ایران به کدام کشورها(برق)صادرمی کندوازکدام کشورواردات برق داریم؟

​درصدد صادرات برق به اروپاهستیم.

ایران به ۳ کشور «عراق، پاکستان و افغانستان» برق صادرمی کنیم و از۳ کشور « آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان»  برق واردکنیم ،با کشور «ترکیه« تبادل دوطرفه یعنی هم صادرات و هم واردات انجام می‌شود.

صادرات برق ایران چقدر است؟  ۳۰۰۰ مگاوات
«مجموع تبادل برق ایران با کشورهای همسایه ۳۰۰۰ مگاوات است».

و قرار شده که«با کشور ترکیه نیز به‌زودی عملیات تبادل(واردات وصادرات برق) به طور رسمی آغاز شود»

ایسنا (۲۳ فروردین ۱۴۰۳)نوشت:«ایران با ۹۳ هزار مگاوات ظرفیت منصوبه یکی از کشورهای بزرگ تولیدکننده برق در منطقه است» و در حال حاضر با تمام کشورهایی که مرز خاکی دارند، تبادل انرژی انجام می‌دهد.

این موضوع در حالی است که از سه کشور شمالی آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان واردات و به سه کشور عراق، پاکستان و افغانستان صادرات برق انجام می‌شود. همچنین با کشور ترکیه تبادل دوطرفه یعنی هم صادرات و هم واردات انجام می‌شود.

سیاست کشور در تبادل برق بر محور تراز صفر دنبال می‌شود، بر این اساس در مواقعی که مازاد تولید وجود دارد، برق به کشورهای هدف صادر می‌شود و در زمان کمبود آن که بیشتر در فصل گرم سال است، واردات صورت گیرد.

در این سیاست با توجه به تفاوت ساعت شرعی، روزهای تعطیلی و اوج بار موضوع واردات تعادل پیدا می کند (ترکیه روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل است و ایران پنجشنبه و جمعه و بر این اساس و پیک ایران و ترکیه نیز با یکدیگر تفاوت دارد).

مطالعاتی در حال انجام است که اتصال الکتریکی به کشور قطر میسر شود، مجموع تبادل الکتریکی که میان ایران و همسایگان انجام می‌شود بیش از ۳ هزار مگاوات است.

واردات و صادرات برق با ترکیه

افزایش تبادل برق با ترکیه از ۵۰ به ۴۵۰ مگاوات در دو سال گذشته

اخیرا نیز وزیر نیرو با وزیر انرژی ترکیه دیداری داشتند و مذاکراتی در این راستا صورت گرفت.

در سال‌های گذشته ظرفیت تبادل الکتریکی بالغ بر ۵۰ مگاواتی بین ایران و ترکیه فعال بود اما در دو سال گذشته ارتباط الکتریکی حدود ۴۵۰ مگاوات در نقطه مرزی وان با احداث پست «HBDC back to back» ایجاد شد.

توضیحات مدیریت سایت-پیراسته فر:سیستم های HVDC «پشت به پشت»(back to back)

​
در «پیکربندی پشت به پشت»(back to back) یا «B2B» هر دو مبدّل. «یکسو کننده» و«اینورتر» در همان ایستگاه ترمینال نصب شده و پشت به پشت به یکدیگر متصل می شوند. این دو سیستم برق متناوب را به هم متصل می کند، یعنی AC را با استفاده از یکسو کننده به DC تبدیل می کند و سپس بلافاصله با استفاده از اینورتر DC را به AC تبدیل می کند.

​

برای اتصال ۲ سیستم برق متناوب ناهمزمان استفاده می شود که عبارتند از:

دو سیستم AC یا شبکه های برق دارای فرکانس های مختلف.
این دو سیستم فرکانس یکسانی دارند اما اختلاف فاز دارند.
«سیستم HVDC »دو ترمینال
در پیکربندی‌های HVDC دو ترمینالی، دو ایستگاه پایانه مجزا وجود دارد، یعنی ایستگاه‌های مبدل که یکی از آن‌ها یکسوکننده و دیگری یک اینورتر است. پایانه ها توسط خط انتقال HVDC به یکدیگر متصل می شوند تا نیرو را در مسافت طولانی انتقال دهند.

هیچ خط انتقال موازی (هیچ گونه ضربه میانی) از خط انتقال آن وجود ندارد به همین دلیل به آن انتقال نیرو نقطه به نقطه نیز می گویند. برای تامین برق بین دو نقطه بسیار دور از یکدیگر استفاده می شود.

«سیستم دو ترمینال HVDC نیازی به قطع کننده مدار HVDC ندارد» زیرا قطع کننده مدار AC در سمت AC می تواند برای قطع برق خط DC در صورت تعمیر و نگهداری و رفع خطا استفاده شود. قطع کننده های مدار جریان متناوب در مقایسه با قطع کننده های مدار DC از نظر طراحی بسیار ساده تر و از نظر قیمت ارزان تر هستند./پایان توضیحات.

 ایسنا درادامه نوشت:در سال گذشته دوره آزمایشی بهره برداری از این خط سپری شد و در تراز صفر میزان تبادل برق بین دو کشور(ایران-ترکیه) تا ۴۵۰ مگاوات به شکل دو طرفه صورت گرفت و وضعیت انتقال کاملا پایدار بود.

با سفر اخیر وزیر انرژی ترکیه به ایران بهبود شرایط تبادل تجاری (واردات در زمان نیاز کشور و صادرات آن در صورت داشتن انرژی مازاد) مورد مذاکره قرار گرفت و در نتیجه مقرر شد که تیم های تخصصی و کارشناسی مورد پیشنهاد دو طرفه در حوزه های تجاری و فنی جلساتی را برگزار کنند تا به زودی عملیات تبادل بین طرفین به طور رسمی آغاز شود.

کشور عراق سالانه  ۹ تراوات ساعت واردات برق دارد

همچنین بر اساس آمار و اطلاعات آژانس بین المللی انرژی (IEA) «کشور عراق سالانه تنها ۹ تراوات ساعت واردات برق دارد» و ظرفیت تولید برق این کشور به قدری نیست که بتواند صادراتی داشته باشد، بنابراین دارای تراز تجاری منفی ۹ تراوات ساعت در سال است.

کشور پاکستان در حوزه صادرات برق فعالیتی ندارد

کشور پاکستان نیز در حوزه صادرات برق فعالیتی ندارد و با ۰.۵ تراوات ساعت واردات برق دارای تراز منفی در این رابطه است.

تراز منفی در بخش تجارت برق کشور افغانستان

همچنین کشور افغانستان نیز با سالانه ۵.۵ تراوات ساعت واردات دارای تراز منفی در بخش تجارت برق است.

به دنبال توسعه صادرات برق هستیم

«محمد اله داد»(معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر ) به ایسنا گفته ظرفیت تبادل برق کشور ما بیش از ۲۰۰۰ مگاوات است و ما تقریبا تراز صفری داریم، واردات و صادرات برق ما به یک میزان بوده است، از این نظر تعادل خوبی در منطقه وجود دارد و ما به دنبال توسعه این رقم هستیم.

​

«محمد اله داد» با بیان اینکه خط سوم واردات برق از ترکمنستان و همچنین خط سوم واردات برق از ارمنستان را در دست احداث داریم و پیمانکاران این پروژه‌ها هم ایرانی هستند.

​

«معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر»: در حوزه صادرات هم  پروژه‌های مطالعاتی به پاکستان و عراق و افغانستان در دست اجرا است و برنامه داریم که در مدت کوتاهی تبادل افزایش یابد،   بنا بر این است که حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ مگاوات از هر یک از خطوط یاد شده واردات از ترکمنستان و ارمنستان افزایش توان داشته باشیم همین میزان هم برای همسایگان شرقی و غربی پروژه داریم و یک خط ۶۰۰ و ۴۰۰ مگاواتی هم با ترکیه ارتباط از طریق پست back to back خوی در دست احداث داریم و ارتباط ۴۰۰ مگاواتی هم امسال به ظرفیت تبادلی اضافه شد.

معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر درباره ارتباط با سایر کشورها از طریق خطوط زیر دریایی، گفت: ارتباط با عمان مد نظر بود، اما در حال حاضر از نظر اقتصادی توجیه ندارد. پروژه مطالعاتی ارتباط برقی با قطر نیز در حال پیگیری است.

ماجرای صادرات برق ایران به اروپا 

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر»(محمد اله‌داد) روز سه شنبه(۲۴ آبان ۱۴۰۲) در حاشیه بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی برق در جمع خبرنگاران درباره امکان صادرات برق به اروپا، اظهار کرد: «اکنون با ارتباطی که بین ایران و ترکیه فراهم شده امکان تبادل برق با اروپا را فراهم شده است.»

وی گفت:  اولویت تأمین برق با مشترکان داخلی است.اما  مازاد تولید برق در زمان کم باری یعنی ۶ تا ۷ ماه از سال کار صادرات را انجام می‌دهیم.

​

«مهندس اله داد» با تاکید بر اینکه بعد از «سنکرون»(ترکیه) امکان اتصال برق بین ایران و اروپا فراهم شده است، اظهار کرد: اکنون با ارتباطی که بین ایران و ترکیه ایجاد شده امکان تبادل برق با اروپا از لحاظ فنی فراهم شده اما این کار نیاز به مذاکره‌های قراردادی و حقوقی دارد که در دست پیگیری است.

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:ماکه نفهمیدیم این«سنکرون» چیست ودرجای ترکیه است،شهر ومنطقه ای به این نام درهیچ جانداریم(دراینترنت).

«ایر» و «آگیر»چیست؟

«معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر» گفت:دو پروژه «ایر» و «آگیر» نیز برای ارتباط بین ایران و روسیه در دست اقدام است که از آن طریق نیز می توانیم به اروپا برق صادر کنیم.

در طول سال‌های اخیر ایران در حوزه صنعت برق اقدامات متعددی را انجام داده تا جایی که در این حوزه در سطح خاورمیانه حرف برای گفتن دارد و به نظر می‌رسد با پیشرفت‌هایی که در این حوزه حاصل شده بتواند اقدامات چشمگیری را رقم بزند.