی خود استفاده کند.»
«سارا اردو» مدرس دانشگاه گفت: «سد آتاترک از جمله سدهای گاپ در ترکیه اصلی ترین عامل خشک شدن زمین های عراق است.»
این کارشناس مسائل محیط زیست در ادامه عنوان کرد: «آب رودخانههای دجله و فرات به واسطه سد سازیهای ترکیه کم شده و دشت بین النهرین رطوبت خود را از دست داده و به منبعی برای تولید گرد و غبار تبدیل شده است.»
«وحید افراسیابانی» کارشناس روابط بین الملل گفت: ساخت «سد ایلی سو» قطعاً بر تالابها و ریزگردها تأثیر منفی دارد. با بحران کم آبی در عراق، ریزگردها وارد استانهای جنوبی ایران خواهند شد و در نهایت ضربه بزرگی به تالاب هورالعظیم وارد خواهد آمد. ترکیه با احداث این سدها، زمام امور آب عراق را در دست خواهد گرفت.»
اردوغان در مراسم افتتاحیه سد گفت که «ایلی سو» بهترین پاسخ به دشمنان ترکیه است./منبع این گزارش ،خبرگزاری فارس( ۲۰ فروردین ۱۴۰۱) است بااندکی اصلاحات.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:سد آتاتورک و سد ایلیسو ترکیه کجاست؟
. پروژههای سدسازی ترکیه بر روی رودهای دجله و فرات، موجب کمبود سهم آب عراق شده و همین موضوع موجب آسیبهای زیستمحیطی گستردهای به ایران خواهد شد
سدسازی های ترکیه عامل آلودگی"ریزگرد"هوای ایران
«سد آتاتورک»بزرگترین نیروگاه برق آبی ترکیه است، بین استان های آدیامان و شانلی اورفا -برروی رودخانه فرات
«سد آتاتورک» که بزرگترین نیروگاه برق آبی ترکیه است، بین استان های آدیامان و شانلی اورفا واقع شده است و دومین نیروگاه بزرگ ترکیه با توان ۲.۴۰۵ مگاوات است. بر روی رود فرات بنا شد.
این سد سومین سدی است که بر روی رود فرات ساخته شده است. دو مورد اول سد کبان و کاراکایا هستند. در واقع به غیر از فرات از ۶ منبع آبی مختلف تغذیه می شود.
«سد ایلیسو» بر روی دجله
سد Ilısu که در سال 2017 بین مرزهای ماردین و شیرناک در رودخانه دجله
اهداف این پروژه، حفظ آب در نیروگاه برق آبی سد ایلیسو (HES) که ساخت آن توسط اداره کل کارهای هیدرولیک دولتی (DSI) وزارت کشاورزی و جنگلداری تکمیل شد و به توسعه کل منطقه جنوب شرقی آناتولی به ویژه دیاربکر، باتمان، ماردین، سیرت و شیرناک نیز تکمیل شد.
شاخص کیفیت هوا(سالم وناسالم وخطرناک)
اعداد شاخص کیفیت هوا چه معنایی دارند؟
محدوده این شاخص بین 0 تا 500 متغیر است. هر چه شاخص بالاتر باشد، هوا آلودهتر و اثرش بر سلامتی بیشتر است. مثلا شاخص 50 نشاندهندهی هوای پاک با اثری خیلی کم بر سلامت عموم مردم است، اما شاخص 300 نشاندهندهی وضعیت هوای اضطراری است.
شاخص 100 عمدتا نشاندهندهی مقدار مجاز آلایندهها طبق استانداردهای ملی است و این مقداری است که برای حفاظت از سلامت عمومی تعیین میگردد. مقادیر زیر 100 معمولا قابل قبول فرض میشوند اما با عبور شاخص از 100، کیفیت هوا ابتدا برای گروههای حساس و سپس به تدریج برای همه ناسالم خواهد شد.
محدوده 0 تا 500 شاخص کیفیت هوا معمولا به شش محدودهی زیر تقسیم میشود که هر کدام با یک رنگ هم مشخص میشوند:
خوب: AQI بین 0 و 50، رنگ سبز
کیفیت هوا رضایتبخش است و آلودگی هوا بیخطر یا کمخطر است.
متوسط: AQI بین 51 تا 100، رنگ زرد
کیفیت هوا قابل قبول است مگر برای تعداد بسیار کمی از افراد مثلا کسانی که نسبت به ازن حساسیت ویژه ای دارند.
ناسالم برای گروه های حساس: AQI بین 101 و 150، رنگ نارنجی
در این محدوده هم احتمال تاثیر گرفتن عموم مردم کم است اما بعضی از افراد گروههای حساس ممکن است با مشکلاتی مواجه شوند. مثلا افراد دارای بیماری ریوی، کهنسالان و کودکان در صورت مواجهه با این محدوده از آلاینده ازن یا افراد دارای بیماری ریوی و قلبی در صورت مواجهه با این محدوده از آلاینده ذرات معلق.
ناسالم: AQI بین 151 و 200، رنگ قرمز
هر فردی ممکن است اثرات این محدوده از شاخص را بر سلامتیاش احساس کند. اعضای گروههای حساس ممکن است با اثرات جدیتری بر سلامت خود مواجه شوند.
خیلی ناسالم: AQI بین 201 تا 300، رنگ بنفش
هشداری برای سلامتی به حساب میآید و بدین معنی است که هر کسی ممکن است با اثرات جدیتری بر سلامت خود مواجه شود.
خطرناک: AQI بالاتر از 300، رنگ خردلی