پیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلیپیراسته فر
علمی،تحقیقی و تحلیلیگنبد زرین (Golden Dome) درآسمان آمریکا چیست؟
«گنبد طلایی»آمریکا(الهام گرفته از گنبدآهنین اسرائیل)با استقرار تجهیزات دفاعی در فضا، امنیت آمریکا را در برابر تهدیدهای موشکی روسیه و چین تأمین کند.
«گنبد زرین»(گنبدطلایی)؛ پروژهٔ ۱۷۵ میلیارد دلاری ترامپ برای آسمان‌ها
رئیس‌جمهور آمریکا با اعلام آغاز پروژه‌ای به‌نام «گنبد زرین» (Golden Dome) بار دیگر توجه‌ها را به ترکیب فناوری‌های نظامی پیشرفته و جهت‌گیری‌های کلان سیاسی جلب کرد.
«پیت هگست»(وزیر دفاع آمریکا) در کنار رئیس‌جمهور دونالد ترامپ هنگام اعلام طرح «گنبد زرین» در دفتر بیضی کاخ سفید ۲۰ مه۲۰ مه ۲۰۲۵(۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۴)
رادیوفردا(۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۴)نوشت:«سامانه گنبد آهنین» پدافند موشکی ۱۷۵ میلیارد دلاری که به گفتهٔ دونالد ترامپ از سامانهٔ دفاعی اسرائیل، «گنبد آهنین» الهام گرفته، قرار است با استقرار تجهیزات دفاعی در فضا، امنیت آمریکا را در برابر تهدیدهای موشکی فزاینده از سوی کشورهایی چون روسیه و چین تأمین کند.دونالد ترامپ در اعلام رسمی این طرح از آن به‌عنوان «تحولی بنیادین» یاد کرد و گفت «گنبد زرین» نه تنها توانایی رهگیری موشک‌هایی را دارد که از سوی دشمنان در آن‌سوی جهان شلیک می‌شوند، بلکه قادر است موشک‌های پرتاب‌شده از فضا را نیز رهگیری و منهدم کند.
به گفته او، فاز اصلی این پروژه باید تا پیش از پایان دورهٔ ریاست‌جمهوری‌اش (در سال ۲۰۲۹) عملیاتی شود، گرچه منابع پنتاگون تأکید کرده‌اند که این جدول زمانی ممکن است خوش‌بینانه باشد.
گنبد زرین شامل لایه‌های مختلفی از تجهیزات و فناوری‌های دفاعی خواهد بود که در مراحل مختلف پرتاب موشک، از جمله پیش از پرتاب، هنگام اوج‌گیری، در مرحله میانی و در نهایت در مرحله ورود مجدد به جو، قابلیت رهگیری دارند. برای اجرای این طرح، وزارت دفاع آمریکا سه گزینه مختلف، کوچک، متوسط و بزرگ، ارائه کرده و ترامپ گزینه‌ای میان‌لایه‌ای را برگزیده است؛ طرحی که شامل استقرار رهگیرهای مستقر در فضا خواهد بود.
بترتیب از سمت چپ:«ژنرال مایکل گوتلین»(معاون رئیس عملیات فضایی نیروی فضایی آمریکا)،«پیت هگست»(وزیر دفاع آمریکا) در کنار «دونالد ترامپ»(رئیس‌جمهور آمریکا)هنگام رونمایی طرح «گنبد زرین» در دفتر بیضی کاخ سفید ۲۰ مه۲۰ مه ۲۰۲۵(۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۴)
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«گنبد طلایی» با الهام از گنبد آهنین اسرائیل، به عنوان یک سیستم دفاعی چند لایه در نظر گرفته شده است که شامل رهگیرهای مستقر در فضا، فناوری‌های ردیابی پیشرفته و سلاح‌های لیزری ،برای محافظت از آمریکا در برابر تهدیدات موشکی پیشرفته، از جمله موشک‌های بالستیک، کروز و هایپرسونیک است. این پروژه قرار است توسط «ژنرال مایکل گوتلین» از نیروی فضایی آمریکا مدیریت شود و پیش‌بینی می‌شود تا ۱۷۵ میلیارد دلار هزینه داشته باشد و زمان تکمیل آن ۳ سال باشد.
برای نظارت بر اجرای این پروژه، «ژنرال مایکل گوتلاین»(معاون فرماندهٔ عملیات فضایی) به‌عنوان مسئول اصلی منصوب شده است. این انتخاب در حالی انجام شده که شرکت‌های بزرگی مانند اسپیس‌ایکس، لاکهید مارتین و ریتیون نیز قرار است نقش کلیدی در توسعه و تولید اجزای مختلف گنبد زرین ایفا کنند./پایان گزارش رادیوفردا.
«کاراکو»(مدیر پروژه دفاع موشکی و عضو ارشد دپارتمان دفاع و امنیت) در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS)، گفت: «داشتن یک قابلیت اولیه که قابلیت‌های نظامی و غیرنظامی را بهتر به هم پیوند دهد و آگاهی ما را از حوزه‌های مختلف افزایش دهد، غیرمنطقی نیست.» او گفت با توجه به «انتشار» قابلیت‌های تهاجمی جدید، تلاشی مانند گنبد طلایی «مدت‌ها پیش باید انجام می‌شد».
گئتلین، که امروزه به دلیل محوریت فضا در پروژه آینده، توسط بسیاری به عنوان یکی از مدعیان اصلی رهبری تلاش گنبد طلایی دیده می‌شود، سال‌ها تجربه فضایی را برای این نقش به ارمغان می‌آورد. او پیش از این رئیس فرماندهی سیستم‌های فضایی بود و مستقیماً با سیستم‌های فضایی مانند منظومه هشدار و ردیابی موشکی SBIRS پنتاگون و سایر مشاغل متمرکز بر فضا کار کرده است.
گئتلین امروز با اشاره به تهدیدات جدید مانند «موشک‌های کروز که می‌توانند در اطراف رادار و پدافند ما حرکت کنند»، گفت که «شروع به دو برابر کردن حفاظت از میهن» بسیار مهم است و پروژه دفاع موشکی را «رویکردی جسورانه و تهاجمی» خواند.
سیستمی از سیستم‌ها
تلاش گنبد طلایی که نام خود را از سیستم دفاع هوایی گنبد آهنین اسرائیل گرفته است، چند روز پس از روی کار آمدن ترامپ در ژانویه، با یک فرمان اجرایی ایجاد شد. همانطور که گنبد موجود در نام آن نشان می‌دهد، این طرح با هدف ایجاد یک سپر دفاع هوایی واقعی در اطراف سرزمین آمریکا برای دفاع در برابر تهدیدات مختلف، مانند موشک‌های کروز و بالستیک و سلاح‌های نسل بعدی مانند موشک‌های مافوق صوت، انجام می‌شود.
مقامات توضیح داده‌اند که این طرح دفاعی دقیقاً یک سیستم واحد را در بر نمی‌گیرد. در عوض، گنبد طلایی یک "سیستم از سیستم‌ها" با چندین "لایه" خواهد بود که ابتدا شامل حسگرهایی از زمین تا ماهواره‌ها می‌شود. داده‌های این حسگرها سپس به زرادخانه‌ای از رهگیرها برای خنثی کردن تهدید ورودی تغذیه می‌شوند. طبق این طرح، این شامل رهگیرهای زمینی و همچنین حداقل تعدادی از سکوهای فضایی خواهد بود که قرار است موشک‌ها را اندکی پس از برخاستن از زمین، در حالی که هنوز در مرحله‌ای از پرواز هستند که به عنوان مرحله تقویت شناخته می‌شود، نابود کنند.
اما گنبد طلایی موانع متعددی دارد، از جمله بودجه و امکان‌سنجی معماری رهگیر فضایی به طور خاص. با وجود تخمین ۱۷۵ میلیارد دلاری امروز ترامپ، دیگران گفته‌اند که هزینه آن می‌تواند به صدها میلیارد دلار برسد و برخی از مقامات مانند «سناتور جمهوری‌خواه مونتانا»، «تیم شیهی»، حتی پیش‌بینی کرده‌اند که هزینه آن می‌تواند به «تریلیون‌ها» برسد.
گنبد طلایی همچنین می‌تواند با برخی موانع فنی مواجه شود. طرح سپر هوایی به رادارهایی متکی خواهد بود که در باند ۳.۱ تا ۳.۴۵ گیگاهرتز طیف الکترومغناطیسی کار می‌کنند و مقامات وزارت دفاع هشدار داده‌اند که حراج بخش‌هایی از این طیف برای استفاده تجاری می‌تواند حسگرهای حیاتی برای تلاش گنبد طلایی را به خطر بیندازد. و مقامات همچنین چالش اصلی را نه تنها استقرار موفقیت‌آمیز سیستم‌های منفرد، بلکه اتصال آنها به روشی قابل استفاده و مؤثر توصیف کرده‌اند.
فراتر از محدودیت‌های فنی، این طرح منتقدانی نیز دارد. به عنوان مثال، کارشناسان کنترل تسلیحات هشدار داده‌اند که این ابتکار می‌تواند توافق هسته‌ای چند دهه‌ای را بی‌ثبات کند.