پیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلیپیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلینشانههای شیمیایی ستارگانی پرجرم(هیولاهای آسمانی)خوشه های کروی
«خوشه‌های کروی» جدید در «کهکشان جی‌ان-ز۱۱»(GN-z11) یافته شدند که بیش از ۱۳ میلیارد سال نوری از ما فاصله دارد و نوری که ما از آن می‌بینیم تنها ۴۴۰ میلیون سال پس از«بیگ بنگ»(انفجار بزرگ) پدید آمده است.
«کهکشان راه شیری» ما که بیش از ۱۰۰ میلیارد ستاره دارد، حدود ۱۸۰ «خوشه کروی» دارد.
در درون کهکشانی که بیش از ۱۳ میلیارد سال نوری از ما فاصله دارد، «تلسکوپ فضایی جیمز وب» رد «ستارگان کلان‌جرمی» را رصد کرده است که پیش از این ناشناخته مانده بودند.
یورونیوز(۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲)نوشت:اخترشناسان می‌گویند تصاویر «تلسکوپ فضایی جیمز وب» به آنان کمک کرده است تا نشانه‌های شیمیایی ستارگانی پرجرم، موسوم به «هیولاهای آسمانی» را که میلیون‌ها برابر خورشید تلالو دارند، شناسایی کنند.
تاکنون بزرگترین ستارگانی که توسط دانشمندان مشاهده شده‌اند جرمی در حدود ۳۰۰ برابر خورشید داشته‌اند. این در حالی است که ستاره‌های تازه کشف شده دارای جرم تخمینی ۵ تا ۱۰ هزار برابر خورشید هستند.
پیشتر در سال ۲۰۱۸ گروهی از محققان اروپایی در تلاش برای توضیح یکی از اسرار بزرگ «نجوم »وجود چنین«ستارگان پرجرمی»(supermassive stars) را پیش‌بینی کرده بودند، با این حال تا کنون نشانه‌ای از وجود آنان مشاهده نشده بود.
برای دهه‌ها است که تنوع بزرگ ستارگان مختلف، که در «خوشه‌های کروی» جای دارند، فکر اخترشناسان را به خود مشغول کرده است. این خوشه‌ها که اکثراً بسیار قدیمی هستند، می‌توانند میلیون‌ها ستاره را در فضای نسبتاً کوچکی در خود جای دهند.
پیشرفت‌ها در نجوم تعداد فزاینده‌ای از «خوشه‌های کروی» را نشان داده است که گمان می‌رود حلقه مفقوده بین نخستین ستاره‌های جهان و اولین کهکشان‌ها باشند.
«کهکشان راه شیری» ما که بیش از ۱۰۰ میلیارد ستاره دارد، حدود ۱۸۰ «خوشه کروی» دارد.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر: این تصویر «مادون قرمز» که وسعتش ۳.۲ سال نوری است، «ناحیه مرکزی خوشه ستارگان عظیم» در هسته «راه شیری» را نشان می دهد که حدود ۲۷۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد.
یورونیوزدرادامه نوشت:چرا ستارگان این خوشه‌ها، علیرغم اینکه احتمالاً همه در یک زمان و از یک ابر گازی به دنیا آمده‌اند، دارای چنین عناصر شیمیایی متنوعی هستند؟
باتوجه به اینکه خوشه‌های بسیاری از ستارگان دارای عناصری هستند که «برای تولید به مقادیر عظیمی از گرما نیاز دارند.»
«دمای مرکز خورشید در حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیون درجه سانتیگراد است»
برای مثال آلومینیوم که شکل‌گیری‌اش محتاج دمای ۷۰ میلیون درجه سانتیگراد است. این درجه حرارت بسیار بالاتر از دمایی است که تصور می‌شود ستارگان در هسته خود به آن برسند. برای مثال دمای مرکز خورشید در حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیون درجه سانتیگراد است.
محققان در تلاش برای پاسخ به این سوال به یک راه حل ممکن رسیدند: یک ستاره بسیار پرجرم باید وجود داشته باشد که «آلودگی» شیمیایی را باعث شده و این مواد را به بیرون پرتاب می‌کند. آنها می‌گویند این ستارگان عظیم از برخوردهای پی در پی در خوشه‌های کروی فشرده به وجود آمده‌اند.
دانشگاه-ژنو-سوئیس.PNG)
«کورین شاربونل»اخترفیزیکدان در دانشگاه ژنو و نویسنده اصلی این مطالعه، در این باره به خبرگزاری فرانسه گفت: «یک نوع ستاره مادر ستاره‌های بیشتری را در دل خود می‌پروراند. در واقع مانند یک رآکتور هسته‌ای عظیم به طور مداوم توسط ماده تغذیه می‌شود و سپس مقدار زیادی از آن را به بیرون پرتاب می‌کند.»
این به اصطلاح «آلودگی» دور ریخته شده به نوبه خود ستاره‌های جوان در حال شکل‌گیری را تغذیه می‌کنند. در واقع آن ستاره‌ها هر چه به ستاره پرجرم نزدیک‌تر باشند، تنوع بیشتری از مواد شیمیایی دریافت می‌کنند.
خوشه‌های کروی جدید در «کهکشان جی‌ان-ز۱۱»(GN-z11) یافته شدند که بیش از ۱۳ میلیارد سال نوری از ما فاصله دارد و نوری که ما از آن می‌بینیم تنها ۴۴۰ میلیون سال پس از بیگ بنگ یا انفجار بزرگ پدید آمده است.
ین کهکشان توسط «تلسکوپ فضایی هابل» در سال ۲۰۱۵ کشف شد و تا همین اواخر رکورد دوردست‌ترین کهکشان مشاهده‌شده را در اختیار داشت. در نتیجه تلسکوپ جیمز وب نیز به عنوان یکی از اولین هدف‌های خود بر روی آن تمرکز کرد و نخستین رصدها در سال گذشته منتشر شد.
اخترشناسان می‌گویند «تلسکوپ جیمز وب» دو حقیقت مهم را درباره آنها نشان داده است:
یکی «چگالی ستارگان» در «خوشه های کروی»
و دیگری وجود فراوانی«نیتروژن ستارگان».
کشف دوم از آن جهت مهم‌تر است که «برای تولید نیتروژن به دماهای شدید نیاز است» دمایی که محققان معتقدندکه این دما تنها می‌تواند توسط یک ستاره پرجرم تولید شود.
عمر ستارگان پرجرم
دانشمندان تخمین می‌زنند که «عمر متوسط ستارگان پرجرم» تنها حدود دو میلیون سال است؛ امری که «در مقیاس زمانی کیهانی تنها یک چشم به هم زدن محسوب می‌شود.»
با این حال، آنها گمان می‌کنند که «خوشه‌های کروی» تا حدود دو میلیارد سال پیش وجود داشته‌اند و درنتیجه هنوز می‌توانند آثار بیشتری از «ستارگان کلان پرجرم» خود را آشکار کنند.
