پیراسته فر

علمی،تحقیقی و تحلیلی

پیراسته فر

علمی،تحقیقی و تحلیلی

عکس یادگاری سفرای"انگلیس وروسیه"تهران

۲۱ سال پس از پایان جنگ جهانی اول«جنگ جهانی دوم»ازسپتامبر ۱۹۳۹ الی سپتامبر ۱۹۴۵بطول انجامید/شهریور۱۳۱۸(رجب۱۳۵۸)الی شهریور۱۳۲۴(رمضان۱۳۶۴)

این‌ جنگ، که‌ بین‌ دو بلوک‌ متحدین‌ (آلمان‌ و ایتالیا و ژاپن‌) و متفقین‌ (انگلیس‌ و فرانسه‌ و آمریکا و شوروی) درگرفت.علت جنگ:وضعیت‌ اسفبار زندگی‌ مردم‌ آلمان‌ به‌ دنبال‌ شکست‌ در جنگ‌ جهانی‌ اول‌ و الزام‌ دولت‌ آلمان‌ به‌ پرداخت‌ غرامت‌ جنگی‌ سنگین، جنون هیتلر.

بازسازی خاطره ۷۸سال پیش سفرای«انگلیس وروسیه» درسفارت شوروی -سابق-ایران،اشغال ایران.

«۶ آذرماه ۱۳۲۲»  اشغالگر ایران(فاتحان جنگ جهانی دوم )«روزولت»، «چرچیل» و «استالین»، رهبران« آمریکا و انگلیس و شوروی» بدون این که دولت ایران خبر داشته باشد، برای برگزاری «کنفرانس تهران» به ایران سفر کردند.

سفرای انگلستان و روسیه تلاش کردند دقیقا صحنه دیدار نمایندگان سه قدرت جهانی و عکس مشهور دیدار سران سه کشور رهبر متفقین در جنگ جهانی دوم در تهران را که سال ۱۳۲۲ در سفارت روسیه گرفته شده بود، شبیه‌سازی کنند.

این تصویر، موجی از خشم در میان ایرانیان برانگیخت و وزارت امور خارجه کشورمان، سفرای هر دو کشور را برای ادای توضیح به این وزارتخانه دعوت کرد.

اما اصل ماجرا چه چیست؟

سوم شهریور ۱۳۲۰ روز تلخی برای ایرانیان بود. آن روز سه کشور انگلستان، آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی بدون توجه به بی‌طرفی ایرانیان در دومین جنگ جهانگیر، ایران را اشغال کردند.

با حمله نیروهای متفقین به ایران، ارتش رضاشاهی که رضاخان بر آن می‌بالید، بیش از ۸۰ ساعت (یعنی اندکی بیش از سه روز)، نتوانست مقاومت کند. شاکله ارتش فرو پاشید و فرماندهان پا به فرار گذاشتند. کشور‌های متخاصم نیز بدون دردسر ایران را فتح کردند.

نکته مهم دیگری که نباید از نظر دور نگه داشت، این است که مردم نیز خسته از دیکتاتوری رضاخان تمایلی به مقاومت از خود نشان ندادند. برای مثال سفیر انگلستان در ایران در شهریور ۱۳۲۰ شمسی می‌گوید: حرکت برای عزل شاه یا حتی سلسله وی، عمومی خواهد بود و بیش‌تر مردم ایران به هر انقلابی که سبب دگرگونی اوضاع و برکناری رضاشاه از قدرت باشد، تن در خواهند داد.


حرکت نیروهای شوروی در خیابان‌های تبریز در شهریور ۱۳۲۰

نیرو‌های اشغالگر بعد از اشغال ایران حتی به فکر تغییر سلطنت و حتی نظام سیاسی کشور افتادند، اما رضاخان با همکاری و حمایت محمد‌علی فروغی بی‌سروصدا از سلطنت کناره‌گیری کرد و قدرت را به فرزندش واگذار کرد تا امکان سلطنت در رژیم پهلوی ادامه پیدا کند.

سناریو‌های دیگر برای تغییر سلطنت امکان اجرا پیدا نکرد.

« رضاشاه » صبح زود ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ به نفع ولیعهد ۲۱ ساله‌اش «محمدرضا پهلوی» رسما از قدرت کناره گرفت.

ساعت ۹ و ۳۰ دقیقه، مجلس شورای ملی استعفای رضاشاه را پذیرفت.

ساعت ۴ و ۴۵ دقیقه بعد از ظهر، ولیعهد محمدرضا پهلوی در برابر مجلس شورا و نمایندگان به قرآن سوگند خورد و پادشاه ایران شد.


«محمدرضا پهلوی »در روز ادای سوگند پادشاهی در مجلس شورای ملی به اتفاق محمدعلی‌ فروغی، نخست‌وزیر وقت (۲۶ شهریور ۱۳۲۰)

۶ آذرماه ۱۳۲۲ سران اشغالگر ایران و پیروز جنگ جهانی دوم روزولت، چرچیل و استالین، رهبران آمریکا و بریتانیا و شوروی بدون این که دولت ایران خبر داشته باشد، برای برگزاری کنفرانس تهران به ایران سفر کردند.

سران فاتح جنگ، «سالروز تولد چرچیل» را که «مصادف با کنفرانس» بود، فراموش نکردند و جشن تولدی برای چرچیل ترتیب دادند.

انتخاب تهران برای برگزاری این کنفرانس، دلایل متفاوتی داشت. اصلی‌ترین دلیل انتخاب تهران، نزدیکی آن به شوروی بود و استالین، رهبر اتحادیه جماهیر شوروی در اوج جنگ جهانی دوم قصد نداشت از مسکو دور باشد. دلیل دیگر، تأمین امنیت شهر بود و چون تهران در اشغال آنها بود، نگرانی امنیتی نداشتند. نکته مهم دیگری که نباید از نظر دور داشت،

رفتار تحقیر آمیز چرچیل و روزولت با شاه ایران بود که حاضر نشدند به دیدار شاه بروند و با وی تنها در محل سفارت دیدار می‌کردند.

دیدار شاه با نخست‌وزیر انگلستان در مقابل سفارت شوروی

دیدار« استالین» با شاه در «کاخ مرمر» نیز با تلاش و خواهش یکی از اطرافیان شاه به نام «احمدعلی سپه» (مورخ‌الدوله) از مسئولان سفارت شوروی صورت گرفت. فردوست در کتاب ظهور و سقوط خود در این زمینه آورده است: «سفارت شوروی تأکید کرده بود که هنگام ورود استالین به کاخ مرمر، گارد شاه باید برچیده شود و گارد ویژه استالین مستقر شود. شاه نیز با خوشحالی این درخواست را پذیرفت

در مدتی که کنفرانس تهران جریان داشت، اقداماتی به منظور حفظ منافع ایران و روشن کردن وضع کشور پس از جنگ از طرف زمامداران ایران به عمل آمد. سهیلی و «ساعد مراغه‌‏ای» وزیر امور خارجه ایران با «مولوتف»وزیر خارجه شوروی و« ایدن»، وزیر خارجه  انگلستان و «ژنرال پاتریک هرلی» مشاور مخصوص رئیس جمهوری آمریکا ملاقات و مذاکره کرده و در ۹ آذر یادداشتی درباره مساعی ایران در دوره جنگ به نفع متفقین تسلیم سران سه دولت کردند.

توضیح مدیریت سایت -پیراسته فر:منبع استفاده شده «خبرگزاری فارس »بااصبلاحات واضافات.

کنفرانس تهران چیست؟

۲۱ سال پس از پایان جنگ جهانی اول

«جنگ جهانی دوم »علت شروع جنگ،کشورهای درگیر،تلفات،چگونگی به اتمام رسیدن جنگ ۴ساله(کنفرانسهای یالتا،تهران،پتسدام)،تلفات جنگ وبه حواشی ونکات جالب این جنگ خواهیم پرداخت.

«جنگ جهانی دوم»ازسپتامبر ۱۹۳۹ الی سپتامبر ۱۹۴۵بطول انجامید/شهریور۱۳۱۸(رجب۱۳۵۸)الی شهریور۱۳۲۴(رمضان۱۳۶۴)

این‌ جنگ، که‌ بین‌ دو بلوک‌ متحدین‌ (آلمان‌ و ایتالیا و ژاپن) و متفقین‌ (انگلیس و فرانسه‌ و آمریکا و شوروی) درگرفت.

علت جنگ:وضعیت‌ اسفبار زندگی‌ مردم‌ آلمان‌ به‌ دنبال‌ شکست‌ در جنگ‌ جهانی‌ اول‌ و الزام‌ دولت‌ آلمان‌ به‌ پرداخت‌ غرامت‌ جنگی‌ سنگین، جنون هیتلر.

علل‌ اصلی‌ جنگ‌ جهانی‌ دوم‌ ، ابهامات‌ عهدنامه‌ ورسای (۷ مه‌ ۱۹۱۹) که‌ مُهرتأییدی بودبرپایان‌ جنگ‌ جهانی‌ اول‌.

ملاقات در محل سفارت شوروی برگزار شد اما نکته قابل توجه این است که دولت ایران در جریان تصمیم سران سه کشور برای تشکیل کنفرانس در تهران نبودند و حتی از مذاکرات خود در کنفرانس نیز خبری به مسئولان ایرانی داده نشد.

تدارک این کنفرانس در شرایط بسیار محرمانه انجام شد. در مسکو، تنها چند تن از قدیمی ترین رفقای استالین در مورد جلسه سه سر بزرگ خبر داشتند. دایره بسیار محدود   سیاستمداران در واشنگتن و لندن از این کار مطلع بود. تنها  در ۲۲ نوامبر ۱۹۴۳، یعنی شش روز قبل از کنفرانس،  میخائیل ماکسیموف کاردار موقت شوروی در ایران، علی سهیلی، نخست وزیر ایران را در مورد آن آگاه کرد. در پاسخ، رئیس دولت ایران گفت:من از شما بلافاصله خواهش میکنم از طرف شاه، حکومت و مردم ایران به آقای مولوتوف بگویید که حکومت ایران نه تنها با این پیام مخالفت نمیکند، بلکه از دیدن نمایندگان شوروی و دیگر قدرتهای متفقین در کشور خود خوشحال است.

رضا شاه

عبور تانکهای ارتش متفقین از کرمانشاه سال ۱۳۲۰ 

کشورهایی که در این کنفرانس حضور داشتند شروع به شرکت فعالانه در اجلاس آینده کردند. به خصوص سرویس های ویژه اتحاد شوروی. تهران دارای یک رژیم امنیتی ویژه بود. در ماه اکتبر، یک ارتش سربازان مرزی وزارت امور داخله شوروی به تهران منتقل شد که در گشتزنی  و محافظت واحد ها و تاسیسات مربوط به این کنفرانس پرداخت. در محوطه سفارت شوروی در تهران به قلعه غیرقابل دسترسی بدل شده بود، ۲۰۰ سرباز ارتش سرخ مسلح به تفنگ خودکار در محدوده آن در خدمت بوده و از آن پاسداری می کردند. به عنوان مثال، یک بزرگراه هفت کیلومتری از فرودگاه تا سفارت، که کاوران سواره استالین باسیتی طی کند، توسط یک هنگ وزارت داخله شوروی  و افسران امنیتی در لباس های غیر نظامی محافظت می شد. در پس کوچه های اطراف، گروه های نیروی ذخیره با تفنگ های خودکار  در کامیون های سر پوشیده مستقر شده بودند. در طول کنفرانس، تهران به طور کامل از ارتباطات هوایی، تلگراف، جاده و راه آهن قطع شد. پخش رادیو تهران کاملا متوقف شد و مرز ایران بسته شد. در واقع، کل کشور از  بقیه جهان  قطع شده بود.

ازراست:وینستون چرچیل(نخست‌وزیر انگلستان)،فرانکلین  روزولت(رئیس جمهورامریکا)،ژوزف استالین(رهبرشوروی)

در روز ورود رهبران متفقین، علی سهیلی نخست‌وزیر وقت ایران در جریان سفر این سه قرار داده شد و وی خبر حضور آنها را به سمع محمدرضا پهلوی که بعد از تبعید پدرش به سلطنت رسیده بود، می‌دهد. 

دیدار شاه با نخست‌وزیر انگلستان در مقابل سفارت شوروی

محمدرضاشاه نیز برای شرکت در کنفرانس ناگزیر شد به محل سفارت برود اما در جریان کنفرانس، چرچیل و روزولت حاضر نشدند به دیدار شاه بروند و با وی تنها در محل سفارت دیدار کردند.

جشن تولد۶۹ سالگی نخست وزیرانگلیس درتهران(شامگاه۸آذر۱۳۲۲)

این مراسم درسفارت انگلیس برپاشد+شام

در کنفرانس تهران، در مورد تجزیه آلمان نیز گفت‌وگوهایی به عمل آمد. در جریان این مذاکرات، روزولت تنها راه مجازات آلمان را تجزیه این کشور عنوان کرد و چرچیل و استالین هم با این نظر مخالفت نکردند.

این کنفرانس در فاصله روز‌های ششم تا نهم آذر ۱۳۲۲(۲۷الی۳۰نوامبر۱۹۴۳)درسفارت شوروی-تهران برگزارشد.

ایسنانوشت:در پی انتشار عکسی از سوی سفیران لندن و مسکو در سفارت روسیه در تهران که در کنار آن عکسی قدیمی از چرچیل، روزولت و استالین در همان محل یعنی ساختمان سفارت شوروی سابق در تهران قرار داده شده بود که واکنش های بسیاری را به دنبال داشت،‌ سفارت روسیه در ایران در توییتی با بیان اینکه «عکس سفیران» در بر دارنده محتوای ضد ایرانی نیست، سعی کرد از مقصود انتشار این تصویر در تهران رفع ابهام کند و نوشت: ما قصد نداشتیم احساسات ملت دوست و مهربان ایران را جریحه دار کنیم. 
حسین امیرعبدالهیان وزیر خارجه پیشنهادی دولت سیزدهم در واکنش به انتشار این عکس تاکید کرد که اصلاح و جبران سریع این خطا، ضرورت دارد و در مطلبی در صفحه توییتر خود نوشت: اقدام غیردیپلماتیک دو سفیر خارجی در تهران، افکار عمومی را در جمهوری اسلامی ایران مکدر کرده است و نشان دهنده بی توجهی به آداب دیپلماتیک و غرور ملی مردم غیور ایران است.
در همین رابطه سفیر فدراسیون روسیه در تهران برای ادای توضیحات در خصوص عکس منتشر شده، از سوی دستیار وزیر و مدیرکل اوراسیا به وزارت امور خارجه دعوت شد.

خواستیم حالِ «آلمان» رابگیریم!
«سفیر روسیه» در این‌ ملاقات تصریح‌ نمود که قصد وی از انتشار این عکس صرفا یادآوری اتحاد روسیه با بریتانیا علیه ارتش نازی در طول جنگ جهانی دوم بوده و به هیچ وجه هیچ انگیزه و منظور ضد ایرانی پشت انتشار این عکس وجود ندارد.
به دنبال انتشار این عکس،‌ همچنین دستیار وزیر و مدیرکل اروپای‌ غربی وزارت امور خارجه ضمن دعوت سفیر انگلیس به وزارت امور خارجه انتشار این تصویر  را غیرقابل قبول دانست.
«سفیر انگلیس» هم در پاسخ ضمن ابراز تاسف از سوء تفاهم بوجود آمده اظهار داشت: ضمن احترام به جمهوری اسلامی ایران و مردم بزرگ و تاریخ این کشور، تاکید می کنم هیچگونه قصد و نیت سوئی در پشت این موضوع وجود نداشته و سفرا درصدد بوده اند تنها اتحاد روسیه و بریتانیا علیه آلمان نازی در زمان جنگ دوم جهانی را یادآوری کنند.

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:برای اطلاع ازعلت آغازجنگ جهانی دوم ونتایج آن به این لینک مراجعه کنید:

جنگ جهانی دوم"کنفرانس تهران،یالتا،پتسدام"علت جنگ ؟ ۱۹۳۹-۱۹۴۵