«مهندس عباس رضایی نسب»رئیس ستادبازسازی «سامراوبلد»شد۲۴مرداد ۱۴۰۰جایگزین دهنوی شد.
اولین رئیس ستادبازسازی سامرا«عبدالرسول مختارنژاد»بود۱۸ دی ۱۳۹۱معرفی شدند.
درادامه به همه مسئولین ستادبازسازی سامرا می پردازیم-ازکریمی تارضایی نسب.ونقشه عراق وشهرهای عراق .سامرا-بلد ونجف وکربلا وبغداد و..تاریخچه ستادبازسازی عتبات عالیات راخواهیدخواندکه درسال توسط سردارسلیمانی ۱۳۸۲ بنیانگذاری شد.
آقای دهنوی قبل ازاین مسئول ستادبازسازی استان خراسان رضوی رابرعهده داشت.
شروع بکارآقای دهنوی درسامرا :نیمه اول خرداد ۱۳۹۶بوده است.
قبل ازآقای«دهنوی»،آقای عباس قطب الدینی «مسئول ستادبازسازی سامرا»بود،
عمرمدیریتی قطب الدینی درسامرا حدودیک سال بود.(درفاصله رفتن قطب الدینی ازسامراتاصدورحکم مسئولیتی آقای دهنوی-بعلت پاره ای ازمسائل،وقفه ای رُخ داده است)
سامرا
«رجبعلی عرب »ازمعاونت پشتیبانی به مشاورت منصوب شد
براساس این احکام، سعید شریف زاده به سمت معاون پشتیبانی تخصصی ستاد
سردارمحمدرضا شهاب الدین شهمیرزادی به سمت مدیر بازرسی، حسابرسی و امور حقوقی منصوب شدند.
عباس قطب الدینی به سمت ریاست ستاد بازسازی عتبات عالیات سامراء منصوب شد.
حمید افضلی نیز با حفظ سمتِ جانشین معاونت هماهنگی و مشارکتهای مردمی به سمت مدیر امور استانهای این معاونت نیز منصوب شد.
رجبعلی عرب که پیش از این در سمت معاون پشتیبانی ستاد فعالیت میکرد، با حکم ریاست ستاد بازسازی عتبات به سمت مشاور منصوب شد./۱۳۹۶/۱۰/۲۷فارس
علی اصغر جعفری درمورخه ۳۹۵/۱۱/۰۵به عنوان رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات سامراء منصوب شده بود که جایش را به عباس قطب الدینی داد
سردارسعید شریف زاده تبریزی ازتاریخ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۳الی ۱۸ آذر ۱۳۹۶ مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران که با رفتن قالیباف ایشان نیزجایش را به معاونش(مهدی داوری دولتآبادی)داد.
نقشه عراق
*قبل از جعفری ،« موسی اسماعیلی » رئیس ستاد بازسازی سامراءبود که درمورخه ۱۳۹۵/۱۱/۰۵به ریاست ستاد بازسازی عتبات عالیات شهر «بلد »که مدفن امامزاده سیدمحمد(فرزندامام هادی) عموی بزرگوار امام زمان (عج) در آنجا واقع است، منصوب شد.(مسئولیت درسامرا حدود ۴ سال)،مدتی هم -قبل ازمسئولیت-نیروی عادی ستادسامرابود.
صیاداسماعیلی(رئیس ستادبازسازی سامرا)،حسن توانایی فرد(سفیرایران درعراق)،علی لاریجانی(رئیس مجلس شورای اسلامی)
فرهادگیاهی،حسن پلارک،موسی اسمعیلی(صیاداسماعیلی) و عراقی ناشناس.
شوشتری،؟،ایروانی(رئیس اوقاف کشور)،شیخ ستارمرشدی(رئیس عتبه سامرا)،؟،صیاداسماعیلی(رئیس ستادبازسازی سامرا)،مرتضی رضایی وجناب سرهنگ امیدی
عزل «دهنوی» و«اسماعیلی» ازریاست ستادبازسازی/مرداد ۱۴۰۰
آیین تودیع روسای قدیم و معارفه رئیس جدید ستادهای بازسازی عتبات عالیات «سامرا و بلد» برگزار شد.
در نشست مهندس مجید نامجو جانشین ستاد بازسازی عتبات عالیات و دکتر حیدر شمری رییس وقف شیعی عراق
از زحمات آقایان جعفر دهنوی رئیس ستاد سامرا و اسماعیلی رئیس ستاد بلد تقدیر و مهندس «عباس رضایی نسب »به عنوان رئیس ستادهای سامرا و بلد معرفی شد/ ۲۴مرداد ۱۴۰۰
«مهندس عباس رضایی نسب» قبل ازاین «مدیرپروژه های کاظمین»بود.
«دهنوی »۴سال ریاست کرد.
«اسماعیلی» ۴سال بلد+۴سال سامرا،مجموعاً ۸ سال ریاست کرد.
این پایان مأموریت آقایان اسماعیلی ودهنوی درعراق(ستادبازسازی)بود.
نقشه سامرا -بلد-استان صلاح الدین
نقشه سامرا
اولین رئیس ستادبازسازی سامرا« مختارنژاد »ازشیرازبود(قبل ازآقای اسماعیلی).
«حسن پلارک»رئیس ستادبازسای عتبات کشور،روزدوشنبه، ۱۸ دی ۱۳۹۱(٢٤ صفر ١٤٣٤) در مراسم تودیع و معارفه رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات استان فارس ،جابرمهدیار به عنوان مسئول ستاد عتبات عالیات استان فارس و «عبد الرسول مختارنژاد» به عنوان رئیس ستاد بازسازی شهر سامرا معرفی کردند،«مختارنژاد»قبل ازسامرا،رئیس ستادبازسازی استان فارس بود.
البته عمرمدیریتی آقای مختارنژاددرسامرا،کمترازیک سال بوده است.
آقای«عباس مددی»اولین مسئول طلاکاری حرم عسکیریین بود،اززمان کریمی(قبل ازآمدن مختارنژاد)درسامرامشغول بوده وتاکنون نیزدرهمان سامراماندگاراست(شهریور ۱۴۰۰)بدون حاشیه بودن علت ماندگاری این استادکارطلاسازی می باشد.
شروع فعالیت ستادبازسازی درسامرا از سال ۱۳۸۹بوده است.
: تخریب اولحرم عسکریین(سامرا)
سامرا : اسفند ۱۳۸۴ عکس سمت چپ، بهمن ۱۳۸۴(قبل ازتخریب)
چهارشنبه ۲۳ محرم الحرام ۱۴۲۷ (۳ اسفند ۱۳۸۴)حدود ساعت ۷ صبح تروریستهای تکفیری وابسته به القاعده شاخه عراق به رهبری ابومصعب زرقاوی، با پوشیدن لباس نیروهای تکاور عراق، وارد حرم عسکریین شدند و اسلحه نگهبانان را مصادره و آنها را به همراه خادمان حرم، در یکی از غرفههای صحن زندانی کردند و با کارگذاری مواد منفجره TNT به وزن حدود ۲۰۰ کیلوگرم در داخل بنا، حرم مطهر را منفجر کردند.
تخریب دوم حرم سامرا
در ۲۷ جمادی الاولی ۱۴۲۸ (۲۳ خرداد ۱۳۸۶) دومین انفجار در حرم عسکریین به وقوع پیوست. در ساعت سه بامداد، تروریستها وارد حرم شده و پس از درگیری با محافظان حرم، اقدام به بمبگذاری در سراسر حرم نمودند. سپس در ساعت ۹ صبح دست به دو انفجار بزرگ زدند.
در انفجار نخست، گلدسته سمت چپ حرم و در انفجار دوم، گلدسته سمت راست حرم به طور کامل تخریب شد.
خرداد ۱۳۸۶-همه حرم ،همین است.
تخریب دوم-۲۳ خرداد ۱۳۸۶
تخریب دوم-اززاویه دیگر
سامرا-قبل ازتخریب
دومین تخریب حرم عسکریین
ازهمان زمان ،مهندس محمدکریمی،کاردرسامراراباطلاکاری درحرم عسکریین شروع کردکه این تنهاواحدفعال درسامرابود، که مسئولیتش با آقای کریمی بود.
مهندس محمد کریمی »هم اکنون «معاون صنعتی و هنری ستاد بازسازی عتبات عالیات کشور» است.
آخرین وضعیت حرم عسکریین-آذر ۱۳۹۹
آذر ۱۳۹۹سامرا
سرداب سامرا
سرداب سامرا-ورودی حرم
سرداب سامرا-شبستان
آذر ۱۳۹۹سامرا
سردارسلیمان درداخل ضریح
سرداب سامرا
شبستان سرداب-سامرا-محل اسکان واستراحت زوار-وبعضاً محل برگزاری نمازجماعت.
سرداب سامرا(سرداب غیبه)
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:فاصله(ارتفاع)قبورتاسطح زمین ۶/۵(شش ونیم )مترمی باشد(ازکف ضریح تااجساد مطهر،شش ونیم مترفاصله است)،فاصله سرداب با مرقد امامین عسکریین(ع) حدود ۲۴(بیست وچهار) متر می باشد.
مرقد عسکریین
مدفن ۲امام ومادرامام زمان(عج) وحکیمه خاتون(دختر امام جواد)عمه امام حسن عسکری است.
این عکس ازطرف زنانه گرفته شده،ازظرف مردانه برعکس است،سمتراست امام هادی وبعدامام عسکری وبعدنرجس خاتون ودرزیرپای امام حسن عسکری،حکیمه خاتون مدفون است،البته قبوردیگرهم دراین مدفون هستندکه ناپیداهستند.
سردارسلیمانی درسامرا
زوار-حرم
غبارروبی قبورعسکریین(علیهم السلام)توسط سردارسلیمانی
سامرا-سال ۱۳۹۸
سامرا-صحن
سامرا-سال ۱۳۹۸-روز
سامرا-سال ۱۳۹۸-شب
«سردار سلیمانی »محمدجلال مآب را به عنوان «رئیس ستاد بازسازی عتبات» منصوب کرد.
«حسن پلارک» رئیس ستاد بازسازی عتبات جای خود را به «مهتدس محمد جلال مآب» داد.
«جلال مآب» ۱۱ماه پیش از این جانشین و مشاور عالی پلارک در ستاد بازسازی عتبات بود.
«حسن پلارک »به عنوان «دستیار ویژه فرماندهی »منصوب شد ومسئول موکبهای اربعین.
شروع «ستادبازسازی عتبات»درعراق ازچه سالی بود؟ ۱۳۸۲
پس از سقوط صدام دیکتاتور ظالم عراق، ستاد بازسازی عتبات عالیات با پشتوانه بزرگ ملت ایران، اقدام به توسعه و بازسازی اماکن متبرکه عراق به خصوص حرمهای مطهر اهلبیت(ع) کرد. این ستاد هماکنون پس از ۱۲ سال به ستادی بزرگ، قوی و شناختهشده چه در عراق و چه در جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است.
فارس درمقدمه مصاحبه می نویسد:از این رو با «حسن پلارک» رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات در زمینه اقدامات این ستاد در این مدت ۱۲ سال به گفتوگو نشستهایم.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:باتوجه به این جمله«۱۲ سال قبل» که می شودسال۱۳۸۲-مصاحبه آقای پلارک درسال ۱۳۹۴بوده۱۲سال بریم عقب می شود۱۳۸۲
منبع:۰۵ بهمن ۱۳۹۴باشگاه خبرنگاران جوان به نقل ازخبرگزاری فارس.
فارس: فعالیت بازسازی عتبات عالیات توسط ستاد از چه سالی و چگونه آغاز شد؟
پلارک: در سال ۸۰ که آمریکاییها برای حذف صدام به عراق حمله کردند که البته هدف جمهوری اسلامی ایران هم حذف صدام بود، ما از موقعیت استفاده کردیم و با پتانسیلی که در اختیار داشتیم وارد عرصه عراق شدیم و امر بازسازی عتبات را آغاز کردیم.
پس از چند ماه بعد از حذف صدام، نیروهای مردمی عراق، سپاه بدر، مجلس اعلای اسلامی، قوات سیدالشهدا و حزبالدعوه اسلامی که پایگاهشان در ایران بود، عرصه را به دست گرفتند.
وضعیت «حرم امام حسین» قبل از شروع ستادبازسازی
پلارک:خدا به ما این توفیق را دارد که جزو نخستین گروههایی باشیم که بعد از سقوط صدام (۱۳۸۲)به کربلا مشرف شویم البته هدف ما کمکرسانی به مردم فلاکتزده عراق بود.
طبیعی بود که نیت داشتیم ابتدا زیارت و سپس به کمک مردم عراق برویم. ما ۱۲ شب رسیدیم به حرم امیرالمؤمنین(ع) و ساعت یک بامداد فردا شب به حرم سیدالشهدا(ع) رفتیم.
در هر ۲ زیارت درهای حرم بسته بود و درها را برای ما باز کردند و زیارت خوبی انجام دادیم. حتی در زیارت سیدالشهدا(ع) توفیق شد و حرم را جارو زدیم.
ما تصورمان این بود که حرم امیرالمؤمنین(ع) که پدر همه ائمه هستند یا حرم سیدالشهداء(ع) که آنقدر در روایات بر زیارت ایشان تأکید شده است، باید بسیار باشکوهتر از امام رضا(ع) که امام هشتم هستند، باشد و وقتی آن وضعیت را دیدیم باورمان نمیشد.
«پساب فاضلاب کربلا»درکنارحرم امام حسین(ع)
وقتی در حرم امیرالمؤمنین(ع) میرفتیم پایین شلوارمان را بالا میزدیم تا بالاآمدگی چاههای فاضلاب لباسهایمان را کثیف نکند یا برای زیارت حرم سیدالشهداء(ع) باید حتماً طهارت میکردیم.
درِ حرم امام حسین(ع) اثرات گلولهها و تخریب سنگها مشهود بود. درهای بزرگ حرم را موقع باز و بسته کردن باید ۳ نفر مهار میکردند تا از شدت تخریب و پوسیدگی «درب» واژگون نشود.
همچنین در زمان تبرک وقتی به سنگهای حرم دست میزدیم آنها پودر میشد و میریخت. این صحنهها برای ما خیلی زجرآور بود.
ما تصور نمیکردیم که عراقیها بگذارند ما بازسازی را انجام دهیم ولی توکل کردیم و از حرم امیرالمؤمنین(ع) شروع کردیم. وقتی کار را شروع کردیم نه تنها شاهد ممانعت عراقیها نبودیم بلکه آنها از ما استقبال بسیار خوبی کردند.
تخریب سنگفرشهای حرم امیرالمومنین(ع)؛ نخستین فعالیت بازسازی عتبات
اولین کاری که در عتبات کردیم به جای بازسازی تخریب سنگفرشهای حرم بود.
در آن زمان سنگفرشهای ایوان طلای امیرالمؤمنین(ع) بسیار خراب بود. به همراهانم گفتم که شروع کنیم به کندن این سنگها؛ آنها(عراقی ها) اعتراض کردندکه هنوز سنگ جدید از ایران نیاوردیم، بنده گفتم اول خراب میکنیم که بدانند باید اینجا درست شود و بعد از ایران سنگ میآوردیم.
بعد از آنکه سنگهای حرم را کندیم، تکهای از آن را آوردیم خدمت مقام معظم رهبری،
حضرت آقا فرمودند اجازه تولیت را گرفتهاید؟
آقای حسن پلارک می گوید: ما که آن سنگها را بدون اجازه آورده بودیم مجبور شدیم دوباره تمام سنگها را به همراه سنگهای جدید به عراق ببریم!.
در نهایت پس از یک ماه توانستیم سنگهایی که از ایران آورده بودیم را جایگزین سنگهای قدیمی کنیم و این تغییر مورد استقبال عراقیها قرار گرفت.
ولی درها زمانبر بود و تا یک سال ساخت و نصب آنها طول کشید. سرویسهای بهداشتی را به سرعت تعویض کردیم و سیستم فاضلاب آن را نیز تعمیر کردیم و چند سرویس هم بیرون حرم ساختیم.
رقابت بین کربلاییها و نجفیها، موجب ورود به بازسازی حرم امام حسین(ع) شد.
ما از رقابت بین نجفیها و کربلاییها استفاده کردیم و بازسازی حرم امام حسین(ع) و حرم حضرت عباس(ع) را آغاز کردیم. عملکرد آنقدر خوب بود و مردم هم پشتیبانی خوبی کردند که بعد از آن به کاظمین رفتیم.... ظاهراً این رقابت۲سال بطول انجامیده است....قسمتی ازمصاحبه رئیس پیشین ستادعتبات.
حاجقاسم سلیمانی درسال ۱۳۸۲ ستاد بازسازی عتبات عالیات رابنیانگذار کردند،البته
اسمش ستاد کمکهای مردمی به مردم عراق بود که و بعدها به ستاد بازسازی عتبات عالیات تغییر نام یافت.
۱۰ دی ۱۳۹۹ ایسنا،بنقل ازمصاحبه کیهان با«یوسف افضلی» رئیس مشارکتهای مردمی ستاد بازسازی عتبات عالیات
بعداز۸ماه مفقودالاثری ۱۳ دسامبر ۲۰۰۳(۲۲آذر۱۳۸۲) صدام حسین دستگیر میشود.
توضیحات مدیریت سایت-پیراسته فر:بغداد(پایتخت) در ۲۰ فروردین ۱۳۸۲ (۹ آوریل ۲۰۰۳) اشغال شد که سقوط بغداد مساوی با پایان حاکمیت ۲۴ ساله حکومت صدام حسین بود.
«صدام حسن» در ساعت ۸:۳۰ به وقت محلی روز ۲۲ آذر۱۳۸۲ (۱۳ دسامبر۲۰۰۳) در عملیاتی به نام «سپیدهدم سرخ» و در یک «چاله» در خانهای در روستای «الدور» نزدیک شهرزادگاهش( تکریت) دستگیر شد.
۵ نوامبر ۲۰۰۵(۱۴آبان ۱۳۸۴)صدام حسین -بعدازمحاکمه-به اعدام محکوم میشود.
وسرانجام صدام بعداز۳سال تحمل زندان در ۹ دی ۱۳۸۵ (۳۰ دسامبر ۲۰۰۶)صدام حسین اعدام می شود/پایان توضیحات.
آشنایی با شهر«سامرا» وشهر«بلد»
شهر سامرا در کرانه شرقی رود دجله، ۱۲۰ کیلومتری شمال بغداد میان راه بغداد ـ تکریت، حد فاصل روستای کرخ فیروز یا کرخ یاجدّا در شمال، و قریه مطیره در جنوب، قرار دارد. زمانی سامرا مرکز استان صلاح الدین بوده، وقبل ازآن (خلافت عباسی بین ۲۲۱ تا ۲۷۶ قمری)پایتخت عراق بوده که از شرق به استان تمیم (کرکوک)، از شمال به نینوا، از غرب به استان الانبار، و از جنوب به بغداد محدود می شود. جمعیت امروزه آن حدود ۱۵۰ هزار نفر می باشد، این شهر : سامره، سامراء، سامراه، سُرّمن رأی، سرور من رأی، ساء من رأی، عسکر، زوراء، تیرهان و ناحیه مقدسه نامیده شده است.
معتصم بالله خلیفهٔ عباسی (خلافت از ۲۱۸ قمری) دستور ساختن شهر را داد و پس از اتمام به آنجا نقل مکان کرد. بدین ترتیب پایتخت خلافت از شهر بغداد به سامرا منتقل شد. این شهر به نام سازنده آن عسکر المعتصم نیز نامیده می شد. لقب عسکری «حسن عسکری» امام یازدهم شیعیان برگرفته از این نام است.
۵۵سال«سامرا»پایتخت«مرکزحکومت»عراق بود
در سال ۲۲۱ق. و دوران حکومت معتصم عباسی فرزند هارون عباسی، پایتخت از بغداد به سامرا منتقل گردید و تا سال ۲۷۶ ادامه داشت. علت این انتقال، وجود عظیم سپاهیان ترک بود که معتصم آنان را به خدمت گرفته بود و چون شهر بغداد ظرفیت آن تعداد سرباز را نداشت و مزاحمت مردم را در پی داشت؛ تصمیم بر آن گرفت تا جای مناسبی را در نظر بگیرد و سامرا را انتخاب کرد. وی آن جا را آباد ساخت و دارالخلافه خواند و نظامیان ترک را در آن سکنا داد. سامرا در دوران معتصم به اوج قدرت و آبادانی رسید و کاخها، گردشگاهها، بازارها، مساجد و عمارتهای عظیم در آن ایجاد شد. این شکوه و عظمت تا دوران معتمد عباسی (حکومت ۲۵۶ - ۲۷۹ق) ادامه داشت تا اینکه وی پایتخت را به بغداد بازگرداند.
«معتضد»درمدت ۱۰سال خلافت،باشیعیان رابطه حسنه ای داشت.
ابوالعباس احمد بن الموفق شانزدهمین خلیفه عباسی (مدت خلافت از ۲۷۹ ه.ق تا ۲۸۹) ، متوکل عباسی ، معروف به المعتضد بالله، پس از وفات عمویش معتمد عباسی، به مقام خلافت نایل آمد.
وی، همانند ابوالعباس سفاحو منصور دوانقی، از میان خلفای بنی عباس، در حالی به خلافت و حکومت رسید، که این مقام را از پدر خویش به ارث نبرد و پدرش خلیفه نبود، ولی باقی خلفای عباسی، همگی از قدرت به جای مانده پدرشان استفاده کرد و خود، خلیفه زاده بودند و از همین راه به خلافت رسیدند
معتضد، در ایام حیات پدرش موفق عباسی، که کارگردان اصلی خلافت معتمد عباسی بود، کارهای بزرگی انجام و مبارزات زیادی بر ضد دشمنان خلافت به عمل آورد و پس از وفات عمویش معتمد عباسی در سال ۲۷۹ قمری به خلافت رسید.
وی، شانزدهمین خلیفه عباسی است.معتضد، خلیفه ای با تدبیر و در امر زمامداری، کاردان و باگذشت بود.
وی، پس از استقرار در کاخ خلافت، عبیدالله بن سلیمان را به وزارت منصوب کرد و پس از وفات عبیدالله، فرزندش قاسم بن عبیدالله را به این مقام برگزید.
هم چنین، ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق ازدیرا که مالکی مذهب بود، به قضاوت منصوب کرد و پس از وی، پسر عمویش اسماعیل را به این مقام انتخاب نمود
سرانجام در ۴۷ سالگی، در ۲۳ ربیع الثانی، سال ۲۸۹ قمری، در بغداد فوت کرد.
معتضد عباسی با آل ابی طالب و علویان مهربان بود و معترض آنان نمی شد و در مقابل، تلاش می کرد که به آنان خدمتی نماید.
معتضد با بنی امیه بسیار دشمن بود و در سال ۲۸۳ قمری، دستور داد که در منابر و سخنرانی ها، معاویه بن ابی سفیان و فرزندش یزید بن معاویه را لعنت کنند و آن دو را به خاطر دشمنی با امیرمؤمنان علی علیه السلام و فرزندانش، ناسزا گویند.با این که وزیرش عبیدالله بن سلیمان که در باطن، ناصبی و دشمن اهل بیت بود، وی را از این کار باز می داشت و می گفت که اهل سنت، از سب و لعن معاویه ناراحت می شوند و ممکن است عکس العمل منفی نشان داده و نظم خلافت را بر هم زنند؛ ولی معتضد، اعتنایی به گفتارش نکرد و دستور سب و لعن آن دو(معاویه+یزید) را صادر کرد.
«معضد»خودش یک «شعیه» بوده وحامی «اهل البیت» بطوریکه نام ۲فرزندش «علی» و«ابوالفضل»گذاشت.
البته در میان خلفای اسلامی (خلفای راشدین، اموی و عباسی) تنها «مکتفی بالله »است که نامش به مانند نام مبارک امیر المومنان علی بن ابی طالب ،علی و کنیه اش به مانند کنیه مبارک امام حسن مجتبی (علیه السلام)، ابومحمد است.
نام کاملش(ابواحمدعلی المکتفی بالله ابن المعتضد بن ابی احمدبن المتوکل)بود ،در دوران مکتفی، سامانیان در ایران قدرت یافتند
متکفی بالله(متولدرجب ۲۶۴ قمری) هفدهمین خلیفه سلسله عباسیان بودکه از سالهای ۹۰۲ تا ۹۰۸ میلادی به مدت ۶ سال و ۶ ماه زمامداری کرد و سرانجام در سی و یک سالگی، در هفدهم ذی القعده ۲۵۹ قمری فوت کرد.
*ابوالفضل جعفر بن معتضد، هجدهمین خلیفه عباسی است. وی برادر مکتفی و پسر معتضد میباشد. او سیزده ساله بود که وقتی "مکتفی" از دنیا رفت ،به خلافت رسید و اماپس از چندی امرای لشگر، وی را از خلافت خلع کردند و عبدالله بن معتز ،نواده متوکل را به خلافت رساندند. پس از چندی وی را ازنیز خلافت عزل کردند ومجدداً«ابوالفضل»۱۴ساله را به خلافت نشاندند. و مدت حکومتش بیست و چهار سال و یک ماه به طول انجامید و در سال سیصد و شانزده، یا سیصد و بیست هجری کشته شد و بیش از سی و هشت سال زندگی نکرد.
نام کامل«المقتدر» (أبو الفضل جعفر بن المعتضد المقتدر بالله)است
به فرمان ابوالفضل جعفر مقتدر، حسین «منصور حلاج»،را به جرم «کُفرگویی و الحاد» پس از شکنجه وشلاقزدن در ملاعام به دار آویختند. ، سپس دست و پا و سرش را بریدند و پیکرش را سوزاندند و خاکسترش را به رود دجله ریختند.
از ویژگى هاى شهر«سامرا» خیابان کشى هاى منظم و مستقیمى است، که نمونه آن در شهر های دوران ساسانی دیده می شود، و در عراق کمتر یافت مى شود.
به گفته یاقوت حموی، «سامراء »را «سام بن نوح» ساخته است، و شاید وجه تسمیه آن به سامرا نیز همین باشد،
معنی واژه پارسی «سام راه» یعنی راه عبور و مرور سام فرزند نوح، و«سام» یعنی شهری که برای سام ساخته شده است.
برخی نیز سامرا را نامی آرامی دانسته اند، که در متون کهن رومی سومرا نوشته شده است. در شاهنشاهی ساسانیان، این منطقه التیرهان نام داشت، و زیر سلطه ایران بود، و مردم آن به پرداخت مالیات به پادشاهان ایرانی ناچار بودند. مورخان یکی از دلایل وجه تسمیه آن به ساءمره (محل حساب) را همین موضوع دانسته اند.
در شهرسامرا گورستانی کاوش شده، که قدمت آن به هزاره پنج ق.م، می رسد، که وجود تمدن کهن شهر نشینی را ثابت می کند. در حفاریها آثاری بدست آمده، که نشان می دهد در دوران حکومت اشکانیان، سامراء از مراکز تمدن بوده است. در دوران شاهنشاهی ساسانیان، به لحاظ موقعیت مناسب آب و هوایی، همواره مورد توجه پادشاهان ایران بود، و بنا های با شکوهی ساختند، که امروزه بقایای برخی از آن ها باقی است. با تسلط رومیان بر این منطقه مردم آن به مسیحیت گرویدند، و به دنبال جنگ های ایران و روم، این شهر دچار آسیب های کلی شد.
« سامراء» همراه دیگر شهر های عراق در سال ۱۴ ق بدست مسلمانان افتاد. از این هنگام تا پایان قرن دوم هجری تنها یک دیر در سامراء وجود داشت. البته برخی از خلیفه های اسلامی از جمله منصور و هارون کوشیدند آن را آباد کنند، و حتی هارون قصری اطراف آن ساخت و کانالی در آن حفر کرد.
«پایتخت»خلافت عباسی بین ۲۲۱ تا ۲۷۶ قمری به سامراء انتقال یافت، این شهر در دوره معتصم بسیار آبادان شد، و به اوج شکوفایی و جلال خویش رسید. معتصم دیوار بزرگ و محکمی از آجر پیرامون آن و قصری برای سکونت خود ساخت، و در کنار آن بازار، کاروانسرا و مسجد برپا کرد، و هر یک از سردارانش را دستور داد تا عمارتی بنا کنند. در دو سمت رود هر یک از خلیفه ها کاخ ها و بنا های زیبایی ساختند، کاخ های متصل به شهر تا هفت فرسنگ در امتداد رودخانه جای داشتند. در سمت غرب دجله هم کاخ ها و بنا های زیادی ساخته شد.
« سامرا» هنگام مرگ معتصم به اندازه ای باشکوه و آباد بود، که با «بغداد» رقابت داشت.
مدت ۵۹ سالی که سامرا پایتخت عراق بود(۲۲۰ - ۲۷۹) هشت نفر از خلفای عباسی در سامرا بودند:
۱ - معتصم ۲۱۸ - ۲۲۷
۲ - واثق ۲۲۷ - ۲۳۲
۳ - متوکل ۲۳۲ - ۲۴۷
۴ - منتصر ۲۴۷ - ۲۴۸
۵ - مستعین ۲۴۸ - ۲۵۲
۶ - معتز ۲۵۲ - ۲۵۵
۷ - مهتدی ۲۵۵ - ۲۵۶
۸ - معتمد ۲۵۶ - ۲۷۹
در این سالها، سامرا همواره دستخوش درگیری های داخلی و جریان های سیاسی بود،
«معتضد بالله» شانزدهمین خلیفه عباسی، پایتخت خلافت اسلامی را به بغداد انتقال داد. ، سامرااز رونق افتاد .
و بعدها که مجدداً این شهرسروسامانی گرفت ومرکزاستان «صلاح الدین »شد واما بدستور«صدام حسین»،مرکزاستان« از سامرا به تکریت»زادگاهش-تغییریافت
جمعیت شهرستان سامرا به ۳۰۰هزارنفرمی رسد درصورتیکه «تکریت» جمعیتی حدود۲۶۰هزارنفردارد.
نام کامل«المقتدر» (أبو الفضل جعفر بن المعتضد المقتدر بالله)است
به فرمان ابوالفضل جعفر مقتدر، حسین «منصور حلاج»،را به جرم «کُفرگویی و الحاد» پس از شکنجه وشلاقزدن در ملاعام به دار آویختند. ، سپس دست و پا و سرش را بریدند و پیکرش را سوزاندند و خاکسترش را به رود دجله ریختند.
توضیح نگارنده-پیراسته فر:جدول- اسامی خلفای« بنی امیه» در۹۰سال حکمرانی و ۵۲۴ سال خلافت «بنی عباس« را باذکرمدت خلافت خواهیددید.
نام | شروع | مدت حکومت | پایان | باکدام امام همزمان بود |
۱-ابو العباس عبد الله سفاح | ۱۳۲ق | ۴سال | ۱۳۶ق | |
۲-ابو جعفر عبد الله منصور(بغدادپایتخت) | ۱۳۷ق | ۲۱سال | ۱۵۸ق | ۱۴۸تولدامام رضا |
۳-ابو عبد الله محمد المهدی | ۱۵۸ق | ۱۱سال | ۱۶۹ق | |
۴-ابو محمد موسی الهادی | ۱۶۹ق | ۱سال | ۱۷۰ق | امام رضا ۲۰ سال امامت |
۵-ابو جعفر هارون الرشید | ۱۷۰ق | ۲۳سال | ۱۹۳ق | ۱۸۳آغازامامت امام رضا |
۶-ابو موسی محمد امین(فرزندهارون-زبیده) | ۱۹۳ق | ۵ سال | ۱۹۸ق | ۱۹۵تولدامام جواد |
۷-ابو جعفر عبد الله مأمون(فرزندهارون) | ۱۹۸ق | ۲۰سال | ۲۱۸ق | ۲۰۳ آغازامامت امام جواد |
۸-ابو اسحاق محمد معتصم | ۲۱۸ق | ۹سال | ۲۲۷ق | ۲۲۰شهادت امام جواد |
۹-ابو جعفر هارون الواثق | ۲۲۷ق | ۵ سال | ۲۳۲ق | تولدامام هادی۲۱۲مدینه |
۱۰-ابو الفضل جعفر المتوکل(پایتخت سامرا) | ۲۳۲ق | ۱۵سال | ۲۴۷ق | امامت:سال۲۲۰ |
۱۱-ابو جعفر محمد المنتصر | ۲۴۷ق | ۱سال | ۲۴۸ق | سال۲۳۴احضار به سامرا |
۱۲-ابو العباس احمد المستعین | ۲۴۸ق | ۴سال | ۲۵۲ق | مدت امامت:۳۳سال |
۱۳-ابو عبد الله محمد المعتز | ۲۵۲ق | ۳ سال | ۲۵۵ق | شهادت امام هادی۲۵۴ |
۱۴-ابو اسحاق محمد المهتدی | ۲۵۵ق | ۱سال | ۲۵۶ق | تولدامام عسکری۲۳۲ |
۱۵-ابو العباس احمد المعتمد | ۲۵۶ق | ۲۳سال | ۲۷۹ق | ۲سالکی انتقال به سامرا |
۱۶-ابو العباس احمد المعتضد | ۲۷۹ق | ۱۰سال | ۲۸۹ق | |
۱۷-ابو محمد علی المکتفی | ۲۸۹ق | ۶ سال | ۲۹۵ق | |
۱۸-ابو الفضل جعفر المقتدر | ۲۹۵ق | ۱سال | ۲۹۶ق | شهادت:سال۲۶۰ |
۱۹-ابو منصور محمد القاهر | ۳۱۷ق | ۱سال | ۳۱۷ق | |
۲۰-ابو الفضل جعفر المقتدر | ۳۱۷ق | ۳ سال | ۳۲۰ق | |
۲۱-ابو منصور القاهر | ۳۲۰ق | ۲ سال | ۳۲۲ق | |
۲۲-ابوالفضل الرضی(فرزندمقتدر) | ۳۲۲ق | ۷ سال | ۳۲۹ق | |
۲۳-ابو اسحاق ابراهیم المتقی (فرزندمقتدر) | ۳۲۹ق | ۴ سال | ۳۳۳ق | |
۲۴-ابو القاسم عبد الله المستکفی | ۳۳۳ق | ۱سال | ۳۳۴ق | |
۲۵-ابو القاسم فضل المطیع | ۳۳۴ق | ۲۹سال | ۳۶۳ق | |
۲۶-ابو الفضل عبد الکریم طائع | ۳۶۳ق | ۱۸سال | ۳۸۱ق | |
۲۷-ابو العباس احمد القادر | ۳۸۱ق | ۴۱سال | ۴۲۲ق | |
۲۸-ابو جعفر عبد الله القائم | ۴۲۲ق | ۴۵سال | ۴۶۷ق | |
۲۹-ابو القاسم عبد الله مقتدی | ۴۶۷ق | ۲۰سال | ۴۸۷ق | |
۳۰-ابو العباس احمد المستظهر | ۴۸۷ق | ۲۵سال | ۵۱۲ق | |
۳۱ -ابو منصور فضل المسترشد | ۵۱۲ق | ۱۷سال | ۵۲۹ق | |
۳۲ -ابو جعفر منصور الراشد | ۵۲۹ق | ۱ سال | ۵۳۰ق | |
۳۳ -ابو عبد الله محمد المقتفی | ۵۳۰ق | ۲۵سال | ۵۵۵ق | |
۳۴ -ابو المظفر یوسف المستنجد | ۵۵۵ق | ۱۲سال | ۵۶۶ق | |
۳۵ -ابو محمد الحسن المستضیء | ۵۶۶ق | ۹ سال | ۵۷۵ق | |
۳۶ -ابو العباس احمد الناصر | ۵۷۵ق | ۴۷سال | ۶۲۲ق | |
۳۷ -ابو نصر محمد الظاهر | ۶۲۲ق | ۱ سال | ۶۲۳ق | |
۳۸ -ابو جعفر منصور المستنصر | ۶۲۳ | ۱۷سال | ۶۴۰ق |
آخرین حاکم عباسیان:ابو احمد عبد الله مستعصم که (۱۶ سال)برتخت سلطنت نشست،که درسال ۶۵۶ هجری قمری باهجوم مغولان سلطنتشان پاشیده شد،به حلب(سوریه)کوچیدند وآنجاهم عرصه برآنهاتنگ شد،رفتند پرچمشان رادر«شام»برافراشتند که آنجاهم زیادداوم نیاوردند،رفتندمصر./پایان توضیحات نگارنده.
از ویژگى هاى شهر«سامرا» خیابان کشى هاى منظم و مستقیمى است، که نمونه آن در شهر های دوران ساسانی دیده می شود، و در عراق کمتر یافت مى شود.
در سال ۲۲۱ق. و دوران حکومت معتصم عباسی فرزند هارون عباسی، پایتخت از بغداد به سامرا منتقل گردید و تا سال ۲۷۶ ادامه داشت. علت این انتقال، وجود عظیم سپاهیان ترک بود که معتصم آنان را به خدمت گرفته بود و چون شهر بغداد ظرفیت آن تعداد سرباز را نداشت و مزاحمت مردم را در پی داشت؛ تصمیم بر آن گرفت تا جای مناسبی را در نظر بگیرد و سامرا را انتخاب کرد. وی آن جا را آباد ساخت و دارالخلافه خواند و نظامیان ترک را در آن سکنا داد. سامرا در دوران معتصم به اوج قدرت و آبادانی رسید و کاخها، گردشگاهها، بازارها، مساجد و عمارتهای عظیم در آن ایجاد شد. این شکوه و عظمت تا دوران معتمد عباسی (حکومت ۲۵۶ - ۲۷۹ق) ادامه داشت تا اینکه وی پایتخت را به بغداد بازگرداند.
حضور دو امام شیعه+مادرامام زمان+عمه امام زمان
متوکل در سال ۲۳۳ق مصمم شد تا امام هادی (ع) را از مدینه به سامرا بیاورد. علت این امر را رسیدن گزارشهایی حاکی از میل مردم به امام هادی(ع) ذکر کردهاند. متوکل امام هادی (ع) را از مدینه به بغداد و سپس به سامرا آورد و ۲۰ سال و ۹ ماه در آنجا ساکن بود تا اینکه همانجا در زمان حکومت معتز مسموم شده و شهید شد و در همانجا مدفون شد.
امام حسن عسکری(ع) نیز به همراه پدرش در سال ۲۳۳ق به سامرا احضار شد و تا پایان عمرشان در همان جا بودند امام عسکری(ع) در ۱ ربیعالاول سال ۲۶۰ق بیمار شد و در هشتم همان ماه، در سن ۲۸ سالگی در (سامرا) درگذشت و در خانهای که پدرش دفن شده بود، مدفون شد.طبرسی (متوفای ۵۴۸ق) می نویسد: بیشتر اصحاب ما ( علمای شیعه) بر این باورند که علت درگذشت امام عسکری(ع)، مسمومیت بوده است.
حوزه ۲۳ساله علمیه سامرا
در شعبان ۱۲۹۰ق. میرزای شیرازی از مراجع تقلید شیعه، به شهر سامرا کوچ کرد و در آنجا حوزه علمیه تأسیس کرد. در این حوزه علمای بزرگی مانند سید حسن صدر، سید محسن امین، محمد جواد بلاغی، آغا بزرگ تهرانی. تربیت شدند. فتوای تحریم تنباکو در مدت اقامت میرزا در سامرا صادر شد
فوت میرزاری شیرازی
سید محمدحسن حسینی شیرازی مرجع عام شیعه در سن ۸۲ سالگی(متوفی ۱۳۱۲) در سامرا در اثر مسمومیت درگذشت. قبر او در یکی از حجرات صحن حرم علی بن ابیطالب در شهر نجف قرار دارد.
درروایتی آمده که میرزا در اواخر عمر به مرض سل مبتلا شد و سرانجام در شب چهارشنبه ۲۴ شعبان ۱۳۱۲(۰۱ اسفند ۱۲۷۳) در هشتاد و دو سالگی در شهر سامرا درگذشت. جنازه او با حضور علما و انبوه مردم سوگوار از سامرا به نجف اشرف برده شد و در جنب باب طوسی دفن گردید.
پس از وفات میرزای شیرازی در سال ۱۳۱۲ق.، شیعیان هم کمکم سامرا را ترک کرده و به سمت دیگر شهرهای شیعهنشین بهویژه در جنوب عراق یعنی کربلای معلی و نجف اشرف کوچ کردند. بر همین اساس، سامرا آرامآرام به یک شهر سنینشین تبدیل شد. در دوران چند دهه از حکومت رژیم منحله حزب بعث، تقریبا حضور شیعیان در سامرا به صفر رسید.
این مسجد ۵۰ متر بالاتر از سطح دریا قرار دارد و به صورت ۵ حلقه دایرهای است که بر روی هم سوار شدهاند و همه اینها بالای سطحی مربع شکل قرار دارند. این حلقههای دایرهای در پایان به اتاقکی منتهی میشوند.
صحن مسجد ۱۳۰ در ۱۱۰ متر است و در جنوب آن شبستان و در سه طرف دیگر رواقهایی قرار دارد.
شبستان دارای ۲۵ فرشانداز بوده است که با ۲۴ ردیف نُه ستونیِ عمود بر دیوار قبله از یکدیگر مجزا میشدهاند.
رواقهای شرقی و غربی هر کدام ۲۳ فرشانداز با ۲۲ ردیفِ چهار ستونیِ موازی با دیوار قبله و رواق شمالی ۲۵ فرشانداز با ۲۴ ردیف چهار ستونی داشتهاند.
در مجموع، این مسجد دارای ۴۶۴ ستون بوده است.
آثار باقیمانده نشان میدهد که ستونهای مسجد هشت گوش و آجری بوده و بر ته ستونهایی مربع شکل به ضلع ۲،۰۷ متر قرار داشتهاند.
سطح ستونها برای اینکه مرمرین به نظر آیند، گچاندود و رنگشده بود.
ابعاد دیوارهای مسجد ۱۶۰×۲۴۰ متر است آنچه بر اهمیت معماری این مسجد می افزاید گلدسته آن است که به «ملویه» شهرت دارد و در شمال برج و باروی مسجد و در فاصله ۲۵ متری آن ساخته شده است. ساختمان این گلدسته مخروطی شکل است که بر قاعده ای مربع به طول ۳۲ متر قرار دارد.
این مأذنه بر خلاف سنت تمام گلدسته ها، که راه رسیدن به بام آن از پله هایی است که درون مأذنه تعبیه شده، از بیرون آن می باشد؛ از این رو پله ها گِرداگرد سطح بیرونی گلدسته را دور زده و به بام آن که در ارتفاع ۵۳ متری از زمین است می رسد.
بنا به روایت مورخان، متوکل مبلغ ۵ میلیون درهم برای ساختمان این مسجد هزینه کرده است.
مسجد
جامع سامرا؛ برخوردار از مناره ای ۵۳ متری و حلزونی شکل. مسجد جامع سامرای
عراق، در دوران عباسی ها ساخته شد که مناره حلزونی است.
مسجدجامع سامرا ۱۷ هکتار مساحت دارد و وسعت ساختمان خود مسجد نیز ۳۸۰۰۰ مترمربع است. این مسجد تا ۴ قرن بعد از ساختش به عنوان بزرگترین مسجد زمان خود محسوب میشد اما در سال ۱۲۷۸ به دست مغولها تخریب شد.
یکی از اعجابانگیزترین بخشهای این مسجد، مناره ملویه (Malwiya) است که به وسیله یک پل به بنای اصلی مسجد متصل شده است.
رفتن به بالای این مناره کارآسانی نیست،چون بایدپنج دوربزنی باحفاطت نیم بند،یک دستگیره به ارتفاع یک متری دارد که هرآن احتمال سقوط است،معمولاً مناره هارا ازداخل می روندبالا ودراینجابایدبادورزدن بری بالا.
این مناره فرم حلزونی شکل دارد و با ارتفاع ۵۳ متر جزء بلندترین منارههای دنیای اسلام به شمار میرود. طراحی منحصر به فرد این مناره بیش از پیش بر اهمیت و جذابیت آن افزوده است.
نگارنده-پیراسته فر:روزجمعه۱۴اسفند۱۳۹۴بایکی ازدوستان مهندسی عتبه عسکریین (مهندس حسین) رفتیم برای تحقیق درباره مناره ملویه که ازنزدیک فضای مسجدومناره راببینم ،این همان مسجدی است که فقط دیوارهایش باقی مانده -درداخل محوطه قدیمی این دیوار ستونهایی بامهندسی دقیق ،محکم باقی مانده ضخامت پایه ستونهای مسجد درطول ۳۵ عدد ودرعرض ۲۳تابوده،هرستون مسجد که باقی مانده یک متروبیست وپنج سانتی متراست.،من همه پله هارابادقت شمردم
پله هایی که یک فردرا به ارتفاع ۵۳ متری بالای این مناره می رساند۳۲۳پله است وهرپله طولش۲متر وعرضش ۷۰سانتی متر است.
این راه پرپیچ وخم فقط درکناره متصل به بدنه مناره دستگیره کشیده شده ولی درقسمت دیگرهیچ حفاظی نداردً وبمحض کوچکترین غفلت ویا تنه خوردن مردمی که درحال رفت وبرگشت این مسیرهستند ویا پیچ خوردن پاها ،افتادن ،سقوط ومرگ،بعیدنیست
درهمینجایی که من هستم-برجک-مأذنه مسجدبوده است
مناره ملویه این راهپلهها به صورت مارپیچ در قسمت بیرونی آن تعبیه شدهاند.
این مناره پیچ در پیچ بر روی سطحی مربع شکل سوار شده است و در بالای راهپلهها به اتاقکی کوچک میرسد.
باسقوط صدام ۲۸ اسفند۱۳۸۱( ۱۹ مارس ۲۰۰۳)وحاکمیت چندساله امریکادرعراق ،جان ومال عرض عراقیان دست امریکاافتاد آثار باستانی عراق نیزدرامان نمایند یاغارت کردند ویاتخریب،همین ملویه،اتاقک -سقف مناره شده بود،دیده بانی امریکایی ها.